બંદૂકનું લાઇસન્સ: ભારતમાં એક સામાન્ય નાગરિક કેટલા હથિયાર રાખી શકે છે?
ભારતમાં શસ્ત્રો રાખવા એ ફક્ત સ્ટેટસ સિમ્બોલ કે સુરક્ષાનો વિષય નથી, પરંતુ તે કાનૂની પ્રક્રિયા સાથે જોડાયેલો વિષય છે. શસ્ત્ર અધિનિયમ 1959 અને શસ્ત્ર (સુધારા) બિલ 2019 હેઠળ સામાન્ય નાગરિક માટે બંદૂક રાખવા માટે લાઇસન્સ મેળવવું ફરજિયાત છે. ચાલો જાણીએ કે ભારતમાં શસ્ત્રો રાખવા માટે કયા નિયમો લાગુ પડે છે.
સામાન્ય નાગરિકો અને શસ્ત્રોની સંખ્યા
- પહેલા, એક વ્યક્તિને વધુમાં વધુ ત્રણ બંદૂકો રાખવાની મંજૂરી હતી.
- શસ્ત્ર બિલ 2019 પછી, આ મર્યાદા ઘટાડીને બે શસ્ત્રો કરવામાં આવી છે.
- જે લોકો પાસે પહેલાથી જ ત્રણ શસ્ત્રો છે તેમણે વધારાની બંદૂક પોલીસ પાસે જમા કરાવવી પડશે.
- કોઈપણ નવા શસ્ત્ર માટે અલગ લાઇસન્સ મેળવવું જરૂરી છે.
શૂટર્સ અને વ્યાવસાયિકો માટે ખાસ નિયમો
- રાષ્ટ્રીય અને રાજ્ય સ્તરના શૂટર્સને મુક્તિ આપવામાં આવી છે.
- પુરસ્કાર વિજેતા શૂટર્સ પર શસ્ત્રોની સંખ્યા પર કોઈ મર્યાદા નથી.
- સામાન્ય સ્પર્ધામાં ભાગ લેનારા શૂટર્સ વધુમાં વધુ 10 શસ્ત્રો રાખી શકે છે.
- દરેક હથિયાર માટે, નેશનલ રાઇફલ એસોસિએશન ઓફ ઇન્ડિયા (NRAI) ની ભલામણ સાથે લાઇસન્સિંગ વિભાગમાં અરજી કરવી જરૂરી છે.
બુલેટ ક્વોટા
- સામાન્ય લાઇસન્સ ધારકો એક સમયે વધુમાં વધુ 100 બુલેટ અને વાર્ષિક 200 બુલેટ ખરીદી શકે છે.
- શૂટર્સને સ્પર્ધાઓ અનુસાર વધુ ક્વોટા મળે છે—
- રાષ્ટ્રીય સ્તરે લાયકાત ધરાવતા લોકોને વાર્ષિક 1 લાખ બુલેટ
- રાજ્ય સ્તરે લાયકાત ધરાવતા લોકોને વાર્ષિક 50 હજાર બુલેટ
નિયમો અને સજાનું ઉલ્લંઘન
- જો હથિયારનો દુરુપયોગ થાય (જેમ કે બીજાને ડરાવવા માટે તેને બતાવવું) તો લાઇસન્સ રદ કરી શકાય છે.
- ચૂંટણી કે કોઈ ખાસ પ્રસંગે, વહીવટીતંત્રના આદેશ પર હથિયાર પોલીસ સ્ટેશન કે પોલીસ લાઇનમાં જમા કરાવવાનું રહેશે.
- બંદૂકના લાઇસન્સની માન્યતા 5 વર્ષ છે.
- લાઇસન્સ ધારકે ફક્ત એક જ લાઇસન્સ રાખવું પડશે. જો કોઈ વ્યક્તિ પાસે ગેરકાયદેસર રીતે વધુ હથિયારો હોવાનું જણાય તો કાર્યવાહી કરવામાં આવે છે.
