New Seeds Bill 2025: ખેડૂતોને ખરાબ બીજ ગુમાવવાથી બચાવવા: નવું બીજ બિલ કેટલું અઘરું છે?
ખેડૂતોને દર વર્ષે હલકી ગુણવત્તાવાળા અને ભેળસેળવાળા બિયારણના કારણે ભારે નુકસાન થાય છે. ક્યારેક, આખો પાક નાશ પામે છે, અને મહિનાઓની મહેનત વ્યર્થ જાય છે. આ સમસ્યાને કડક રીતે કાબુમાં લેવા માટે, કેન્દ્ર સરકારે બીજ બિલ 2025નો ડ્રાફ્ટ બહાર પાડ્યો છે. આ બિલનો હેતુ બજારમાં નકલી, હલકી ગુણવત્તાવાળા અને નોંધણી વગરના બીજના વેચાણને કડક રીતે નિયંત્રિત કરવાનો છે.
નકલી અથવા નોંધણી વગરના બીજ વેચવા બદલ કડક સજા
કૃષિ અને ખેડૂત કલ્યાણ મંત્રાલય દ્વારા બહાર પાડવામાં આવેલા ડ્રાફ્ટ મુજબ, કોઈપણ વ્યક્તિ હલકી ગુણવત્તાવાળા, નકલી અથવા નોંધણી વગરના બીજ વેચતા પકડાય તો તેને ₹30 લાખ સુધીનો દંડ અને ત્રણ વર્ષ સુધીની જેલની સજા થઈ શકે છે.
બીજની ગુણવત્તા અંગે આટલો કડક દંડ પહેલીવાર રજૂ કરવામાં આવ્યો છે.
રજિસ્ટ્રેશન હવે ફરજિયાત રહેશે
નવા બિલ હેઠળ, ખેડૂત દ્વારા વિકસિત જાતો અને નિકાસલક્ષી બીજ સિવાય દેશમાં વેચાતા તમામ બીજની નોંધણી ફરજિયાત રહેશે.
જૂના બીજ અધિનિયમ 1966 એ નોંધણીને વૈકલ્પિક બનાવી હતી, પરંતુ હવે તેનો અમલ કડક નિયમો હેઠળ કરવામાં આવશે.
જૂના કાયદા હેઠળ સૂચિત બીજ નવા કાયદા હેઠળ આપમેળે નોંધાયેલા માનવામાં આવશે.
ગુણવત્તા નિયંત્રણ પર ભાર
બીજ બિલ 2025 નો મુખ્ય ઉદ્દેશ બજારમાં ઉપલબ્ધ બીજની ગુણવત્તા સુધારવાનો અને ખેડૂતોને વિશ્વસનીય સામગ્રી પૂરી પાડવાનો છે.
ડ્રાફ્ટ ગુનાઓને ત્રણ શ્રેણીઓમાં વર્ગીકૃત કરે છે – સરળ, ગૌણ અને ગંભીર. ગંભીર ગુનાઓમાં સૌથી વધુ દંડ અને કઠોર સજાઓ છે.
સરકાર જણાવે છે કે જો આ કાયદો પસાર થાય છે, તો આ કાયદો દેશમાં બીજની ગુણવત્તામાં સુધારો કરશે, નકલી ઉત્પાદનો પર કાબુ મેળવશે અને ખેડૂતોના હિતોનું વધુ સારી રીતે રક્ષણ કરશે.
