RBI
RBI Repo Rate-CRR cut: બ્રોકરેજ હાઉસના નિષ્ણાતો આરબીઆઈના રેપો રેટમાં કાપ અંગે વિભાજિત છે. જોકે, CRRમાં ઘટાડો થઈ શકે છે. ભારતીય શેરબજારનું વલણ આના પર નિર્ભર રહેશે.
RBI Monetary Policy Committee: ભારતીય શેરબજાર માટે આજનો દિવસ ખૂબ જ ખાસ છે. આરબીઆઈ (રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા) દ્વારા નાણાકીય નીતિની જાહેરાત પર બજારની નજર રહેશે. ચાલુ નાણાકીય વર્ષના બીજા ત્રિમાસિક ગાળામાં દેશની આર્થિક વૃદ્ધિની ગતિ ધીમી પડી ગયા પછી, શું આરબીઆઈ તેના નીતિ દર એટલે કે રેપો રેટમાં ઘટાડો કરીને તેને પ્રોત્સાહન આપવા વ્યાજ દરોમાં ઘટાડો કરે છે કે નહીં? ઉપરાંત, શું RBI બેંકિંગ સિસ્ટમમાં રોકડ વધારવા માટે કેશ રિઝર્વ રેશિયો (CRR)માં ઘટાડો કરશે? આ બાબતો પર નિર્ભર રહેશે કે ભારતીય શેરબજારમાં આ અઠવાડિયે જોવા મળેલો શાનદાર ઉછાળો ભવિષ્યમાં પણ ચાલુ રહેશે કે નહીં?
શક્તિકાંત દાસની છેલ્લી નીતિ
ભારતીય રિઝર્વ બેંકના વર્તમાન ગવર્નર શક્તિકાંત દાસના બીજા કાર્યકાળની આ છેલ્લી નાણાકીય નીતિ છે. સરકારે હજુ સુધી તેમનો કાર્યકાળ વધારવાની જાહેરાત કરી નથી. તેમનો કાર્યકાળ 10 ડિસેમ્બર 2024ના રોજ પૂરો થઈ રહ્યો છે. આવી સ્થિતિમાં, બજાર શક્તિકાંત દાસ પર નજર રાખી રહ્યું છે કે શું તેઓ મોંઘા EMIમાંથી લોકોને રાહત આપવા અને અર્થવ્યવસ્થામાં મંદીને સમાપ્ત કરવા માટે તેમની છેલ્લી નીતિ નાણાકીય નીતિ દ્વારા જાહેર કરે છે. નાણાકીય વર્ષ 2024-25ના બીજા ક્વાર્ટરમાં જીડીપી વૃદ્ધિ દર ઘટીને 5.4 ટકા પર આવી ગયો છે. મોદી સરકારમાં નાણાપ્રધાન નિર્મલા સીતારમણથી લઈને વાણિજ્ય પ્રધાન પીયૂષ ગોયલ સુધીના મંતવ્યો આરબીઆઈથી અલગ છે. આ લોકો વૃદ્ધિને ટેકો આપવા માટે વ્યાજદરમાં ઘટાડો કરવાના પક્ષમાં છે. જ્યારે આરબીઆઈની પ્રાથમિકતા મોંઘવારી ઘટાડવા પર રહી છે.
ફેબ્રુઆરી 2025 થી રેપો રેટમાં ઘટાડો
બ્રોકરેજ હાઉસ IIFL સિક્યોરિટીઝ (IIFL ઇન્સ્ટિટ્યુશનલ ઇક્વિટીઝ) અનુસાર, વર્તમાન નાણાકીય નીતિમાં રેપો રેટમાં કોઈ ફેરફાર કરવામાં આવશે નહીં અને તે 6.50 ટકા પર રહેશે. વૃદ્ધિની ચિંતાને અવગણીને, RBIએ ઊંચા ફુગાવાના દરને કારણે દરમાં ઘટાડો કર્યો નથી. બ્રોકરેજ હાઉસના મતે વ્યાજદરમાં ઘટાડો કરવો ખૂબ જ જરૂરી છે જેથી વૃદ્ધિને ઝડપી બનાવી શકાય. IIFL સિક્યોરિટીઝ અનુસાર, રેપો રેટમાં ઘટાડો ફેબ્રુઆરી 2025માં શરૂ થવાની ધારણા છે.
સીઆરઆરમાં ઘટાડો શક્ય
બ્રોકરેજ હાઉસે તેના અહેવાલમાં જણાવ્યું હતું કે બેંકો દ્વારા આપવામાં આવતી લોનની ગતિ ધીમી પડી છે. બીજા ક્વાર્ટરમાં ખાનગી વપરાશમાં પણ ઘટાડો થયો છે. આવી સ્થિતિમાં, આર્થિક વિકાસને વેગ આપવા માટે, આરબીઆઈએ કેશ રિઝર્વ રેશિયોને 50 બેસિસ પોઈન્ટ્સ ઘટાડીને 4 ટકાના પ્રી-કોવિડ સ્તરે કરવો જોઈએ, જે હાલમાં 4.50 ટકા છે. કેશ રિઝર્વ રેશિયોમાં ઘટાડાથી બેંકો પાસે રોકડ વધશે અને આનાથી ફેબ્રુઆરીમાં રેપો રેટમાં ઘટાડો કરવાનો માર્ગ મોકળો થશે. એક અંદાજ મુજબ, CRR ઘટાડવાથી બેંકિંગ સિસ્ટમમાં રોકડમાં 1 થી 1.25 લાખ કરોડ રૂપિયાનો વધારો કરવામાં મદદ મળશે.
આરબીઆઈ બજારની મૂવમેન્ટ નક્કી કરશે
આજે આરબીઆઈની મોનેટરી પોલિસી જાહેર કરવામાં આવી છે તેની અસર છે કે ગુરુવારે ભારતીય શેરબજાર અદભૂત ઉછાળા સાથે બંધ થયું હતું. સેન્સેક્સ 800 પોઇન્ટના ઉછાળા સાથે 81,765 પોઇન્ટ અને નિફ્ટી 240 પોઇન્ટના ઉછાળા સાથે 24,708 પોઇન્ટ પર બંધ રહ્યો હતો. આરબીઆઈની લોન પોલિસીની જાહેરાત પહેલા બેન્કિંગ શેરોમાં તેજી જોવા મળી રહી છે. બેંક નિફ્ટી 336 પોઈન્ટના ઉછાળા સાથે 53,603 પોઈન્ટ પર બંધ રહ્યો હતો. આવી સ્થિતિમાં બે મહિના પછી જે તેજ બજારમાં પાછી આવી છે તે ચાલુ રહેશે કે નહીં, તેની દિશા આજે જાહેર થનારી RBIની નાણાકીય નીતિ પર નિર્ભર રહેશે.
