રાહુલ ગાંધી નાગરિકતાઃ અરજીની સુનાવણી જસ્ટિસ રાજન રોય અને જસ્ટિસ ઓમ પ્રકાશ શુક્લાની બેંચ દ્વારા કરવામાં આવી હતી. પરંતુ વકીલની સતત દલીલો સામે અરજદારે વાંધો વ્યક્ત કરતાં બેંચે ઉઠવું પડ્યું હતું.
- કર્ણાટકના ભાજપના કાર્યકર વિગ્નેશ શિશિરે એડવોકેટ અશોક પાંડે દ્વારા 21 જૂને અલ્હાબાદ હાઈકોર્ટમાં PIL (જાહેર હિતની અરજી) દાખલ કરી હતી. તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે રાયબરેલીના કોંગ્રેસના સાંસદ રાહુલ ગાંધીની સંસદ સભ્યપદ રદ કરવી જોઈએ કારણ કે તેઓ ભારતના નાગરિક નથી પરંતુ બ્રિટનના નાગરિક છે. 1 જુલાઈના રોજ હાઈકોર્ટે આ મામલે પોતાનો નિર્ણય અનામત રાખ્યો હતો. જો કે, આ પહેલા અરજદારના વકીલ અને કેસની સુનાવણી કરી રહેલા જજો વચ્ચે ઉગ્ર બોલાચાલી થઈ હતી.
- લાઈવ લોના અહેવાલ મુજબ, આ પીઆઈએલની સુનાવણી જસ્ટિસ રાજન રોય અને જસ્ટિસ ઓમ પ્રકાશ શુક્લાની બેંચ દ્વારા કરવામાં આવી હતી. પરંતુ વકીલની સતત દલીલો સામે અરજદારે વાંધો વ્યક્ત કરતાં બેંચે ઉઠવું પડ્યું હતું. જ્યારે વકીલ અશોક પાંડેએ કેસ પર ચર્ચા ચાલુ રાખવા અને દલીલો રજૂ કરવાનો આગ્રહ કર્યો ત્યારે મામલો વધુ વણસી ગયો. આના પર બેન્ચે આ મામલે વધુ સુનાવણી કરવાનો ઇનકાર કર્યો હતો અને પોતાનો નિર્ણય સુરક્ષિત રાખ્યો હતો.
- અહેવાલ મુજબ, લગભગ 1:30 કલાક સુધી અરજદારના વકીલ અને અરજદારને વિગતવાર સાંભળ્યા પછી, બેન્ચે કહ્યું કે તે આદેશ માટે આ મામલાને અનામત રાખે છે. આના પર અશોક પાંડેએ કહ્યું કે તેમની પાસે આ કેસ પર ‘ઘણી દલીલો’ છે. જ્યારે ડિવિઝન બેન્ચે કહ્યું કે તેણે તેમને અને અરજદારને તેમની દલીલો રજૂ કરવાની પૂરતી તક આપી છે, ત્યારે એડવોકેટ પાંડેએ કહ્યું,
- ‘હવે અમારી વાત સાંભળો, ચાલો દલીલ કરીએ. મને બોલવા દો. અહીં 20-20 દિવસ સુધી ચર્ચાઓ સંભળાય છે અને તમે એક કલાક પણ અમને સાંભળતા નથી.
The bench has risen. Judges leave the court-room.
Justice Roy : Aap chahte hain ki aaj koi dusre matters na sune jaayen to theek hai.#AllahabadHighCourt #RahulGandhi https://t.co/PZ8jPS00DC
— Live Law (@LiveLawIndia) July 1, 2024
- આના પર ખંડપીઠે જવાબ આપ્યો કે તે કેસોની સુનાવણી 20 દિવસ સુધી કરવામાં આવે છે જેમાં આપવામાં આવેલી દલીલો યોગ્ય છે. અને એડવોકેટ પાંડેએ આપેલી દલીલો કોર્ટ દ્વારા સાંભળવામાં આવી ચૂકી છે અને તેને ધ્યાનમાં લેવામાં આવી છે. બેન્ચે કહ્યું કે,
- ‘જુઓ થઈ ગયું. જો તમે આમ કરશો તો અમારે ઉઠવું પડશે. આખો દિવસ કામ કરવું પડશે. આ રીતે મૂડ બગાડીને કામ કેવી રીતે થશે? જે બાબતોમાં 20-20 દિવસ સુધી ચર્ચા ચાલે છે તે પણ સાંભળવા લાયક બાબતો છે. મહેરબાની કરીને આ કોર્ટને હળવાશથી ન લો. અમે તમારી સાથે ધીરજ રાખી છે. ,
જો કે, કોર્ટની ટિપ્પણીના જવાબમાં, એડવોકેટ પાંડેએ બેન્ચને ‘વ્યક્તિગત ન થવા’ વિનંતી કરી.
આ કોર્ટની સુનાવણીમાં એક નાટકીય વિકાસ થયો જ્યારે બેન્ચે ટિપ્પણી કરી,
- ‘બસ! તમે અમારી ધીરજની કસોટી કરી છે. તમે કોર્ટને હળવાશથી ન લઈ શકો. અમે તમને પૂરતી તકો આપી છે. હવે, અમે ઉભા થઈ રહ્યા છીએ. એવું લાગે છે કે તમે નથી ઈચ્છતા કે અમે અન્ય કેસોની સુનાવણી કરીએ.
Justice Roy : Okay Mr. Pandey we have heard you.
Advocate Pandey : Lordship, please aur suniye. I have to make many another submissions.
Justice Roy : Has your petitioner approached the competent authority?
Advocate Pandey : No. HE hasn't.
— Live Law (@LiveLawIndia) July 1, 2024
આ પછી, જ્યારે ન્યાયાધીશ કોર્ટ રૂમમાંથી બહાર નીકળી રહ્યા હતા, ત્યારે એડવોકેટ પાંડેએ ટિપ્પણી કરી:
‘આ છેલ્લી કોર્ટ નથી.’
રિપોર્ટ અનુસાર, કેસની સુનાવણી એડવોકેટ અશોક પાંડેએ એમ કહીને શરૂ કરી કે રાહુલ ગાંધી બ્રિટિશ નાગરિક છે. તેમણે એમ પણ કહ્યું હતું કે રાહુલે અન્ય દેશ (યુકે) ની નાગરિકતા પ્રાપ્ત કરી હોવાથી, તે ભારતનો નાગરિક બનવાનું બંધ કરે છે અને આમ, લોકસભા ચૂંટણી લડવા માટે અયોગ્ય છે.
તેમણે બેંચને એ પણ જણાવ્યું કે ગૃહ મંત્રાલયે 2019માં રાહુલ ગાંધીને નોટિસ પાઠવી તેમની નાગરિકતા અંગે સ્પષ્ટતા માંગી હતી. વકીલના કહેવા પ્રમાણે, જોકે, પાંચ વર્ષ પછી પણ રાહુલ ગાંધીએ આ મામલે કોઈ જવાબ આપ્યો નથી.
આ કેસમાં ચૂંટણી પંચના વકીલ પણ હાજર થયા હતા. અશોક પાંડેની આ દલીલોને નકારી કાઢતાં તેમણે કહ્યું કે,
પીઆઈએલમાં ઉઠાવવામાં આવેલા પ્રશ્નો માત્ર ચૂંટણી અરજીમાં જ ઉઠાવી શકાય છે. રાહુલ ગાંધીની નાગરિકતા સાથે જોડાયેલો મુદ્દો પહેલાથી જ સુપ્રીમ કોર્ટ સમક્ષ ઉઠાવવામાં આવ્યો હતો જેને ફગાવી દેવામાં આવ્યો છે.
આના પર જ્યારે ખંડપીઠે વકીલ અશોક પાંડેને પૂછ્યું કે તેમને એવા દસ્તાવેજો ક્યાંથી મળ્યા જેના આધારે તેઓ દાવો કરી રહ્યા છે કે રાહુલ ગાંધી બ્રિટિશ નાગરિક છે, તો તેમણે જવાબ આપ્યો કે તેમણે તે દસ્તાવેજો ઇન્ટરનેટ પરથી ડાઉનલોડ કર્યા છે. જો કે, તે પીઆઈએલમાં દર્શાવેલ દસ્તાવેજો જ્યાંથી મેળવ્યા હતા તે સ્થળ વિશે વધુ માહિતી આપી શક્યો ન હતો.
બાદમાં અરજદાર વિજ્ઞેશે વેબસાઈટ વિશે માહિતી આપી હતી. ઍમણે કિધુ,
‘એકવાર તમે યુકેની અધિકૃત વેબસાઇટ પર જાઓ અને તેમનો (રાહુલ ગાંધીનો) ડીઆઈએન (ડિરેક્ટર આઇડેન્ટિફિકેશન નંબર) દાખલ કરો, તમે તે કંપનીઓની વિગતો જોઈ શકો છો જેનો તે ભાગ છે. આ DIN નિષ્ક્રિય છે, પરંતુ આત્મસમર્પણ કર્યું નથી. મતલબ કે રાહુલ ગાંધીએ તેમનો ડીઆઈએન સરન્ડર કર્યો નથી.
Justice Pandey : Union Home ministry had issued a notice to Rahul Gandhi seeking clarification regarding his citizenship in 2019, however, even after passing of 5 years, he has not filed any response in the matter.
Justice Roy : Who determined that he is a British citizen?
— Live Law (@LiveLawIndia) July 1, 2024
આ માટે, બેન્ચે તેમને સંબંધિત અધિકારીઓનો સંપર્ક કરવા કહ્યું, જેમની પાસે કોઈની નાગરિકતા નક્કી કરવાની સત્તા છે.
જો કે આ પછી પણ અરજદારના વકીલ સહમત થયા ન હતા. તેણે ફરીવાર કોર્ટને સંબોધવાનો પ્રયાસ કર્યો અને કહ્યું કે તેને બોલવાની અને કેસ પર વધુ દલીલ કરવાની છૂટ આપવી જોઈએ. પરંતુ આ વખતે કોર્ટે તેમને ઠપકો આપતા કહ્યું કે તેમણે કોર્ટની સજાવટ જાળવવી જોઈએ. આ પછી પણ, જ્યારે વકીલ પાંડેએ દલીલ કરવાનું ચાલુ રાખ્યું, ત્યારે બેન્ચે ઉભા થવાનો નિર્ણય કર્યો.
