Gold loan
રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) ગોલ્ડ લોન આપતી કંપનીઓથી નારાજ છે. ઘણી વખત આ કંપનીઓને તેમની પ્રેક્ટિસ સુધારવા અને ગ્રાહકોના હિતોનું ધ્યાન રાખવાની સલાહ આપવામાં આવી છે. જો કે, આ કંપનીઓ વારંવાર નિયમોનું ઉલ્લંઘન કરે છે. આને ધ્યાનમાં રાખીને રિઝર્વ બેંક હવે ગોલ્ડ લોન ગ્રાહકોના હિતમાં નિયમોમાં મોટા ફેરફારો કરવાની તૈયારી કરી રહી છે.
રિઝર્વ બેંકે ગોલ્ડ લોન આપતી કંપનીઓને તેમના ગ્રાહકોને લોનની ચુકવણી માટે નવા રિપેમેન્ટ વિકલ્પો ઓફર કરવા કડક સૂચના આપી છે. નવા નિયમો હેઠળ, કંપનીઓએ હોમ લોન અને ઓટો લોન જેવી ગોલ્ડ લોન પર EMI વિકલ્પ આપવો પડશે.
બેંકિંગ અધિકારીને ટાંકીને કહેવામાં આવ્યું છે કે આ અંગે રિઝર્વ બેંકનો આદેશ સ્પષ્ટ છે. રિઝર્વ બેંક ઇચ્છે છે કે ગોલ્ડ લોન કંપનીઓ લોન લેનારની પુન:ચુકવણી ક્ષમતા તપાસે અને માત્ર મોર્ટગેજ જ્વેલરી પર નિર્ભર ન રહે. તેથી, ગોલ્ડ લોનની માસિક ચુકવણીના વિકલ્પ પર ચર્ચા કરવામાં આવી રહી છે.
આ પહેલા આરબીઆઈએ 30 સપ્ટેમ્બરે જારી કરેલા પરિપત્રમાં ગોલ્ડ લોન આપતી કંપનીઓને પણ ચેતવણી આપી હતી. તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે ગોલ્ડ લોનના સોર્સિંગ, વેલ્યુએશન, હરાજીની પારદર્શિતા, એલટીવી રેશિયોનું મોનિટરિંગ અને રિસ્ક વેઇટિંગના સંદર્ભમાં ઘણી ક્ષતિઓ જોવા મળી હતી. સર્ક્યુલરમાં RBIએ કહ્યું કે આંશિક ચુકવણી સાથે ગોલ્ડ લોન એ ખોટી પ્રથા છે.
હાલમાં, ગોલ્ડ લોન પ્રદાતાઓ તેમના ગ્રાહકોને બુલેટ રિપેમેન્ટનો વિકલ્પ ઓફર કરે છે. આ હેઠળ, લોન લેનાર વ્યક્તિ લોનની મુદતના અંતે સંપૂર્ણ રકમ ચૂકવી શકે છે. આ ઉપરાંત, એક વિકલ્પ છે કે લેનારા જ્યારે ઇચ્છે ત્યારે આંશિક ચુકવણી કરી શકે છે. પરંતુ, આરબીઆઈએ આ પદ્ધતિ પર ચિંતા વ્યક્ત કરી છે.
બેન્કો અને NBFCsમાં ગોલ્ડ લોન પોર્ટફોલિયોમાં તાજેતરમાં નોંધપાત્ર વધારો થયા બાદ આ નિર્દેશ આવ્યો છે. CRISILના અહેવાલ મુજબ, એપ્રિલથી ઓગસ્ટ દરમિયાન બેન્કો દ્વારા સોનાના ઝવેરાત સામે જારી કરાયેલી છૂટક લોનમાં 37%નો વધારો થયો છે, જે સોનાની વધતી કિંમતો સાથે સુસંગત છે. આ ઉપરાંત, ગોલ્ડ-લોન-કેન્દ્રિત NBFC એ ચાલુ નાણાકીય વર્ષના પ્રથમ ત્રિમાસિક ગાળામાં તેની મેનેજમેન્ટ હેઠળની સંપત્તિમાં 11% વૃદ્ધિ નોંધાવી છે.
