RBI Repo Rate
Retail Inflation Data: આરબીઆઈ માટે રાહતની વાત છે કે છૂટક ફુગાવાનો દર સતત બે મહિનાથી 4 ટકાથી નીચે રહ્યો છે, જ્યારે ક્રૂડ ઓઈલ પણ 70 ડોલર પ્રતિ બેરલની નીચે સરકી ગયો છે.
RBI Repo Rate Cut: જુલાઈ પછી, ઓગસ્ટ 2024 માં પણ, છૂટક ફુગાવાનો દર (રિટેલ ફુગાવાના ડેટા) ભારતીય રિઝર્વ બેંક (આરબીઆઈ) ના 4 ટકાના લક્ષ્યાંકથી નીચે રહ્યો છે. ઓગસ્ટ મહિના માટે છૂટક ફુગાવાના આંકડા 12 સપ્ટેમ્બર, 2024ના રોજ બહાર પાડવામાં આવ્યા હતા, જે મુજબ ફુગાવાનો દર જુલાઈમાં 3.54 ટકાની સરખામણીએ નજીવો વધીને 3.65 ટકા થયો છે. ફુગાવાના દરમાં વધારાનું મુખ્ય કારણ ખાદ્યપદાર્થોના ફુગાવાના દરમાં વધારો છે, જે જુલાઈમાં 5.42 ટકાથી વધીને 5.66 ટકા થયો છે. સતત બે મહિના સુધી ફુગાવાનો દર 4 ટકાથી નીચે રહ્યા બાદ, આરબીઆઈ નાણાકીય નીતિ હળવી કરે તેવી અપેક્ષા છે.
મોંઘવારી ઓછી, ક્રૂડ ઓઈલ પણ સસ્તું
RBIની મોનેટરી પોલિસી કમિટી (RBI MPC)ની બેઠક આવતા મહિને એટલે કે ઓક્ટોબરના બીજા સપ્તાહમાં 7 થી 9 ઓક્ટોબર દરમિયાન યોજાશે. 9 ઓક્ટોબરના રોજ, આરબીઆઈ ગવર્નર શક્તિકાંત દાસ MPCની બેઠક બાદ લેવાયેલા નિર્ણયોની જાહેરાત કરશે. રિટેલ ફુગાવાનો દર સતત બે મહિના સુધી 4 ટકાથી નીચે રહ્યા બાદ એવી અટકળો ચાલી રહી છે કે શું આરબીઆઈ ગવર્નર રેપો રેટમાં ઘટાડો કરીને મોંઘા EMIના બોજમાંથી રાહત આપશે? આરબીઆઈ માટે રાહતની વાત છે કે આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં કાચા તેલની કિંમત પણ ડિસેમ્બર 2021 પછી બેરલ દીઠ $70ના સૌથી નીચા સ્તરે આવી ગઈ છે.
CPI ફુગાવાને લગતો બહેતર દૃષ્ટિકોણ
કેરએજ રેટિંગ્સના ચીફ ઇકોનોમિસ્ટ રજની સિન્હાના જણાવ્યા અનુસાર, ક્રૂડ ઓઇલ અને ઔદ્યોગિક ધાતુઓના ભાવમાં થયેલા ઘટાડાને કારણે CPI ફુગાવાનો અંદાજ વધુ સારો દેખાય છે. બ્રેન્ટ ક્રૂડના ભાવ પ્રતિ બેરલ $70ની નજીક આવી ગયા છે, જે ઓગસ્ટના છેલ્લા સપ્તાહમાં પ્રતિ બેરલ $80 હતા. ઔદ્યોગિક ધાતુના ભાવ ત્રણ મહિનામાં 11 ટકા ઘટ્યા છે. જો કે, બેઝ ઇફેક્ટ સપ્ટેમ્બર મહિનામાં તરફેણમાં રહેશે નહીં. તેમણે કહ્યું કે, નાણાકીય વર્ષ 2024-25માં સરેરાશ મોંઘવારી દર 4.8 ટકા રહી શકે છે. જો ખાદ્ય ફુગાવો ઘટે છે, તો આરબીઆઈ ચાલુ નાણાકીય વર્ષના બીજા ભાગમાં વ્યાજ દરમાં ઘટાડો કરી શકે છે.
આ ક્વાર્ટરમાં EMI સસ્તી થશે!
આર્શ મોગરે, અર્થશાસ્ત્રી, સંસ્થાકીય ઇક્વિટીઝ, પ્રભુદાસ લીલાધર કેપિટલના જણાવ્યા અનુસાર, CPI ફુગાવો હવે નિયંત્રણમાં છે. પરંતુ અપેક્ષિત ખાદ્યપદાર્થ ફુગાવો એ સંકેત આપી રહ્યો છે કે ફુગાવાને પહોંચી વળવા માટે આરબીઆઈની રણનીતિને પડકારોનો સામનો કરવો પડશે. ક્રૂડ ઓઈલના ભાવમાં ઘટાડો અને સ્થિર કોર ફુગાવાના કારણે સાવધાની સાથે આશાનું કિરણ દેખાઈ રહ્યું છે. આ તમામ બાબતોને ધ્યાનમાં રાખીને, વૃદ્ધિ અને ફુગાવાને ધ્યાનમાં રાખીને સપ્ટેમ્બરમાં ફેડ દ્વારા દરોમાં ઘટાડો કરવામાં આવ્યો હોવા છતાં, નાણાકીય વર્ષ 2024-25ના ત્રીજા ક્વાર્ટર પહેલા વ્યાજદરમાં ઘટાડો કરવાની કોઈ શક્યતા નથી.
છૂટક મોંઘવારી ઘટવાથી આશા વધી
હકીકતમાં, ફેબ્રુઆરી 2022 માં રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચે યુદ્ધ શરૂ થયા પછી, પુરવઠામાં વિક્ષેપને કારણે વૈશ્વિક કોમોડિટી અને ખાદ્યપદાર્થોના ભાવ આસમાને પહોંચ્યા. ત્યારબાદ ભારતમાં મોંઘવારી પણ 8 ટકાની નજીક પહોંચી ગઈ હતી. મે 2022માં છૂટક ફુગાવો ઘટીને 7.8 ટકા પર આવી ગયો, ત્યારબાદ સસ્તી લોનનો યુગ સમાપ્ત થયો. મોંઘવારી પર અંકુશ મેળવવા માટે, RBIએ RBIની છ મોનેટરી પોલિસી કમિટીની બેઠકમાં રેપો રેટ 4 ટકાથી વધારીને 6.50 ટકા કર્યો, જેના કારણે લોકોની EMI મોંઘી થઈ ગઈ. તેથી હોમ લોનથી લઈને કાર લોનથી લઈને એજ્યુકેશન લોન સુધીની દરેક વસ્તુ મોંઘી થઈ ગઈ છે. પરંતુ છૂટક મોંઘવારી ઘટ્યા બાદ લોકો મોંઘી લોનમાંથી રાહતની અપેક્ષા રાખી રહ્યા છે.