debit card : ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI) એ ડિજિટલ બેંકિંગને સરળ બનાવવા માટે એક નવી સુવિધા શરૂ કરી છે, જેના દ્વારા ગ્રાહકો હવે ડેબિટ કાર્ડ વિના પણ ATMમાં રોકડ જમા કરી શકશે. આ નવી સુવિધાને UPI ઇન્ટરઓપરેબલ કેશ ડિપોઝિટ (UPI-ICD) નામ આપવામાં આવ્યું છે. તેનો ઉદ્દેશ્ય UPI દ્વારા રોકડ જમા કરવાની પ્રક્રિયાને સરળ અને ઝડપી બનાવવાનો છે, જેથી ગ્રાહકોને કાર્ડની જરૂર ન પડે. હવે ગ્રાહકો તેમના મોબાઈલ નંબર અથવા વર્ચ્યુઅલ પેમેન્ટ એડ્રેસ (VPA) નો ઉપયોગ કરીને રોકડ જમા કરાવી શકે છે.
આ સુવિધા એવા એટીએમમાં ઉપલબ્ધ હશે જે રોકડ જમા અને ઉપાડની બંને સુવિધા પૂરી પાડે છે. NPCI (નેશનલ પેમેન્ટ્સ કોર્પોરેશન ઓફ ઈન્ડિયા) અનુસાર, આ નવી સુવિધા દરેક માટે બેંકિંગ સેવાઓને સરળ બનાવી રહી છે. આરબીઆઈનું આ પગલું ડિજિટલ પેમેન્ટ અને કાર્ડલેસ બેન્કિંગને પ્રોત્સાહન આપવાની દિશામાં બીજું મોટું પગલું છે.
UPI-ICD ફીચર શું છે?
આરબીઆઈના ડેપ્યુટી ગવર્નર ટી. રવિશંકરે મુંબઈમાં ગ્લોબલ ફિનટેક ફેસ્ટ 2024 દરમિયાન UPI ઇન્ટરઓપરેબલ કેશ ડિપોઝિટ (UPI-ICD) સેવા શરૂ કરી. આ નવી સુવિધા ગ્રાહકોને UPI દ્વારા રોકડ જમા કરવાની સુવિધા પૂરી પાડે છે, જેનાથી ડેબિટ કાર્ડની જરૂરિયાત દૂર થાય છે. ગ્રાહકો એટીએમમાંથી સીધા જ પોતાના અથવા અન્ય કોઈના ખાતામાં રોકડ જમા કરાવી શકે છે, પછી ભલે એટીએમ બેંકનું હોય કે વ્હાઇટ-લેબલ એટીએમ ઓપરેટરનું હોય.
UPI-ICD નો ઉપયોગ કેવી રીતે કરવો?
આ સુવિધાનો ઉપયોગ કરવો ખૂબ જ સરળ છે અને તેને અનુસરવા માટે માત્ર થોડા સરળ પગલાંની જરૂર છે:
. UPI-ICD ફીચરને સપોર્ટ કરતા ATM પર જાઓ.
. ATM સ્ક્રીન પર રોકડ જમા કરવાનો વિકલ્પ પસંદ કરો.
. તમારો UPI લિંક કરેલ મોબાઈલ નંબર અથવા વર્ચ્યુઅલ પેમેન્ટ એડ્રેસ (VPA) દાખલ કરો.
. એટીએમના કેશ ડિપોઝીટ સ્લોટમાં રોકડ દાખલ કરો.
. એટીએમ મશીન રોકડની પ્રક્રિયા કરશે અને તેને પસંદ કરેલા ખાતામાં જમા કરશે.
કયા એટીએમમાં આ સુવિધા ઉપલબ્ધ છે?
આ સુવિધા હાલમાં ફક્ત એવા એટીએમ પર ઉપલબ્ધ છે જે કેશ રિસાયકલર ટેક્નોલોજીથી સજ્જ છે, એટલે કે જે રોકડ જમા અને ઉપાડ બંનેની સુવિધા પૂરી પાડે છે. બેંકો ધીમે ધીમે આ સુવિધાને તેમના તમામ ATMમાં લાગુ કરશે જેથી વધુને વધુ ગ્રાહકો તેનો લાભ લઈ શકે.
કાર્ડલેસ બેંકિંગ તરફ વધુ એક પગલું.
UPI-ICD સુવિધા એ 2023 માં રજૂ કરાયેલ UPI કાર્ડલેસ રોકડ ઉપાડ સુવિધાનું વિસ્તરણ છે. પહેલા ડેબિટ કાર્ડ વિના રોકડ ઉપાડવાની સુવિધા UPI દ્વારા પૂરી પાડવામાં આવતી હતી, અને હવે રોકડ જમા કરવાની પ્રક્રિયાને પણ ડિજિટલ અને કાર્ડલેસ કરવામાં આવી છે. આ પગલું બેંકિંગ પ્રક્રિયાને સરળ અને ઝડપી બનાવવાની દિશામાં એક મહત્વપૂર્ણ પહેલ છે.
NPCIએ શું કહ્યું?
નેશનલ પેમેન્ટ્સ કોર્પોરેશન ઓફ ઈન્ડિયા (NPCI) એ જણાવ્યું હતું કે ગ્રાહકો હવે તેમના UPI લિંક્ડ મોબાઈલ નંબર, વર્ચ્યુઅલ પેમેન્ટ એડ્રેસ (VPA) અને IFSC કોડનો ઉપયોગ કરીને ATM પર રોકડ જમા કરી શકે છે. આ સાથે, બેંકિંગ પ્રક્રિયા માત્ર સરળ નથી બની પરંતુ વધુ સુલભ પણ બની છે, જેથી દરેક તેનો લાભ લઈ શકશે.
RBIની આ નવી UPI ઇન્ટરઓપરેબલ કેશ ડિપોઝિટ (UPI-ICD) સુવિધા ડિજિટલ બેંકિંગને વધુ સરળ, ઝડપી અને સુરક્ષિત બનાવી રહી છે. હવે ગ્રાહકો ડેબિટ કાર્ડ વગર એટીએમમાં રોકડ જમા કરાવી શકશે, જેનાથી બેંકિંગ સેવાઓની ઍક્સેસ સરળ બનશે. આ પહેલ કાર્ડલેસ બેંકિંગ અને બેંકિંગ પ્રક્રિયાને વધુ ઉપયોગી બનાવવા તરફ એક મહત્વપૂર્ણ પગલું છે.