UPI Lite
UPI Lite: ભારતીય રિઝર્વ બેંક એટલે કે RBI એ UPI Lite યુઝર્સને મોટી ભેટ આપી છે. આરબીઆઈએ ટ્રાન્ઝેક્શનની મર્યાદા વધારીને રૂ. 1,000 પ્રતિ ટ્રાન્ઝેક્શન અને કુલ મર્યાદા રૂ. 5,000 કરી છે. RBIએ કહ્યું કે UPI Lite માટે મહત્તમ ટ્રાન્ઝેક્શન લિમિટ 500 રૂપિયાથી વધારીને 1000 રૂપિયા પ્રતિ ટ્રાન્ઝેક્શન કરવામાં આવી છે. સાથે જ, કુલ મર્યાદા 2,000 રૂપિયાથી વધારીને 5,000 રૂપિયા કરવામાં આવી છે. આરબીઆઈએ અહીં સ્પષ્ટતા કરી છે કે ઉપયોગમાં લેવાયેલી મર્યાદાને વધારાના પરિબળ પ્રમાણીકરણ (એએફએ) વડે માત્ર ઓનલાઈન મોડમાં ફરી ભરી શકાય છે.
RBIએ એક નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું કે, “UPI Lite માટેની ઉન્નત મર્યાદા રૂ. 1,000 પ્રતિ ટ્રાન્ઝેક્શન હશે અને એકંદર મર્યાદા રૂ. 5,000 હશે. ઉપયોગમાં લેવાયેલી મર્યાદા માત્ર ઓનલાઈન મોડમાં AFA સાથે ફરી ભરી શકાશે,” RBIએ એક નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું. 9 ઓક્ટોબર, 2024 ના રોજ યોજાયેલી MPC મીટિંગ પછી, RBI એ UPI 123Pay અને UPI Lite માટે ટ્રાન્ઝેક્શન મર્યાદામાં ફેરફારો જાહેર કર્યા છે. UPI 123Pay માટેની પ્રતિ ટ્રાન્ઝેક્શન મર્યાદા રૂ. 5,000 થી વધારીને રૂ. 10,000 અને UPI Lite વોલેટની મર્યાદા રૂ. 2,000 થી વધારીને રૂ. 5,000 કરવામાં આવી છે.
UPI Lite વૉલેટ વપરાશકર્તાઓને UPI PIN ની જરૂરિયાત વિના નાના મૂલ્યના વ્યવહારો કરવા માટે અનુકૂળ રીત પ્રદાન કરે છે. હાલમાં, વપરાશકર્તાઓએ ચુકવણી કરવા માટે તેમના બેંક ખાતામાંથી તેમના વોલેટ બેલેન્સને મેન્યુઅલી રિચાર્જ કરવું પડશે. જો કે, નેશનલ પેમેન્ટ્સ કોર્પોરેશન ઓફ ઈન્ડિયા (NPCI) દ્વારા વિકસિત નવી ઓટો-ટોપ-અપ સુવિધાનો હેતુ પ્રક્રિયાને સરળ બનાવવા અને મેન્યુઅલ રિચાર્જની જરૂરિયાતને દૂર કરવાનો છે. UPI Lite વૉલેટ મર્યાદામાં વધારો થવાથી ઓછા મૂલ્યના ઑફલાઇન ડિજિટલ વ્યવહારોમાં વધારો થવાની અપેક્ષા છે. UPI ભારતની બહાર શ્રીલંકા, મોરેશિયસ, ફ્રાન્સ, UAE, સિંગાપોર, ભૂતાન અને નેપાળ સહિતના ઘણા દેશોમાં કાર્યરત છે. નેશનલ પેમેન્ટ્સ કોર્પોરેશન ઓફ ઈન્ડિયા (NIPL)ની આંતરરાષ્ટ્રીય શાખા આફ્રિકા અને દક્ષિણ અમેરિકાના લગભગ 20 દેશો સાથે UPI જેવી પેમેન્ટ સિસ્ટમ સ્થાપિત કરવા માટે વાતચીત કરી રહી છે.
