RBI
RBI: બુધવારથી રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાના નવા ગવર્નર તરીકે સંજય મલ્હોત્રાએ કાર્યભાર સંભાળ્યા બાદ ફેબ્રુઆરીમાં વ્યાજદરમાં ઘટાડો થવાની અટકળો વચ્ચે એક્સિસ બેંકના ચીફ ઈકોનોમિસ્ટ નીલકંઠ મિશ્રાએ સ્પષ્ટપણે કહ્યું છે કે અત્યારે વ્યાજદરમાં ઘટાડો કરવાનો કોઈ અવકાશ નથી. તેમણે બુધવારે જણાવ્યું હતું કે ફુગાવાના વધારાને કારણે, ફેબ્રુઆરીમાં યોજાનારી આગામી નાણાકીય નીતિ સમીક્ષામાં અને સમગ્ર નાણાકીય વર્ષ 2025-26માં વ્યાજ દરોમાં કોઈ ઘટાડો કરવામાં આવશે નહીં. પીટીઆઈના સમાચાર અનુસાર, મિશ્રાએ કહ્યું કે આરબીઆઈમાં નેતૃત્વ પરિવર્તનથી કોઈ પરિવર્તન નહીં આવે અને તેમણે કહ્યું કે સંસ્થાકીય ક્ષમતા ઘણી મજબૂત છે.
આગામી 13-14 મહિના સુધી ઘટાડો શક્ય નથી
એક્સિસ બેંકના ચીફ ઈકોનોમિસ્ટે કહ્યું કે આગામી 13-14 મહિના સુધી વ્યાજદરમાં ઘટાડો શક્ય નથી. તેમણે કહ્યું કે નાણાકીય વર્ષ 2026 માટે સરેરાશ ફુગાવો 4.5 ટકા રહેશે. Q3FY26 ને છોડીને, જ્યાં હેડલાઇન નંબર RBIના ઊંચા આધાર પર 4 ટકાના ટાર્ગેટને સરળ બનાવશે, FY2026 ના અંત સુધી હેડલાઇન નંબર 4.5-5 ટકાની વચ્ચે રહેશે, જેનાથી રેટ કટ માટે થોડો અવકાશ રહેશે.
જો ઘટાડાનું પગલું નિર્ણાયક ન હોય તો તેનો અર્થ શું છે?
મિશ્રાએ એમ પણ કહ્યું હતું કે જો રિઝર્વ બેન્ક વૃદ્ધિને વેગ આપવા દરમાં ઘટાડો કરે તો પણ તેના મુખ્ય દરોમાં 0.50 ટકાનો ઘટાડો વૃદ્ધિ પ્રક્રિયામાં મદદ કરવા માટે નિર્ણાયક પગલું નહીં હોય. તેમનું કહેવું છે કે જ્યારે તમે દર ઘટાડવા માટે પગલાં લો છો ત્યારે તે નિર્ણાયક હોવું જોઈએ. 0.50 ટકાનો કાપ ન તો અહીં છે કે ન તો ત્યાં છે. કેટલાક અર્થશાસ્ત્રીઓ જેઓ માને છે કે જીડીપી વૃદ્ધિ 5.4 ટકાના સાત-ક્વાર્ટરની નીચી સપાટીએ છે, જે વલણ વૃદ્ધિમાં ઘટાડો તરફ દોરી જાય છે તેનાથી વિપરીત, મિશ્રાએ જણાવ્યું હતું કે તેઓ હજુ પણ 7 ટકાને વલણ વૃદ્ધિ તરીકે માને છે અને ઉમેર્યું હતું કે દેશનો વિકાસ ચાલુ રહેશે. નાણાકીય વર્ષ 2025 માં 6.6 ટકાની વૃદ્ધિ પછી તે નાણાકીય વર્ષ 26 માં આ હાંસલ કરશે.
તેમણે જણાવ્યું હતું કે કેન્દ્રએ મૂડી ખર્ચ ધીમો કર્યો છે, જ્યારે આરબીઆઈ દ્વારા કેટલીક નિયમનકારી પગલાં પણ નુકસાન પહોંચાડે છે. તેઓ કહે છે કે, FY25માં વાર્ષિક ધોરણે અંદાજિત રૂ. 2 લાખ કરોડની સરખામણીએ FY2026માં રાજ્યો દ્વારા મહિલાઓને કુલ રોકડ ટ્રાન્સફર વધીને રૂ. 2.5 લાખ કરોડ થશે. બિહાર જેવા અન્ય રાજ્યો, જ્યાં ટૂંક સમયમાં ચૂંટણી યોજાવા જઈ રહી છે, તે આવા પગલાં લેશે. એવી અપેક્ષા છે કે નાણાકીય વર્ષ 2026 ના અંત સુધીમાં, ચલણ વધુ ઘટશે અને તે ઘટીને 86.5 રૂપિયા પ્રતિ ડોલર થઈ જશે.
