Health Care: દારૂથી જંક ફૂડ સુધી: લીવરના છુપાયેલા દુશ્મનો
લીવર આપણા શરીરમાં સૌથી સખત કામ કરતું અંગ છે, જે 500 થી વધુ કાર્યો કરે છે – લોહી સાફ કરવું, પાચનમાં મદદ કરવી અને ઝેરી તત્વો દૂર કરવા. પરંતુ જ્યારે આ અંગ ખરાબ થવા લાગે છે, ત્યારે તે જીવન માટે જોખમી બની શકે છે. લીવર સિરોસિસ એક ગંભીર સ્થિતિ છે જેમાં સ્વસ્થ કોષો નાશ પામે છે અને ડાઘ પેશીઓ (રેસા) દ્વારા બદલવામાં આવે છે.
લીવર સિરોસિસના મુખ્ય કારણો
1. વધુ પડતું દારૂનું સેવન
દારૂની સીધી અસર લીવર પર પડે છે. લાંબા ગાળાના અને નિયમિત સેવનથી લીવરના કોષો મૃત્યુ પામે છે અને ડાઘ પેશીઓ બને છે.
2. હેપેટાઇટિસ વાયરસ ચેપ
હીપેટાઇટિસ B અને C વાયરસ લાંબા સમય સુધી શરીરમાં રહે ત્યારે લીવરને ગંભીર નુકસાન પહોંચાડે છે, જે ધીમે ધીમે સિરોસિસમાં ફેરવાઈ શકે છે. સમયસર નિદાન, રસી અને સારવાર જરૂરી છે.
3. ફેટી લીવર
ખોટી ખાવાની ટેવ, સ્થૂળતા અને જંક ફૂડ લીવરમાં ચરબીનો સંચય કરે છે. જો તે લાંબા સમય સુધી રહે છે, તો તે લીવરને નબળું પાડે છે અને સિરોસિસનું જોખમ વધારે છે.
૪. દવાઓનો વધુ પડતો ઉપયોગ
દર્દશામક દવાઓ, સ્ટેરોઇડ્સ અને ડૉક્ટરની સલાહ વગર લેવામાં આવતી દવાઓ લીવર પર દબાણ લાવે છે. લાંબા સમય સુધી તેનો દુરુપયોગ લીવરને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે.
૫. રસાયણો અને પ્રદૂષણની અસર
લાંબા સમય સુધી કામ કરવાથી જ્યાં રસાયણો, રંગો અથવા ઝેરી વાયુઓનો ઉપયોગ થાય છે તે લીવરને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે. કામ દરમિયાન સલામતી સાધનો જરૂરી છે.
૬. પોષણનો અભાવ
પ્રોટીન અને વિટામિન્સનો અભાવ લીવરની કોષ સમારકામ પ્રક્રિયાને ધીમી પાડે છે. ખોરાકમાં લીલા શાકભાજી, ફળો, કઠોળ અને સ્વસ્થ ચરબીનો સમાવેશ કરો.