Drugs
દેશમાં સુરક્ષા દળો દ્વારા વારંવાર ડ્રગ્સ જપ્ત કરવામાં આવે છે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે પોલીસ દ્વારા જપ્ત કરાયેલ ડ્રગ્સનું શું કરવામાં આવે છે અને તેનો ઉપયોગ કેવી રીતે થાય છે?
પોલીસ અને સુરક્ષા દળોની કાર્યવાહીમાં દેશના અલગ-અલગ રાજ્યોમાં અવારનવાર ડ્રગ્સ જપ્ત કરવામાં આવે છે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે ડ્રગ્સ પકડાયા પછી તેનું શું થાય છે? આજે અમે તમને જણાવીશું કે કોઈપણ રાજ્ય કે બોર્ડર પર ડ્રગ્સ પકડાયા પછી પોલીસ શું કરે છે. જાણો સરકારે દવાઓના નિકાલ માટે કયા નિયમો બનાવ્યા છે.
ડ્રગ્સ જપ્ત
તમને જણાવી દઈએ કે આસામ પોલીસે ગયા રવિવારે આસામના કચર જિલ્લામાં ડ્રગ્સના મોટા કન્સાઈનમેન્ટ સાથે એક વ્યક્તિની ધરપકડ કરી છે. એક પોલીસ અધિકારીએ જણાવ્યું કે ટીમે કચર જિલ્લાના કટાખાલ વિસ્તારમાં મોટી માત્રામાં ડ્રગ રિકવરી કરી છે. મળતી માહિતી મુજબ જપ્ત કરાયેલા ડ્રગ્સની કિંમત 9 કરોડ રૂપિયા હોવાનું કહેવાય છે. પોલીસે દાણચોરીનો માલ લઈ જવા માટે વપરાતું સ્કૂટર પણ જપ્ત કર્યું છે. દાણચોર આ ડ્રગ્સને મિઝોરમના આઈઝોલ લઈ જતો હતો. પરંતુ હવે સવાલ એ છે કે જ્યારે પણ પોલીસ દ્વારા ડ્રગ્સ જપ્ત કરવામાં આવે છે ત્યારે તેનો નાશ કેવી રીતે થાય છે?
વજનકારીના જણાવ્યા અનુસાર, જ્યારે ભારત સહિત ક્યાંય પણ ડ્રગ્સ પકડાય છે, ત્યારે સૌથી પહેલા તેના નમૂના લેવામાં આવે છે અને અમુક માપદંડો સાથે ફોરેન્સિક તપાસ બાદ તેનો નાશ કરવાની તૈયારી કરવામાં આવે છે. હવે સવાલ એ છે કે પોલીસ કાર્યવાહી દરમિયાન ઝડપાયેલા ડ્રગ્સનો નિકાલ કેવી રીતે થાય છે?
તમને જણાવી દઈએ કે આ માટે નાણા મંત્રાલયના મહેસૂલ વિભાગ દ્વારા 2015માં એક આદેશ જારી કરવામાં આવ્યો હતો. આ આદેશ એટલા માટે જારી કરવામાં આવ્યો હતો કારણ કે ઘણા રાજ્યોમાં એવું જાણવા મળ્યું છે કે દવાઓનો નાશ કરવાની પ્રક્રિયામાં ધોરણોનું પાલન કરવામાં આવતું નથી. માહિતી અનુસાર, તમામ રાજ્યોને મોકલવામાં આવેલા આદેશમાં સ્પષ્ટપણે કહેવામાં આવ્યું છે કે, કોઈ પણ સંજોગોમાં, શક્ય તેટલી વહેલી તકે દવાના નિકાલ માટે કાર્યવાહી કરવી ફરજિયાત છે.
દવાઓનો દુરુપયોગ રોકવા માટે પણ આ આદેશ જારી કરવામાં આવ્યો હતો. આ આદેશ એટલા માટે પણ જારી કરવામાં આવ્યો હતો કારણ કે ઘણા કિસ્સામાં એવું જોવામાં આવ્યું હતું કે ડ્રગ જપ્ત કર્યા બાદ તેનો મોટો જથ્થો ગાયબ થઈ ગયો હતો. અથવા ભંડાર છોડી દેશે. આ જ કારણ હતું કે ડ્રગ જપ્ત કર્યા પછી, તેના નમૂનાને ફોરેન્સિક લેબમાં પરીક્ષણ માટે મોકલવામાં આવે છે અને પછી તેનો નાશ કરવામાં આવે છે. તમને જણાવી દઈએ કે જ્યારે પોલીસ ડ્રગ્સ પકડે છે, ત્યારે સૌથી પહેલા તેના ફોટોગ્રાફ લેવામાં આવે છે અને વીડિયોગ્રાફી કરવામાં આવે છે. જપ્તીના પુરાવા મેજિસ્ટ્રેટને સુપરત કરવામાં આવે છે અને પછી તેની તપાસ કરવામાં આવે છે. આ પછી, મેજિસ્ટ્રેટને તેને નષ્ટ કરવાનો આદેશ આપવામાં આવે છે.
દવાઓનો નાશ કેવી રીતે થાય છે?
તમને જણાવી દઈએ કે ડ્રગ્સને નષ્ટ કરવા માટે દરેક રાજ્યમાં એક કમિટી હોય છે, જેનું નામ ડ્રગ ડિસ્પોઝલ કમિટી છે. આ કમિટી નક્કી કરે છે કે દવાનો કેવી રીતે નાશ કરવામાં આવશે. તેનો નિર્ણય લેવામાં સમિતિ પ્રદૂષણ નિયંત્રણ બોર્ડના નિયમોનું પાલન કરે છે. ડ્રગ ડિસ્પોઝલ કમિટીમાં એસપી, કસ્ટમ્સ અને સેન્ટ્રલ એક્સાઈઝના જોઈન્ટ કમિશનર અને ડિરેક્ટોરેટ ઑફ રેવન્યુ ઈન્ટેલિજન્સનાં જોઈન્ટ ડિરેક્ટરનો સમાવેશ થાય છે. આ સાથે પ્રદૂષણ નિયંત્રણ બોર્ડના અધિકારીઓ પણ તેનો એક ભાગ છે.
એક રિપોર્ટમાં એક પોલીસ અધિકારીએ જણાવ્યું કે ડ્રગનો ત્યારે જ નાશ થાય છે જ્યારે તે ચોક્કસ નિર્ધારિત માત્રામાં હોય. ઉદાહરણ તરીકે, હેરોઈનનો જથ્થો 5 કિલો, હશીશ 100 કિલો, હશીશ તેલ 20 કિલો, ગાંજા 1000 કિલો અને કોકેઈનનો જથ્થો 2 કિલો સુધીનો છે. બોઈલરનો ઉપયોગ દવાઓનો નાશ કરવા માટે થાય છે. જેમાં તેને 1000 ડિગ્રી તાપમાનમાં બાળવામાં આવે છે અને સલામતીના ધોરણોનું ધ્યાન રાખવામાં આવે છે.