રેર અર્થ મેગ્નેટ મિશન: સરકારનું રૂ. ૭,૩૫૦ કરોડનું રોકાણ, વાર્ષિક ઉત્પાદન લક્ષ્ય ૬૦૦૦ ટન
ભારત સરકારે રેર અર્થ પરમેનન્ટ મેગ્નેટ (REPM) ઉત્પાદન માટે ₹7,350 કરોડની નવી યોજનાની જાહેરાત કરી છે, જે આત્મનિર્ભર ભારત મિશનને મજબૂત બનાવે છે. આ યોજનાનો ઉદ્દેશ્ય વિદેશી દેશો, ખાસ કરીને ચીન પર નિર્ભરતા ઘટાડવાનો અને ભારતમાં સ્થાનિક ઉત્પાદન ઇકોસિસ્ટમ બનાવવાનો છે.
આ નિર્ણય એવા સમયે લેવામાં આવ્યો છે જ્યારે ચીને એપ્રિલ 2025 માં REPM નિકાસ પર પ્રતિબંધ લાદ્યો હતો, જેનાથી ભારતના ઓટોમોબાઈલ અને ઇલેક્ટ્રોનિક્સ ક્ષેત્રોને મોટો ફટકો પડ્યો હતો.
5 નવા ઉત્પાદન એકમો – વાર્ષિક ઉત્પાદન લક્ષ્ય 6,000 ટન
આ યોજના હેઠળ, ભારતમાં 5 સંકલિત ઉત્પાદન એકમો સ્થાપિત કરવામાં આવશે.
- કુલ ઉત્પાદન લક્ષ્ય: પ્રતિ વર્ષ 6,000 ટન
- પ્રતિ યુનિટ ઉત્પાદન ક્ષમતા: પ્રતિ વર્ષ 600 થી 1,200 ટન
- સમયમર્યાદા: 7 વર્ષ
- સરકારી સબસિડી: રોકાણકારોને 15% નાણાકીય પ્રોત્સાહન (સબસિડી)
- નિરીક્ષણ: પ્રગતિ પર નજર રાખવા માટે એક મંત્રાલય-સ્તરીય સમિતિની રચના કરવામાં આવશે
યોજનાનો ઉદ્દેશ્ય શું છે?
હાલમાં, ભારત તેની REPM જરૂરિયાતોના 100% આયાત દ્વારા પૂર્ણ કરે છે.
સરકાર સ્થાનિક ઉત્પાદન શરૂ કરીને ઓટોમોબાઇલ્સ, ઇલેક્ટ્રોનિક્સ, પવન ઊર્જા અને સંરક્ષણ જેવા વ્યૂહાત્મક ક્ષેત્રોમાં સંપૂર્ણ આત્મનિર્ભરતા પ્રાપ્ત કરવાનો લક્ષ્ય રાખે છે.
વૈશ્વિક ભૂરાજકીય તણાવ અને પુરવઠા શૃંખલાના જોખમોને ધ્યાનમાં રાખીને, આ પગલું ભારત માટે વ્યૂહાત્મક રોકાણ માનવામાં આવે છે.
રેર અર્થ પરમેનન્ટ મેગ્નેટ શું છે?
રેર અર્થ મેગ્નેટ એ અત્યંત મજબૂત ચુંબકીય ગુણધર્મો ધરાવતા ખાસ ધાતુ તત્વો છે. તેનો ઉપયોગ—
- હાઇબ્રિડ અને ઇલેક્ટ્રિક વાહનો
- ડ્રોન અને સંરક્ષણ સાધનો
- પવન ટર્બાઇન અને ઇલેક્ટ્રિક મોટર્સ
તેમના ઉચ્ચ પ્રદર્શન અને કાર્યક્ષમતાને કારણે, તેમને ભવિષ્યની ટેકનોલોજી માટે આધાર સામગ્રી માનવામાં આવે છે.
