RBI
છેલ્લા દાયકામાં ભારતમાં રિટેલ ડિજિટલ પેમેન્ટ સિસ્ટમમાં જબરદસ્ત વૃદ્ધિ જોવા મળી છે. રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) ના અહેવાલ મુજબ, નાણાકીય વર્ષ 2023-24 માં રિટેલ ડિજિટલ વ્યવહારોની સંખ્યા 16,416 કરોડ સુધી પહોંચવાની ધારણા છે, જે નાણાકીય વર્ષ 2012-13 માં ફક્ત 162 કરોડ હતી.
Retail digital payments in India જ્યારે કેલેન્ડર વર્ષ 2013 માં ફક્ત 222 કરોડ ડિજિટલ વ્યવહારો હતા અને તેમનું મૂલ્ય 772 લાખ કરોડ રૂપિયા હતું, ત્યારે કેલેન્ડર વર્ષ 2024 માં આ આંકડો વધીને 20,787 કરોડ વ્યવહારો અને 2,758 લાખ કરોડ રૂપિયાનું થશે.
RBIના ‘પેમેન્ટ સિસ્ટમ્સ રિપોર્ટ’માં એમ પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે ડિજિટલ પેમેન્ટ્સ ઇન્ડેક્સ છેલ્લા છ વર્ષમાં ચાર ગણાથી વધુ વધીને માર્ચ 2024 સુધીમાં 445.40 પર પહોંચી ગયો છે, જે માર્ચ 2018માં 100 હતો.ભારતની ડિજિટલ ચુકવણી પ્રણાલીમાં યુનિફાઇડ પેમેન્ટ્સ ઇન્ટરફેસ (UPI) નો હિસ્સો 2024 સુધીમાં વધીને 83 ટકા થવાની ધારણા છે, જે 2019 માં 34 ટકા હતો. આ સમયગાળા દરમિયાન, RTGS, NEFT, IMPS, ક્રેડિટ અને ડેબિટ કાર્ડ જેવી અન્ય ચુકવણી પ્રણાલીઓનો હિસ્સો ઘટીને 17 ટકા થયો છે.છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં UPI વ્યવહારોનું પ્રમાણ અને મૂલ્ય બંનેમાં ભારે વધારો થયો છે. UPI વોલ્યુમ 2018 માં 375 કરોડથી વધીને 2024 માં 17,221 કરોડ થવાની ધારણા છે. આ સાથે, UPIનું કુલ ટ્રાન્ઝેક્શન મૂલ્ય 5.86 લાખ કરોડ રૂપિયાથી વધીને 246.83 લાખ કરોડ રૂપિયા થયું છે.
આ રિપોર્ટ દર્શાવે છે કે ભારતમાં ડિજિટલ પેમેન્ટનો ઉપયોગ ઝડપથી વધી રહ્યો છે અને UPI જેવા પ્લેટફોર્મે તેને વધુ સરળ અને સુરક્ષિત બનાવ્યું છે. શું તમે ડિજિટલ પેમેન્ટનો વધુ ઉપયોગ કરવાનું શરૂ કર્યું છે?
