સેબીએ કહ્યું કે તે ‘અનિયમિત’ છે, છતાં ડિજિટલ સોનું રોકાણકારોની પહેલી પસંદગી છે.
બજાર નિયમનકાર સેબીએ ડિજિટલ સોના અંગે રોકાણકારોને પહેલાથી જ ચેતવણી આપી છે. સેબીએ સ્પષ્ટપણે જણાવ્યું છે કે ડિજિટલ ગોલ્ડ અથવા ઇ-ગોલ્ડ જેવા ઉત્પાદનો તેના કાર્યક્ષેત્રમાં આવતા નથી અને સેબી દ્વારા નિયંત્રિત નથી. તેથી, તેમાં રોકાણ કરવું સંપૂર્ણપણે સલામત ગણી શકાય નહીં.
સેબીના મતે, જો કોઈ રોકાણકાર સેબીમાં નોંધાયેલ ન હોય તેવી એપ્લિકેશન અથવા ઓનલાઇન પ્લેટફોર્મ દ્વારા ડિજિટલ સોનું ખરીદે છે, તો સેબી તે પ્લેટફોર્મ સંબંધિત કોઈપણ ઓપરેશનલ સમસ્યાઓ, તકનીકી ખામીઓ અથવા કંપનીના નાદારી માટે જવાબદાર રહેશે નહીં.
સેબીનું એલર્ટ 8 નવેમ્બર, 2025 ના રોજ જારી કરવામાં આવ્યું હતું
8 નવેમ્બર, 2025 ના રોજ જારી કરાયેલ એક સલાહકારમાં, સેબીએ જણાવ્યું હતું કે ‘ડિજિટલ ગોલ્ડ’ અથવા ‘ઇ-ગોલ્ડ’ નામથી ઓનલાઇન પ્લેટફોર્મ પર વેચાતા ઉત્પાદનો સેબીના કાર્યક્ષેત્રની બહાર છે. જ્યારે આ ઉત્પાદનોને ભૌતિક સોનાના વિકલ્પ તરીકે પ્રમોટ કરવામાં આવી રહ્યા છે, ત્યારે તે ન તો સેબી દ્વારા નિયંત્રિત કરવામાં આવે છે અને ન તો કોમોડિટી ડેરિવેટિવ્ઝ હેઠળ આવે છે.
સેબીએ ચેતવણી પણ આપી હતી કે જો સિસ્ટમ નિષ્ફળ જાય અથવા પ્લેટફોર્મ પર કોઈ ઓપરેશનલ સમસ્યાઓ હોય, તો રોકાણકારોના પૈસા જોખમમાં મુકાઈ શકે છે, અને સેબી આવી પરિસ્થિતિમાં હસ્તક્ષેપ કરશે નહીં.
ડિજિટલ સોનાની માંગમાં વ્યાપક વધારો
સેબીની ચેતવણી છતાં, ડિજિટલ સોનાની લોકપ્રિયતા સતત વધી રહી છે. જાન્યુઆરી અને નવેમ્બર 2025 દરમિયાન, ખાસ કરીને યુવાનોમાં, ડિજિટલ સોનાની માંગમાં તીવ્ર વધારો થયો હતો.
વર્લ્ડ ગોલ્ડ કાઉન્સિલ (WGC) ના ડેટા અનુસાર, ફક્ત 11 મહિનામાં 12 ટનથી વધુ ડિજિટલ સોનું ખરીદવામાં આવ્યું હતું. આ અંદાજ NPCI ના UPI ટ્રાન્ઝેક્શન ડેટા પર આધારિત છે, જેનો ઉપયોગ ડિજિટલ સોનાની ખરીદીને ટ્રેક કરવા માટે કરવામાં આવતો હતો. આ પહેલી વાર છે જ્યારે NPCI એ આવો ડેટા બહાર પાડ્યો છે.
મુંબઈમાં હાજર ભાવના આધારે, 12 ટન 24-કેરેટ સોનાની કિંમત આશરે ₹16,670 કરોડ છે. ઉદ્યોગના અંદાજ મુજબ, 2024 માં ભારતીયોએ આશરે 8 ટન ડિજિટલ સોનું ખરીદ્યું હતું.
ડિજિટલ સોનાની આકર્ષણ કેમ ઓછી થઈ રહી નથી
ડિજિટલ સોનામાં રોકાણ કરવાનું સૌથી મોટું કારણ તેની સરળ સુલભતા છે. રોકાણકારો તેને ફક્ત 1 રૂપિયામાં ખરીદી અને વેચી શકે છે. આ જ કારણ છે કે તે પહેલી વાર રોકાણ કરનારા અને ફિનટેક એપ્સનો ઉપયોગ કરતા યુવાનોમાં વધુને વધુ લોકપ્રિય બન્યું છે.
જોકે, સેબીની ચેતવણીએ ચોક્કસપણે કેટલાક રોકાણકારોને સાવધ કર્યા છે. દરમિયાન, ઉદ્યોગના ખેલાડીઓ ડિજિટલ ગોલ્ડ માટે સ્પષ્ટ અને મજબૂત નિયમનકારી માળખાની માંગ કરી રહ્યા છે જેથી રોકાણકારોનો વિશ્વાસ જાળવી શકાય અને જોખમ ઓછું થાય.
