Report of the Ministry of Education
શાળાઓમાં પ્રવેશમાં મોટો વધારો થયો છે. શિક્ષણ મંત્રાલયના UDISE પ્લસ રિપોર્ટ અનુસાર, 2023-24માં શાળાઓમાં વિદ્યાર્થીઓના પ્રવેશમાં નોંધપાત્ર ઘટાડો થયો છે. જાણો કયા વર્ષમાં બાળકોના પ્રવેશનો ગ્રાફ વધ્યો.
દેશની શિક્ષણ વ્યવસ્થા અંગે એક ચોંકાવનારો અહેવાલ બહાર આવ્યો છે. શિક્ષણ મંત્રાલયના UDISE પ્લસ રિપોર્ટ 2023-24માં શાળાઓની મોટી અછત નોંધાઈ છે. તમને જણાવી દઈએ કે દેશભરમાં પ્રવેશની સંખ્યામાં 37 લાખનો ઘટાડો થયો છે. હવે પ્રશ્ન એ છે કે જ્યારે 2023-24 માં આટલો ઘટાડો થયો છે, તો પછી સૌથી વધુ પ્રવેશ કયા વર્ષમાં થયો હતો? આજે અમે તમને તેના વિશે જણાવીશું.
શાળા પ્રવેશમાં ભારે ઘટાડો
દેશમાં વિદ્યાર્થીઓની ઘટતી સંખ્યા શિક્ષણ ક્ષેત્ર માટે એક મોટો પડકાર બની રહી છે. UDISE પ્લસ રિપોર્ટ 2023-24 રિપોર્ટમાં વિવિધ સામાજિક અને આર્થિક કારણો પર પ્રકાશ પાડવામાં આવ્યો છે. માહિતી અનુસાર, ૨૦૨૨-૨૩માં વિદ્યાર્થીઓની સંખ્યા ૨૫.૧૭ કરોડ હતી, જે ૨૦૨૩-૨૪માં ઘટીને ૨૪.૮૦ કરોડ થઈ ગઈ. એટલે કે એક વર્ષમાં શાળાઓમાં પ્રવેશ લેનારા વિદ્યાર્થીઓની સંખ્યામાં 37 લાખનો ઘટાડો થયો છે.
શાળાઓમાં છોકરાઓ અને છોકરીઓ બંનેના પ્રવેશમાં ઘટાડો થયો છે.
આંકડા મુજબ, શાળાઓમાં પ્રવેશ લેતા છોકરાઓ અને છોકરીઓ બંનેની સંખ્યા ઓછી છે. રિપોર્ટ અનુસાર, ૨૦૨૩-૨૪માં પ્રવેશ લેનારા વિદ્યાર્થીઓમાં ૨૧ લાખ છોકરાઓ અને ૧૬ લાખ છોકરીઓનો ઘટાડો થયો છે. લઘુમતી વિદ્યાર્થીઓનું કુલ પ્રતિનિધિત્વ લગભગ 20 ટકા છે, જેમાં 79.6 ટકા મુસ્લિમ, 10 ટકા ખ્રિસ્તી, 6.9 ટકા શીખ, 2.2 ટકા બૌદ્ધ, 1.3 ટકા જૈન અને 0.1 ટકા પારસીનો સમાવેશ થાય છે.
આ વર્ષનો રિપોર્ટ વધુ સારો હતો.
તમને જણાવી દઈએ કે વિદ્યાર્થીઓના પ્રવેશના સંદર્ભમાં વર્ષ 2023નો રિપોર્ટ વધુ સારો હતો. તે વર્ષના અહેવાલ મુજબ, ભારતીય ગામડાઓમાં ૯૮.૪% બાળકો શાળાએ જતા હતા. જ્યારે 2018 માં આ આંકડો 97.2% હતો. તે વર્ષે અહેવાલ મુજબ, ખાનગી શાળાઓમાં પ્રવેશ લેતા વિદ્યાર્થીઓની સંખ્યામાં ઘટાડો થયો હતો. તે જ સમયે, સરકારી શાળાઓમાં બાળકોના પ્રવેશમાં વધારો થયો હતો.
કોવિડના સમયમાં ખાનગી ટ્યુશનની માંગ વધી હતી
અહેવાલો સૂચવે છે કે કોરોના રોગચાળા દરમિયાન શિક્ષણની ગુણવત્તામાં ઘટાડો થયો હતો. વાર્ષિક શિક્ષણ સ્થિતિ અહેવાલ 2022 મુજબ, તે સમયે ખાનગી અને સરકારી શાળાઓમાં લગભગ 31% બાળકો ખાનગી ટ્યુશન પર નિર્ભર હતા. આ બાબતમાં બિહાર મોખરે હતું, જ્યાં ૭૧.૫% અને પશ્ચિમ બંગાળમાં ૭૪% બાળકો ટ્યુશન પર નિર્ભર હતા. જોકે, આ આંકડા તે સમયે 616 જિલ્લાઓના 19,060 ગામડાઓમાં 7 લાખ બાળકો પર કરવામાં આવેલા સર્વેનું પરિણામ હતું.
