ઝીરો બેલેન્સ ખાતાધારકોને રાહત, RBIએ નિયમોમાં ફેરફાર કર્યા
રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) એ બેઝિક સેવિંગ્સ બેંક ડિપોઝિટ (BSBD) ખાતા ધારકોને નોંધપાત્ર રાહત આપતા અનેક મહત્વપૂર્ણ ફેરફારોની જાહેરાત કરી છે. ગ્રાહકોને હવે દર મહિને અમર્યાદિત રોકડ જમા કરાવવા, કોઈપણ નવીકરણ ફી વિના મફત ATM અથવા ડેબિટ કાર્ડ, દર વર્ષે ઓછામાં ઓછા 25 પાનાની મફત ચેકબુક, મફત ઇન્ટરનેટ અને મોબાઇલ બેંકિંગ અને પાસબુક અથવા માસિક સ્ટેટમેન્ટ જેવા લાભો મળશે. આ ફેરફારોને અમલમાં મૂકવા માટે બેંકોને સાત દિવસનો સમય આપવામાં આવ્યો છે.
મફત ઉપાડની મર્યાદા શું હશે?
નવા નિયમો અનુસાર, બેંકોએ દર મહિને ઓછામાં ઓછા ચાર મફત રોકડ ઉપાડ પ્રદાન કરવાની રહેશે. આમાં બેંકની પોતાની શાખાઓ, તેના પોતાના ATM અને અન્ય બેંકોના ATM માંથી ઉપાડનો સમાવેશ થશે.
મહત્વપૂર્ણ વાત એ છે કે, UPI, IMPS, NEFT અને RTGS જેવા ડિજિટલ ચુકવણી વ્યવહારોને ઉપાડ તરીકે ગણવામાં આવશે નહીં, તેથી ગ્રાહકો પાસેથી આ માટે કોઈ વધારાની ફી લેવામાં આવશે નહીં.
આ લાભ કોણ મેળવી શકશે?
- હાલના BSBD ખાતા ધારકો નવી સુવિધાઓને ઍક્સેસ કરવા માટે અપગ્રેડની વિનંતી કરી શકે છે.
- નિયમિત બચત ખાતા ધારકો જો પહેલાથી જ બીજી બેંકમાં ખાતું ન ધરાવતા હોય તો તેઓ તેમના ખાતાને BSBD માં રૂપાંતરિત કરી શકે છે.
નવા નિયમો ક્યારે અમલમાં આવશે?
આ નવી જોગવાઈઓ 1 એપ્રિલ, 2026 થી અમલમાં આવશે. જોકે, જો તેઓ ઈચ્છે તો બેંકો તેમને વહેલા અમલમાં મૂકી શકે છે.
RBI એ જવાબદાર વ્યવસાય આચાર નિર્દેશો 2025 ને અપડેટ કરીને આ ફેરફારોને સત્તાવાર રીતે ઔપચારિક બનાવ્યા છે. આ નિયમો બધી વાણિજ્યિક બેંકો, ચુકવણી બેંકો, નાની ફાઇનાન્સ બેંકો, શહેરી અને ગ્રામીણ સહકારી બેંકો અને સ્થાનિક ક્ષેત્રની બેંકોને લાગુ પડશે.
એક નજરમાં મુખ્ય ફેરફારો
- દર મહિને ઓછામાં ઓછા 4 મફત રોકડ ઉપાડ
- ડિજિટલ વ્યવહારો મફત છે અને મફત ઉપાડ મર્યાદામાં શામેલ નથી
- દર વર્ષે મફત 25-પૃષ્ઠ ચેકબુક
- મફત ઇન્ટરનેટ અને મોબાઇલ બેંકિંગ
- મફત પાસબુક અથવા માસિક સ્ટેટમેન્ટ
- વાર્ષિક ફી વિના ATM/ડેબિટ કાર્ડ
પરિવર્તનનો ઉદ્દેશ્ય
RBI નો હેતુ વધુ લોકોને બેંકિંગ સેવાઓનો ઉપયોગ કરવા અને મૂળભૂત બચત ખાતાઓનો લાભ મેળવવા સક્ષમ બનાવવાનો છે. આ નાણાકીય સમાવેશને પ્રોત્સાહન આપશે અને નાના ગ્રાહકો પર બેંકિંગ ફીનો બોજ ઘટાડશે.
