Turkiye ના લોકો વિશ્વમાં સૌથી વધુ ચા પીનારાઓમાં પ્રથમ ક્રમે
Turkiye: તુર્કીમાં, ચા ફક્ત ગરમ પીણું નથી, પરંતુ દરેક દિવસની શરૂઆત અને અંતનો એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ બની ગયું છે. તુર્કીના લોકો વિશ્વમાં સૌથી વધુ ચા પીનારાઓમાં પ્રથમ ક્રમે છે. ટર્કિશ સ્ટેટિસ્ટિકલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ (ટર્કસ્ટેટ) અનુસાર, સરેરાશ ટર્કિશ નાગરિક એક વર્ષમાં 3 કિલોથી વધુ ચા પીવે છે.
Turkiye: ચા માત્ર થકાવટ દૂર કરવાનો ઉપાય નથી, ઘણા દેશોમાં આ એક પરંપરા બની ચૂકી છે. તુર્કી એ તેનો શ્રેષ્ઠ ઉદાહરણ છે. અહીં ચા માત્ર પીણું નહીં, પરંતુ સંસ્કૃતિનો ભાગ બની ગઈ છે. પરિસ્થિતિ એવી છે કે અહીં લોકો ચાને સાચે જ પાણીની જેમ પીતા છે. તુર્કી સાંખ્યિકી સંસ્થા (TurkStat)ના તાજા આંકડાઓ મુજબ, એક સરેરાશ તુર્કી નાગરિક એક વર્ષમાં 3 કિલો કરતાં વધુ ચા પી જાય છે. આ ખપત સાથે તુર્કી એ વિશ્વમાં પ્રતિ વ્યક્તિ સૌથી વધુ ચા પીવાના દેશમાં પોતાનું સ્થાન મક્કમ કરી લીધું છે. અહીં ચા પીવું એટલું જ કુદરતી છે, જેટલું દરેક દિવસે પાણી પીવું.
તુર્કીમાં ચા એટલે ‘ચાય’ માત્ર એક ગરમ પીણું નથી, પરંતુ દરેક દિવસની શરૂઆત અને અંતનો મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે. અહીં ચા ઓફિસની મીટિંગ્સ, મિત્રો સાથેની વાતચીત, રિશ્તેદારોની બેઠકો, દુકાનોમાં ગ્રાહકો સાથે વાત કરતી વખતે દરેક જગ્યાએ હાજર રહે છે. ચાને અહીં ખાસ ટ્યૂલિપ આકારના ગિલાસોમાં પીરસવામાં આવે છે.
તુર્કીની જિંદગીમાં ચાની મહત્વતા
2019 થી 2023 ની વચ્ચે, ચાની ખપતમાં દરેક વર્ષમાં સરેરાશ 5.1% નો વધારો થયો, અને 2023 ના અંત સુધી એક વ્યક્તિ સરેરાશ 4.6 કિલોગ્રામ ચા પી જાય છે. તુલના માટે, કોફીની ખપત માત્ર 0.9 કિલોગ્રામ પ્રતિ વ્યક્તિ રહી, એટલે કે તુંર્કીમાં ચા, કોફી કરતાં વધુ પ્રચલિત છે. 2023 માં રિટેલ વેચાણમાં 98.2% હિસ્સો માત્ર કાળી ચાનો હતો, એટલે લગભગ 2.4 લાખ ટન. જ્યારે હર્બલ/ફ્રૂટ ટી અને ગ્રીન ટીનો હિસ્સો અનુક્રમણિકા પ્રમાણે 1.0% અને 0.7% રહ્યો.
બ્લેક સી: ચા ની રાજધાની
તુર્કી ની ચા નું સાચું ઘર બ્લેક સી (કાળા સાગર) પ્રદેશ છે, ખાસ કરીને રિજ (Rize) નામનો પ્રાંત. અહીંની જલવાઈ અને મીઠી મണ്ണી ચાની ખેતી માટે પરફેક્ટ માનવામાં આવે છે. 5મી સદીમાં સિલ્ક રુટ દ્વારા આ વિસ્તારમાં ચા આવી હતી, અને 6મી સદીમાં તે સામાન્ય પીણું બની ગઈ. 20મી સદી સુધી ચાએ આખા તુંર્કીને તેનો દીવાણા બનાવી દીધો. આ વિસ્તારમાંના ઘણા ગામના નામોમાં ‘ચાય’ શબ્દ સામેલ છે, જેમ કે Çaykara અને Çayeli. અહીંની ઘણી પેઢીઓ ચાની ખેતી પર આધાર રાખે છે — શિક્ષણ, ઉપચાર, ઘર વગેરે બધું આ જ આવક પરથી ચાલે છે.
આર્થિક શક્તિ પણ છે ચા
ચા તુર્કી માં માત્ર સ્વાદ અને આદતની વાત નથી, આ હજારો પરિવારો માટે કમાઈનો આધાર છે. ખેતીથી લઈને પ્રોસેસિંગ અને પેકેજિંગ સુધી, લાખો લોકો આથી જોડાયેલા છે. ટ્રાન્સપોર્ટ, મશીનરી અને દુકાનો સુધી તેનું મોટું નેટવર્ક ફેલાયું છે. સરકાર પણ ચા ખેડૂતોને સબસિડી, નક્કી કરેલી કિંમતો અને ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર આપે છે. ÇAYKUR જેવી સરકારી કંપનીઓ નાના ખેડૂતોમાંથી સીધી માલ ખરીદી કરે છે જેથી તેમને બજારના દબાણથી બચાવા શકાય.
2023 માં ચા ઉત્પાદન
2023માં તુંર્કી માં ચા ઉત્પાદન 1.35 કરોડ ટન સુધી પહોંચી ગયું હતું. 2019 થી 2023 સુધી, દરેક વર્ષમાં સરેરાશ 3.3% ની દરે ઉત્પાદન વધ્યું, જેનાથી કુલ 3.43 લાખ ટન નો વધારો થયો. આ જ નહિ, તુંર્કીનો ચા નિકાસ 2019 ના 42,000 ટન થી વધીને 2023 માં 53,000 ટન સુધી પહોંચ્યો, ખાસ કરીને યુરોપમાં તેની માંગ ઝડપથી વધી છે.
