Pregnancy complications: ગર્ભાવસ્થાની નાજુક અવસ્થામાં ખતરાની ઘંટડી બની શકે છે યથાવત્ત ન રહેતી શૂગર અને બ્લડ પ્રેશર
Pregnancy complication: ગર્ભાવસ્થા એ દરેક મહિલાના જીવનનો ખૂબ મહત્વપૂર્ણ તબક્કો હોય છે. આ સમયમાં શરીરમાં અનેક હોર્મોનલ અને શારીરિક પરિવર્તનો થાય છે. જો મહિલાને ડાયાબિટીસ અથવા હાઈ બ્લડ પ્રેશર જેવી દિનચર્યાગત બીમારીઓ હોય, તો આ સ્થિતિ વધુ જટિલ બની શકે છે. આવી હાલતમાં માતા અને ગર્ભસ્થ શિશુ માટે ખતરાના સંકેતો વધી જાય છે.
ડાયાબિટીસ: બાળકના વિકાસમાં વિઘ્ન ઊભું કરી શકે છે
ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન ડાયાબિટીસ મુખ્યત્વે બે પ્રકારની હોય શકે છે – પહેલાથી રહેલી ડાયાબિટીસ અથવા ગર્ભાવસ્થાના કારણે નવી ઊભી થયેલી એટલે કે ‘જેસ્ટેશનલ ડાયાબિટીસ’. આ સ્થિતિમાં માતાનું બ્લડ શૂગર લેવલ અસ્થિર રહે છે, જે બાળકના સ્વાસ્થ્ય પર સીધી અસર કરે છે.
-
બાળક અત્યંત મોટું થવાની સંભાવના રહે છે, જેના કારણે નોર્મલ ડિલિવરી મુશ્કેલ બની જાય છે.
-
જન્મ પછી તુરંત બાળકનું બ્લડ શૂગર ઘટી શકે છે.
-
બાળકને શ્વાસની તકલીફ, પીળિયાં અથવા બીજાં આરોગ્ય સંબંધી જોખમ વધી શકે છે.
હાઈ બ્લડ પ્રેશર: પ્રસૂતિ પૂર્વેની ગંભીર પરિસ્થિતિ ઊભી કરે
ગર્ભાવસ્થામાં બ્લડ પ્રેશર કંટ્રોલમાં ન રહે તો ‘પ્રી-એક્લેમ્પસિયા’ જેવી ગંભીર સમસ્યા ઊભી થઈ શકે છે.
-
શિશુનો વિકાસ અટકી શકે છે અને તે સમય પહેલાં જન્મી શકે છે.
-
માતાને માથાનો દુખાવો, આંખે અંધારું દેખાવું, ચક્કર આવવો, શરીર ફૂલવું જેવી લક્ષણો દેખાઈ શકે છે.
-
આ પરિસ્થિતિ એવી છે કે જો યોગ્ય સમયે સારવાર ન મળે, તો પ્રસૂતિ સમયે જીવલેણ દૂષ્પરિણામ થઈ શકે છે.
માતા અને બાળક માટે શું પગલાં લેવાં જરૂરી છે?
મહત્વનું એ છે કે ડાયાબિટીસ અને હાઈ બ્લડ પ્રેશર હોવા છતાં પણ સાવચેતીપૂર્વક આગળ વધવામાં આવે તો આ અવસ્થાઓને યોગ્ય રીતે નિયંત્રિત કરી શકાય છે.
-
નિયમિત ડૉક્ટર ચેકઅપ કરાવો.
-
સુચિત દવાઓ સમયસર લો અને બ્લડ શુગર તેમજ બ્લડ પ્રેશરનું મોનિટરિંગ કરો.
-
પોષણયુક્ત ખોરાક લો, જેમાં મીઠું અને ખાંડ મર્યાદિત હોય.
-
હળવી કસરત અથવા વૉક રોજ કરો.
-
તણાવથી દૂર રહો અને માનસિક શાંતિ જાળવો.
નિષ્કર્ષ: સમયસર પગલાં લેવાનું છે જીવનરક્ષક
ડાયાબિટીસ અને હાઈ બ્લડ પ્રેશર ગર્ભાવસ્થામાં જોખમ વધી શકે છે, પરંતુ યોગ્ય સારવાર અને જીવનશૈલી પરિવર્તનથી આ જોખમ ઘટાડીને આરોગ્યદાયક પ્રસૂતિ મેળવી શકાય છે. એક સ્વસ્થ માતા જ સ્વસ્થ બાળકને જન્મ આપી શકે છે – તેથી, બેદરકારી નહીં, સતર્કતા રાખવી એજ સાચી તૈયારી છે માતૃત્વ માટે.