China
China તેની વિસ્તરણવાદની નીતિ માટે વિશ્વભરમાં જાણીતું છે. અન્ય દેશોની જમીન કબજે કરવાના ડ્રેગનના ઈરાદાને કારણે લગભગ દરેક પડોશી દેશ સાથે તેના સંબંધો તંગ રહે છે. હવે તેણે ભૂતાનની જમીન પર ‘કબજો’ કરી લીધો છે. એક રિપોર્ટમાં આ વાત સામે આવી છે. હકીકતમાં, રિપોર્ટમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે ચીને ભૂતાનમાં 22 ગામો વસાવી દીધા છે. આ રિપોર્ટ પછી ભારત સહિત ઘણા દેશો ચિંતિત છે કારણ કે તે ભૂટાનની સાર્વભૌમત્વ માટે ચિંતા વધારી રહ્યો છે.
આ મોટો દાવો તિબેટીયન વિશ્લેષકોના નેટવર્ક ‘Turquoise Roof’ના એક રિપોર્ટમાં કરવામાં આવ્યો છે. રિપોર્ટ અનુસાર, China ભૂટાનના વિસ્તારમાં 19 ગામો અને ત્રણ નાની વસાહતો બનાવી છે. આ અંગે અગાઉ પણ સમાચાર આવ્યા હતા. વર્ષ 2023માં ચીને ભૂટાનની પરંપરાગત સરહદની અંદર સાત ગામો બનાવ્યા હતા.
ચીનનું આ પગલું માત્ર ભૂટાન માટે જ નહીં પરંતુ પાડોશી દેશો માટે પણ ખતરનાક છે. ચીને જ્યાં ગામડાં સ્થાપ્યા છે તે રસ્તાઓ ભૂટાન અને ચીનની સરહદો સાથે જોડાયેલા છે. અહેવાલો અનુસાર ચીન અહીં લોકોને વસાવી રહ્યું છે. લગભગ 7000 લોકો ત્યાં સ્થાયી થયા છે. આ ગામો 3 થી 4 હજાર ફૂટની ઉંચાઈ પર આવેલા છે.
Chinaના આ પગલા બાદ ફરી એકવાર ચીનની વિસ્તરણવાદી નીતિની સમગ્ર વિશ્વમાં ચર્ચા થઈ રહી છે
ચીનની વિસ્તરણવાદી નીતિ શું છે?
ચીનની વિસ્તરણવાદી નીતિને કારણે તેનો લગભગ દરેક પડોશી દેશ સાથે સરહદી વિવાદ છે. આ કારણોસર ચીનના મોંગોલિયા, લાઓસ, વિયેતનામ, મ્યાનમાર, અફઘાનિસ્તાન, પાકિસ્તાન, કઝાકિસ્તાન, કિર્ગિસ્તાન અને તાજિકિસ્તાન સાથેના સંબંધો તંગ રહે છે. ચીનના આ દેશો સાથે આર્થિક સંબંધો છે પરંતુ તેની વિસ્તરણવાદની નીતિના કારણે આ દેશો ચીન પર વિશ્વાસ કરી શકતા નથી.
એટલું જ નહીં, તે દક્ષિણ ચીન સાગરમાં પણ ‘દાદાજી’ કરવાથી બચતો નથી. તે ત્યાં એકલા રાજ કરવા માંગે છે. જેના કારણે દક્ષિણ ચીન સાગરમાં પણ તણાવની સ્થિતિ છે. તે મલેશિયા, ઇન્ડોનેશિયા, ફિલિપાઇન્સ, વિયેતનામ અને બ્રુનેઇ સહિતના ઘણા દેશો સાથે વિવાદમાં છે.
જાણો ચીનની સેના અને પરમાણુ હથિયારો વિશે
ચીન અમેરિકા સાથેના વેપાર યુદ્ધમાં સીધું સામેલ છે અને વિશ્વના એક મોટા મહાસત્તા દેશ સાથે સ્પર્ધા કરવાની હોડમાં તે સતત એવા પગલાં લઈ રહ્યું છે જે ભારત સહિતના દેશો માટે ચિંતાનો વિષય છે જે વિશ્વ શાંતિની નીતિનું પાલન કરે છે અને સાથે ઉભી છે.
ચીનની સૈન્ય શક્તિની વાત કરીએ તો હાલમાં તેની પાસે 34,40,000 સક્રિય સૈનિકો, 12,00,000 આરક્ષિત આર્મી, 4,00,000 વાયુસેના અને 2,55,000 નેવી છે. જો અહેવાલો પર વિશ્વાસ કરવામાં આવે તો ચીન પાસે સેંકડો પરમાણુ હથિયારો છે. ઘણા અહેવાલોમાં એવો દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે ચીન પાસે 450 પરમાણુ હથિયારો છે.
ક્યાં અને કેટલી જમીન કબજે કરવામાં આવી છે
જો તમારે ચીનની વિસ્તરણવાદી નીતિને સમજવી હોય તો લા ટ્રોબ યુનિવર્સિટી એશિયા સિક્યુરિટી રિપોર્ટ પર ધ્યાન આપો. ચીનની વિસ્તરણવાદી નીતિને લઈને આ રિપોર્ટમાં કરવામાં આવેલા દાવા ચોંકાવનારા છે. રિપોર્ટમાં જણાવવામાં આવ્યું છે કે ચીને પાડોશી દેશોની કેટલી જમીન પર કબજો કર્યો છે.
પૂર્વ તુર્કસ્તાન
પૂર્વ તુર્કીસ્તાનમાં ચીન સતત જમીન પર કબજો જમાવી રહ્યું છે. તેણે ત્યાં 16.55 લાખ ચોરસ કિલોમીટરનો વિસ્તાર કબજે કર્યો છે.
ભારત
ભારત સાથે ચીનનો સીમા વિવાદ હંમેશા ચર્ચામાં રહે છે. બંને દેશો સૌથી લાંબી વિવાદિત સરહદ વહેંચે છે. બંને દેશો વચ્ચે 3,488 કિલોમીટર લાંબી સરહદ છે. ભારત-ચીન સરહદ ત્રણ ક્ષેત્રોમાં વહેંચાયેલી છે જે પૂર્વીય, મધ્ય અને પશ્ચિમી છે. પૂર્વ સેક્ટરમાં અરુણાચલ પ્રદેશ અને સિક્કિમ, મધ્ય સેક્ટરમાં હિમાચલ પ્રદેશ અને ઉત્તરાખંડ, જ્યારે લદ્દાખ પશ્ચિમી સેક્ટરમાં ચીન સાથે સરહદ ધરાવે છે અને આ તમામ સ્થળોએ ડ્રેગનના વિસ્તરણવાદની નાપાક પ્રવૃત્તિઓ જોવા મળે છે.
ભારતનો ચીન સાથે કયા ભાગો પર વિવાદ છે?
ચીન સાથે પેંગોંગ ત્સો તળાવ (લદ્દાખ), ડોકલામ (ભૂતાન), તવાંગ (અરુણાચલ પ્રદેશ), નાથુ લા (સિક્કિમ) જેવા ભાગો પર સરહદી વિવાદો છે. તમને જણાવી દઈએ કે ભારત અને ચીન વચ્ચે ક્યારેય કોઈ સત્તાવાર સરહદ રેખા નથી. ચીન કોઈપણ સીમા રેખાને માન્યતા આપતું નથી. 1962માં જ્યારે બંને દેશો વચ્ચે યુદ્ધ થયું ત્યારે ચીની સેના લદ્દાખ અને અરુણાચલ પ્રદેશના તવાંગમાં ઘૂસી ગઈ હતી. બાદમાં, યુદ્ધવિરામ દરમિયાન, એ નક્કી કરવામાં આવ્યું હતું કે જે દેશની સેના છે તે LAC એટલે કે વાસ્તવિક નિયંત્રણ રેખા હશે
