ITR 2025: ટેક્સલાયક આવકનાં 5 મુખ્ય સ્ત્રોતો
ITR 2025: નાણાકીય વર્ષ 2025-26 માટે ITR ફાઇલ કરતા પહેલા, કરદાતાઓ માટે આ 5 કરપાત્ર આવક સ્ત્રોતોને સમજવું મહત્વપૂર્ણ છે. કારણ કે આનાથી તેમના માટે યોગ્ય ITR ફોર્મ પસંદ કરવાનું સરળ બનશે અને તેમને કોઈ નુકસાન થશે નહીં.
ITR 2025: જો તમે ટેક્સદાતા છો અને આર્થિક વર્ષ 2024-25 માટે તમારું ઇન્કમ ટેક્સ રિટર્ન (ITR) ફાઇલ કરવા જઈ રહ્યા હો, તો તમારે તમારી આવકના પાંચ મુખ્ય સ્ત્રોતો સમજવી ખૂબ જરૂરી છે. આ સ્ત્રોતો છે: પગાર, સંપત્તિમાંથી ભાડા ની આવક, સોનું, શેર અથવા રિયલ એસ્ટેટ વેચવાથી થયેલ નફો, વ્યવસાયમાંથી મળનારો નફો અને અન્ય સ્ત્રોતો જેમ કે ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટ (FD) પર મળતો વ્યાજ. દરેક ટેક્સદાતાની આવકમાં એક કે વધુ આમાંથી કોઈ સ્ત્રોત હોઈ શકે છે.
ઉદાહરણ તરીકે, કોઈ વ્યક્તિ પગાર અને ભાડાની આવક સાથે સાથે નાનું વ્યવસાય ચલાવી શકે છે અથવા કોઈ વ્યવસાયક પોતાની કંપનીમાંથી પગાર લઈ શકે છે. ITR ફાઇલ કરતા પહેલા તમારું ટેક્સેબલ ઈનકમ યોગ્ય રીતે સમજવું અત્યંત જરૂરી છે, જેથી યોગ્ય ITR ફોર્મ પસંદ કરવામાં સહાય મળે અને કોઈ પ્રકારની ખામી ન થાય.
મિંટની રિપોર્ટમાં દિલ્હી ની ચાર્ટર્ડ અકાઉન્ટન્ટ અને PD ગુપ્તા એન્ડ કંપની ની પાર્ટનર CA પ્રતિભા ગોયલ કહે છે કે જો કે આવું સામાન્ય નથી, પરંતુ કેટલીક પરિસ્થિતિઓમાં ટેક્સદાતાની આવક આ પાંચેય સ્ત્રોતોમાંથી આવી શકે છે. આવી સ્થિતિમાં, કેસની બારીકીઓ મુજબ ITR-3 અથવા ITR-4 ફોર્મ ભરવું જરૂરી રહેશે.
આવકના પાંચ મુખ્ય સ્ત્રોત
- પગાર – તેમાં મૂળ પગાર, ભત્તા, બોનસ અને અન્ય સુવિધાઓ શામેલ હોય છે. જો તમારી આવક માત્ર પગારમાંથી છે, તો તમે ITR-1 મારફતે રિટર્ન દાખલ કરી શકો છો.
- સંપત્તિમાંથી આવક – તેમાં તમારી માલિકીની સંપત્તિથી મળતી ભાડાની આવક શામેલ છે. જો તમારી પાસે આવી આવક છે, તો તમે ITR-1 નો ઉપયોગ કરી શકો છો.
- કેપિટલ ગેઇન – આ શેર, મ્યુચ્યુઅલ ફંડ અથવા રિયલ એસ્ટેટ વેચવાથી મળતું નફો હોય છે, જે ટૂંકા ગાળાનો કે લાંબા ગાળાનો હોઈ શકે છે. જો કેપિટલ ગેઇન 1.25 લાખ રૂપિયાનું ઓછું હોય, તો ITR-1, અને તેનાથી વધુ હોય તો ITR-2 નો ઉપયોગ કરવો.
- વ્યવસાય અથવા વ્યવસાયિક પ્રવૃત્તિ – તેમાં સ્વરોજગાર, ફ્રીલાન્સિંગ અથવા વ્યવસાયમાંથી મળતો નફો આવે છે. પોતાનું ઉદ્યોગ, ફ્રીલાન્સર અથવા નાનકડા વેપારી આ કેટેગરીમાં આવે છે. આવક માટે ITR-4, ITR-5 અથવા ITR-6 નો ઉપયોગ કરવો પડે છે, જે વ્યવસાયના પ્રકાર પર આધાર રાખે છે.
- અન્ય સ્ત્રોતો – આ શ્રેણીમાં વ્યાજ આવક, શેરોના ડિવિડેન્ડ, લોટરી જીત અને ઉપહાર શામેલ છે. ઉદાહરણ તરીકે, જો તમે CoinDCX અથવા બિગ બોસ જેવા ટીવી શો પરથી ઈનામ જીતી હોય, તો તે આવક અન્ય સ્ત્રોતોમાં ગણાશે.