World Heart Day
World Heart Day 2024: ખરાબ જીવનશૈલી અને ખાવા-પીવાની આદતોના કારણે હ્રદયના દર્દીઓની સંખ્યા દિવસેને દિવસે વધી રહી છે. આ જ કારણ છે કે યુવાનો એટલે કે 30 વર્ષની વયના લોકોને પણ હાર્ટ એટેક આવે છે.
છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં જે રીતે હાર્ટ એટેકની ઘટનાઓ વધી રહી છે. આ રોગ કોઈપણ ઉંમરના લોકોને થઈ શકે છે. આજકાલ જોવામાં આવી રહ્યું છે કે 20-30 વર્ષની ઉંમરના લોકોને પણ હાર્ટ એટેક આવી રહ્યો છે. મોટે ભાગે ફિટ દેખાતા લોકોને પણ હાર્ટ એટેક આવે છે. ડાન્સ કરતી વખતે, વર્કઆઉટ કરતી વખતે, વૉકિંગ કરતી વખતે લોકો હાર્ટ એટેકને કારણે મૃત્યુ પામે છે. પરંતુ સવાલ એ થાય છે કે આની પાછળનું કારણ શું છે?
કાર્ડિયોલોજિસ્ટ ડૉ.સંજય કુમાર કહે છે કે હૃદયરોગના હુમલાના મુખ્ય કારણોમાં સ્થૂળતા, નબળી જીવનશૈલી, હાઈ બીપી, ડાયાબિટીસ વગેરે જેવી બીમારીઓથી પીડાતા દર્દીઓ છે. આ દર્દીઓને હાર્ટ એટેકનું જોખમ વધી ગયું છે. તબીબોનું કહેવું છે કે 45 વર્ષની ઉંમર પછી પુરુષોને હાર્ટ એટેકનો ખતરો રહે છે, જ્યારે 55 વર્ષની ઉંમર પછી મહિલાઓને હૃદયરોગનું જોખમ રહે છે. 45 વર્ષની ઉંમર પછી ભારે વર્કઆઉટ કરવાનું ટાળવું જોઈએ. 45 વર્ષની ઉંમર પછી તમારે તમારું વર્કઆઉટ ઓછું કરવું જોઈએ. કારણ કે વધુ પડતી કસરત કરવાથી હાર્ટ એટેકનો ખતરો વધી શકે છે.
વધતી ઉંમર સાથે વ્યક્તિની કામ કરવાની ક્ષમતા ઘટવા લાગે છે. જ્યારે લોકો 45 વર્ષની ઉંમર પછી આક્રમક રીતે વ્યાયામ કરે છે અથવા કસરત કરે છે, ત્યારે હૃદય રોગનું જોખમ નોંધપાત્ર રીતે વધી જાય છે. આ કારણે હૃદય બમણી ઝડપે લોહી પંપ કરે છે. જેના કારણે હાર્ટ એટેકનો ખતરો વધી જાય છે.
હાર્ટ એટેક પછી શું કરવું જોઈએ
જો તમારી સામે કોઈ વ્યક્તિને હાર્ટ એટેક આવે છે, તો સૌથી પહેલા તેને કોઈ સપાટ જગ્યા પર સીધા સૂઈ જાઓ. જો કોઈ વ્યક્તિ બેભાન થઈ ગઈ હોય, તો નાડી તપાસો. જો પલ્સ બિલકુલ ન અનુભવાય તો સમજવું કે વ્યક્તિને હાર્ટ એટેક આવ્યો છે. કારણ કે હાર્ટ એટેકમાં ધબકારા બંધ થઈ જાય છે, તેથી પલ્સ શોધી શકાતી નથી. તેના હૃદયને બેથી ત્રણ મિનિટમાં પુનર્જીવિત કરવું જરૂરી છે, નહીં તો ઓક્સિજનની અછતને કારણે તેના મગજને નુકસાન થઈ શકે છે. આવી સ્થિતિમાં જો હાર્ટ એટેક આવે તો તરત જ છાતીમાં જોરથી મુક્કો મારવો. જ્યાં સુધી તે ભાનમાં ન આવે ત્યાં સુધી તેને માર. આ સાથે તેનું હૃદય ફરી કામ કરવાનું શરૂ કરશે.
બેભાન વ્યક્તિને તાત્કાલિક CPR આપો
જો કોઈ બેભાન થઈ ગયું હોય અને પલ્સ ન હોય તો તરત જ તેને તમારા હાથથી CPR આપો. CPRમાં મુખ્યત્વે બે કાર્યો થાય છે. પ્રથમ છાતીને દબાવવાનું છે અને બીજું મોં દ્વારા શ્વાસ આપવાનું છે જેને માઉથ ટુ માઉથ શ્વસન કહેવામાં આવે છે. તમારી હથેળીને પ્રથમ વ્યક્તિની છાતીની મધ્યમાં મૂકો. પમ્પિંગ કરતી વખતે એક હાથની હથેળીને બીજાની ઉપર રાખો અને આંગળીઓને ચુસ્તપણે લોક કરો અને બંને હાથ અને કોણીને સીધા રાખો. તે પછી છાતીને પમ્પ કરીને છાતીને સંકુચિત કરવામાં આવે છે. આમ કરવાથી હૃદયના ધબકારા ફરી શરૂ થાય છે. હથેળીથી છાતીને 1-2 ઇંચ સુધી દબાવો. આ એક મિનિટમાં સો વખત કરો.
