પ્રાણી જગતમાં માણસોની એક ઝલક
કુદરત હંમેશા આપણને આશ્ચર્યચકિત કરે છે. મનુષ્યોને ઘણીવાર સૌથી બુદ્ધિશાળી અને સામાજિક પ્રાણીઓ માનવામાં આવે છે, પરંતુ જમીન અને સમુદ્રમાં ઘણા પ્રાણીઓ છે જે આપણી જેમ આશ્ચર્યજનક રીતે વર્તે છે. ચાલો પાંચ પ્રાણીઓ વિશે જાણીએ જેમની પાસે માનવ જેવી લાક્ષણિકતાઓ અને ટેવો છે.
1. બોટલનોઝ ડોલ્ફિન
ડોલ્ફિન તેમની બુદ્ધિ અને રમતિયાળ સ્વભાવ માટે જાણીતા છે. આ દરિયાઈ સસ્તન પ્રાણીઓ જટિલ સીટીઓ અને કોલનો ઉપયોગ કરીને એકબીજા સાથે વાતચીત કરે છે. વધુમાં, દરેક ડોલ્ફિનનું બીજાઓને ઓળખવા માટે સીટી જેવું “વિશેષ નામ” હોય છે. ડોલ્ફિનમાં એક અદ્ભુત ઊંઘની પેટર્ન પણ હોય છે – તેઓ એક સમયે તેમના મગજના અડધા ભાગને આરામ કરે છે જ્યારે બીજો અડધો ભાગ સજાગ રહે છે. આ મનુષ્યોની જેમ જ જિજ્ઞાસા અને સામાજિકતા દર્શાવે છે.
2. ચિમ્પાન્ઝી
ચિમ્પાન્ઝી, જેઓ તેમના ડીએનએનો 98.8% ભાગ મનુષ્યો સાથે શેર કરે છે, તે આપણા નજીકના સંબંધીઓ છે. તેઓ સુખ, ઉદાસી, સહાનુભૂતિ વગેરે જેવી લાગણીઓ વ્યક્ત કરે છે. તેઓ તેમના બાળકોને ઉછેરે છે અને માણસોની જેમ જ મજબૂત સામાજિક બંધનો બનાવે છે.
3. હાથી
હાથીઓ તેમના ઊંડા કૌટુંબિક એકતા અને સંવેદનશીલતા માટે જાણીતા છે. તેઓ ટોળાના નબળા અથવા ઘાયલ સભ્યોનું રક્ષણ કરવામાં, બાળકોની સંભાળ રાખવામાં અને સહયોગ દ્વારા સમસ્યાઓ ઉકેલવામાં નિષ્ણાત છે. વૈજ્ઞાનિકો માને છે કે તેમની બુદ્ધિ અને સામાજિક જીવન મનુષ્યો જેવું જ છે.
૪. ઓક્ટોપસ
ઓક્ટોપસ સમુદ્રના સૌથી બુદ્ધિશાળી પ્રાણીઓમાંનો એક છે. તે શીખેલા અનુભવોનો ઉપયોગ કરે છે, વસ્તુઓમાંથી ઘરો બનાવે છે અને મુશ્કેલ પરિસ્થિતિઓમાંથી બહાર નીકળવાનો માર્ગ શોધે છે. ઓક્ટોપસ મનુષ્યોને ઓળખી શકે છે અને પસંદ અને નાપસંદ વચ્ચે પણ તફાવત કરી શકે છે.
૫. કીડીઓ
કદમાં નાની હોવા છતાં, કીડીઓ અસાધારણ સામાજિક બુદ્ધિ દર્શાવે છે. મનુષ્યોની જેમ, તેઓ કાર્યો વહેંચે છે, બાળકોની સંભાળ રાખે છે, જૂથો બનાવે છે અને નિર્ણયો લે છે. કેટલીક પ્રજાતિઓ ઘાયલ સાથીઓને સુરક્ષિત રીતે માળામાં પાછા લાવે છે.
તેઓ માનવ જેવા ગુણો કેમ દર્શાવે છે?
આ પ્રાણીઓ મુખ્યત્વે બે કારણોસર માનવ જેવું વર્તન દર્શાવે છે-
- ડીએનએ સમાનતા – ચિમ્પાન્ઝી અને હાથી જેવા જીવો આનુવંશિક રીતે મનુષ્યો જેવા જ છે.
- બુદ્ધિ અને અનુકૂલન – ડોલ્ફિન અને ઓક્ટોપસ જેવી પ્રજાતિઓ તેમની અસાધારણ બુદ્ધિ અને શીખવાની ક્ષમતાને કારણે માનવ જેવું વર્તન દર્શાવે છે.
