શું તમારી ઓનલાઈન ગોપનીયતા જોખમમાં છે? તમારી ડિજિટલ ઓળખ કેવી રીતે સુરક્ષિત રાખવી
આજના ડિજિટલ યુગમાં, આપણી લગભગ બધી જ વ્યક્તિગત માહિતી – જેમ કે ફોન નંબર, ફોટા, પાસવર્ડ, બેંક ચેતવણીઓ અને સ્થાનો – ઇન્ટરનેટ પર ક્યાંક સર્વર પર સંગ્રહિત થાય છે. જો આ ડેટાને કાળજીપૂર્વક હેન્ડલ કરવામાં ન આવે, તો સાયબર ગુનેગારો માટે તેનો દુરુપયોગ કરવો સરળ બની જાય છે. જો કે, થોડા સરળ અને અસરકારક પગલાં લઈને, તમે તમારી ઓનલાઈન ઓળખ અને ડેટાને નોંધપાત્ર રીતે સુરક્ષિત કરી શકો છો.
1. બિનજરૂરી માહિતી શેર કરશો નહીં
વેબસાઇટ્સ અથવા એપ્લિકેશન્સ પર ફોર્મ ભરતી વખતે આપણે ઘણીવાર બિનજરૂરી માહિતી, જેમ કે જન્મ તારીખ, માતાપિતાના નામ અથવા જૂના સરનામાં, શેર કરીએ છીએ. આ વિગતો હેકર્સ માટે તમને ઓળખવાનું સાધન બની શકે છે. તેથી, કાળજીપૂર્વક નક્કી કરો કે કઈ માહિતી ખરેખર જરૂરી છે. સોશિયલ મીડિયા પર ફક્ત આવશ્યક માહિતી શેર કરો અને તમારી પ્રોફાઇલ ગોપનીયતા સેટિંગ્સને મર્યાદિત કરો.
2. મજબૂત પાસવર્ડ અને પાસવર્ડ મેનેજરનો ઉપયોગ કરો
“123456” અથવા “પાસવર્ડ” જેવા સરળ પાસવર્ડ હવે અસુરક્ષિત માનવામાં આવે છે. દરેક એકાઉન્ટ માટે લાંબા, અનન્ય અને જટિલ પાસવર્ડ બનાવો જેમાં અક્ષરો, સંખ્યાઓ અને વિશિષ્ટ અક્ષરો શામેલ હોય. પાસવર્ડ મેનેજરનો ઉપયોગ કરો (જેમ કે LastPass, 1Password)—તેઓ તમારા બધા પાસવર્ડ સંગ્રહિત કરે છે અને નવા જનરેટ કરે છે. ઉપરાંત, બે-પરિબળ પ્રમાણીકરણ (2FA) સક્ષમ કરવાનું ભૂલશો નહીં, જે એકાઉન્ટ સુરક્ષાનું વધારાનું સ્તર ઉમેરે છે.
3. ડેટા એન્ક્રિપ્શન અપનાવો
સંવેદનશીલ ફાઇલો અને સંદેશાઓને સુરક્ષિત રાખવા માટે એન્ડ-ટુ-એન્ડ એન્ક્રિપ્શન સાથે સેવાઓને પ્રાધાન્ય આપો. ફાઇલોને પાસવર્ડ-સંરક્ષિત અથવા એન્ક્રિપ્ટેડ ફોર્મેટમાં સ્ટોર કરો, પછી ભલે તે ક્લાઉડ સ્ટોરેજમાં હોય કે તમારા કમ્પ્યુટર પર. એન્ક્રિપ્શન ખાતરી કરે છે કે કોઈ પણ યોગ્ય કી વિના તમારા ડેટાને ઍક્સેસ કરી શકશે નહીં.
4. ડિજિટલ સ્વચ્છતાનો અભ્યાસ કરો
જૂના એકાઉન્ટ્સ, નકામી એપ્લિકેશનો અને બિનજરૂરી ફાઇલો ડેટા લીક તરફ દોરી શકે છે. વર્ષમાં એકવાર તમારા ઇમેઇલ, સોશિયલ મીડિયા અને ક્લાઉડ એકાઉન્ટ્સની સમીક્ષા કરો. બિનજરૂરી દસ્તાવેજો અથવા ફોટા કાઢી નાખો, અને ડેટા નુકશાન અટકાવવા માટે તમે જે ઉપકરણો વેચવા અથવા આપવાનું વિચારી રહ્યા છો તેને ફેક્ટરી રીસેટ કરો.
5. સાયબર છેતરપિંડીથી સાવધ રહો
હેકર્સ તમારી બેદરકારીનો લાભ લે છે. કોઈપણ શંકાસ્પદ લિંક્સ અથવા ઇમેઇલ જોડાણો પર ક્લિક કરશો નહીં. યાદ રાખો—બેંકો અથવા સેવા પ્રદાતાઓ ક્યારેય ઇમેઇલ અથવા ફોન પર પાસવર્ડ પૂછતા નથી. આવા સંદેશાઓ પર વિશ્વાસ કરતા પહેલા, સત્તાવાર વેબસાઇટ તપાસો અથવા ગ્રાહક સપોર્ટનો સંપર્ક કરો. ઉપરાંત, બ્રાઉઝર અને સિસ્ટમ અપડેટ્સને અવગણશો નહીં – તે સુરક્ષા માટે જરૂરી છે.
