સેબીનો મોટો નિર્ણય: ‘સ્વાગત-એફઆઈ’ વિદેશી રોકાણકારોને સરળ માર્ગ પૂરો પાડશે
બજાર નિયમનકાર સેબીએ વિદેશી રોકાણકારો માટે પાલન સરળ બનાવવા અને ભારતને વધુ આકર્ષક રોકાણ સ્થળ બનાવવા માટે “સ્વાગત-એફઆઈ” (વિશ્વસનીય વિદેશી રોકાણકારો માટે સિંગલ વિન્ડો ફ્રેમવર્ક) નામનું નવું માળખું રજૂ કરવાનો નિર્ણય લીધો છે. આ માળખું ઓછા જોખમવાળા વિદેશી રોકાણકારો માટે નોંધણી અને રોકાણ પ્રક્રિયાને સરળ બનાવશે અને પુનરાવર્તિત દસ્તાવેજોની જરૂરિયાત ઘટાડશે.
સેબીના નવા ફેરફારો
સેબીએ જણાવ્યું હતું કે આ માળખું નીચેની સંસ્થાઓને લાભ કરશે:
- સરકારી માલિકીના ભંડોળ
- કેન્દ્રીય બેંકો
- સાર્વભૌમ સંપત્તિ ભંડોળ
- બહુપક્ષીય સંસ્થાઓ
- વીમા કંપનીઓ
- પેન્શન ભંડોળ
નવી જોગવાઈઓ હેઠળ:
- નોંધણીની માન્યતા અવધિ 3-5 વર્ષથી વધારીને 10 વર્ષ કરવામાં આવી છે.
- રોકાણકારો પાસે તેમના બધા રોકાણો એક જ ડીમેટ ખાતામાં રાખવાનો વિકલ્પ હશે.
‘સ્વાગત-એફઆઈ’નો ઉદ્દેશ્ય
સેબીના ચેરમેન તુહિન કાંત પાંડેએ જણાવ્યું હતું કે આ માળખું ઓછા જોખમવાળા વિદેશી પોર્ટફોલિયો રોકાણકારો (FPI) અને વિદેશી વેન્ચર કેપિટલ રોકાણકારો (FVCI) બંને માટે ભારતમાં રોકાણની સરળ ઍક્સેસ પ્રદાન કરશે.
જૂન 2025 સુધીમાં, દેશમાં 11,913 FPI નોંધાયેલા હતા, જેની કુલ સંપત્તિ ₹80.83 લાખ કરોડ આંકવામાં આવી હતી. એવો અંદાજ છે કે આ સંપત્તિઓમાંથી 70% થી વધુ સ્વાગત-FPI શ્રેણીમાં રોકાણકારો પાસે હશે.
મોટી કંપનીઓને નાના IPO શરૂ કરવામાં મદદ કરવી
SEBI એ એ પણ સ્પષ્ટ કર્યું કે પ્રક્રિયાગત સુધારા પૂર્ણ થયા પછી આગામી છ મહિનામાં આ માળખું લાગુ કરવામાં આવશે.
આ માળખા હેઠળ:
- નોંધાયેલા રોકાણકારો લિસ્ટેડ ઇક્વિટી અને ડેટ સાધનોમાં FPI તરીકે રોકાણ કરી શકશે.
- સ્ટાર્ટઅપ્સ અને પસંદગીના ક્ષેત્રોમાં FVCI તરીકે રોકાણ કરવાનો વિકલ્પ પણ ઉપલબ્ધ રહેશે.
