કિડનીથી હૃદય સુધી, પ્રોટીનનો ઓવરડોઝ કેમ ખતરનાક છે?
આજકાલ, જીમનો ક્રેઝ ઝડપથી વધી રહ્યો છે. કેટલાક લોકો ફિટનેસ માટે પરસેવો પાડે છે, જ્યારે કેટલાક ફોટો-વિડિયો ટ્રેન્ડને કારણે જીમમાં જાય છે. પરંતુ ફક્ત કસરત કરવી પૂરતું નથી; યોગ્ય આહાર પણ એટલો જ મહત્વપૂર્ણ છે, ખાસ કરીને પ્રોટીન, જે સ્નાયુઓના સમારકામ અને વૃદ્ધિમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. હા, વધુ પડતું પ્રોટીનનું સેવન નુકસાનકારક હોઈ શકે છે.
દૈનિક પ્રોટીન જરૂરિયાતો
ઇન્ડિયન કાઉન્સિલ ઓફ મેડિકલ રિસર્ચ (ICMR) અનુસાર,
- એક સામાન્ય પુખ્ત વ્યક્તિને દરરોજ શરીરના વજનના કિલોગ્રામ દીઠ 0.83 ગ્રામ પ્રોટીનની જરૂર પડે છે.
- ઉદાહરણ: 65 કિલો વજન ધરાવતી વ્યક્તિને આશરે 54 ગ્રામ પ્રોટીનની જરૂર પડે છે.
- જે લોકો જીમમાં જાય છે અથવા શારીરિક શ્રમ કરે છે તેમના માટે આ રકમ 1.0 થી 1.2 ગ્રામ પ્રતિ કિલોગ્રામ શરીરના વજન સુધી વધી શકે છે.
વધુ પડતા પ્રોટીનના જોખમો
કિડનીનું દબાણ
વધુ પડતું પ્રોટીન લેવાથી કિડની પર વધારાનો ભાર પડે છે, ખાસ કરીને જો તમને પહેલાથી જ કિડનીની સમસ્યા હોય.
પાચન સમસ્યાઓ
ઓછી ફાઇબરવાળી ઉચ્ચ પ્રોટીન ખોરાક કબજિયાત, ગેસ અને અપચોનું કારણ બની શકે છે.
હૃદય રોગનું જોખમ
જો પ્રોટીનનો સ્ત્રોત વધુ ચરબી અને કોલેસ્ટ્રોલવાળા ખોરાક હોય, જેમ કે લાલ માંસ, તો હૃદય રોગનું જોખમ વધે છે.
વજન વધવું
વધુ પડતું પ્રોટીન એટલે વધુ કેલરી. જો કસરત સિવાયની શારીરિક પ્રવૃત્તિ ઓછી હોય, તો વજન વધી શકે છે.
નિષ્ણાત સલાહ
પોષણ અને ફિટનેસ નિષ્ણાત ડૉ. સૌમ્ય શ્રીવાસ્તવ કહે છે, “પ્રોટીનનું સેવન હંમેશા શરીરની જરૂરિયાતો અનુસાર હોવું જોઈએ. જીમમાં જનારાઓએ પણ ઓવરડોઝ ટાળવું જોઈએ. સંતુલિત આહારમાંથી પ્રોટીન મેળવવું સૌથી સલામત છે. ખરેખર જરૂર હોય ત્યારે જ પૂરક લો.”
સરળ શબ્દોમાં કહીએ તો, પ્રોટીન જરૂરી છે, પરંતુ ઓવરડોઝ ખતરનાક બની શકે છે. સૌથી સારી બાબત એ છે કે સંતુલિત આહાર, જેમાં કાર્બોહાઇડ્રેટ્સ, ચરબી, વિટામિન્સ અને ખનિજો સાથે પ્રોટીનનો સમાવેશ થાય છે.