ફેડ વિભાગો વિસ્તૃત: ટ્રમ્પ દર ઘટાડાની ટીકા કરે તેવી શક્યતા
યુએસ ફેડરલ રિઝર્વે બુધવારે સતત ત્રીજી વખત તેના મુખ્ય વ્યાજ દરમાં 0.25 પોઈન્ટનો ઘટાડો કર્યો. જોકે, તેણે એ પણ સંકેત આપ્યો કે આગામી મહિનાઓમાં વ્યાજ દર સ્થિર રહેવાની શક્યતા વધુ છે.
ફેડના ચેરમેન જેરોમ પોવેલે એક પ્રેસ કોન્ફરન્સમાં જણાવ્યું હતું કે સંસ્થા હવે આર્થિક પરિસ્થિતિનું મૂલ્યાંકન કરતી વખતે સાવધાની રાખશે અને વધુ દર ઘટાડાની અપેક્ષા રાખતી નથી. ફેડ અધિકારીઓએ એ પણ સંકેત આપ્યો હતો કે આવતા વર્ષે ફક્ત એક જ દર ઘટાડાની શક્યતા છે. ફેડની નીતિનિર્માણ સમિતિ (FOMC) એ રાતોરાત ધિરાણ દરમાં 0.25 પોઈન્ટનો ઘટાડો કર્યો છે, જે તેને 3.75 ટકા પર લાવ્યો છે – જે લગભગ ત્રણ વર્ષમાં સૌથી નીચો સ્તર છે.
સંભવિત ટ્રમ્પની નારાજગી
પોવેલે સ્પષ્ટતા કરી હતી કે ફેડ નજીકના ભવિષ્યમાં વધુ દર ઘટાડાથી દૂર રહેશે, જેના કારણે યુએસ પ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ તરફથી ટીકા થવાની શક્યતા વધી ગઈ છે, જેઓ વધુ આક્રમક વ્યાજ દર ઘટાડાની માંગ કરી રહ્યા હતા. નિષ્ણાતોના મતે, ફેડ દર ઘટાડા છતાં તેનું આકરું વલણ જાળવી રાખ્યું હતું, જેના કારણે તેને “આકરું કાપ” કહેવામાં આવી રહ્યું છે.
ફેડમાં વધતા મતભેદ
આ નિર્ણય પર ફેડમાં પણ મતભેદ જોવા મળ્યા. ત્રણ અધિકારીઓએ આ નિર્ણયનો વિરોધ કર્યો – લગભગ છ વર્ષમાં સૌથી વધુ. બે સભ્યોએ દર સ્થિર રાખવાની તરફેણમાં મતદાન કર્યું, જ્યારે ગવર્નર સ્ટીફન મિરોને 0.50 પોઈન્ટના દર ઘટાડાને ટેકો આપ્યો. આ આર્થિક મૂલ્યાંકન અંગે ફેડમાં વધતા મતભેદો દર્શાવે છે.
ભારતીય બજાર પર અસર
ફેડના દર ઘટાડાની ભારતીય શેરબજાર પર પણ અસર પડી શકે છે. આ બેંકિંગ, ઓટો અને રિયલ એસ્ટેટ જેવા દર-સંવેદનશીલ ક્ષેત્રોને ટેકો આપી શકે છે. IT, FMCG, તેલ કંપનીઓ અને નાણાકીય શેરોમાં પણ પ્રવૃત્તિ વધવાની શક્યતા છે.
જોકે, ફેડનું સાવચેત વલણ વિદેશી રોકાણકારો (FII) દ્વારા રૂપિયાની હિલચાલ અને રોકાણ પેટર્નને અસર કરી શકે છે. જો યુએસ વ્યાજ દર લાંબા સમય સુધી ઊંચા રહે છે, તો FII ભારત જેવા ઉભરતા બજારોમાં રોકાણ ઘટાડી શકે છે, જેના કારણે બજારમાં અસ્થિરતા ચાલુ રહે છે.
ભારતનો મજબૂત GDP વૃદ્ધિ અને નિયંત્રિત ફુગાવો આંશિક રીતે આ દબાણને સરભર કરી શકે છે. આ પરિસ્થિતિ RBI ને નાણાકીય નીતિમાં ઉતાવળ ન કરવા અને વૈશ્વિક વાતાવરણને ધ્યાનમાં રાખીને સાવચેતીભર્યું વલણ જાળવવાનો સંકેત પણ આપે છે.
