Crude Oil
Iran-Israel War Impact on Crude Oil: વિશ્વના ક્રૂડ ઓઈલના પુરવઠાનો એક તૃતિયાંશ ભાગ ઈરાનથી પૂરો પાડવામાં આવે છે અને તે ઓપેક દેશોનો મહત્વનો સભ્ય છે. યુદ્ધના કારણે ઈરાનના તેલ પુરવઠા પર અસર થવા લાગી છે.
Iran-Israel War Impact: ઈરાન અને ઈઝરાયેલ વચ્ચે યુદ્ધ ચાલી રહ્યું છે અને બંને દેશો વચ્ચેની આ લડાઈની ગરમી વિશ્વના ઘણા દેશો સુધી પહોંચી રહી છે. મોડી રાત્રે (1 ઓક્ટોબર) ઈરાને ઈઝરાયેલ પર 200 થી વધુ મિસાઈલો છોડી હતી અને ઈઝરાયલે ઈરાનને આના ગંભીર પરિણામોની ચેતવણી આપી છે. વૈશ્વિક ભૌગોલિક-રાજકીય તણાવમાં આ યુદ્ધને કારણે સર્જાયેલી ભારે અસ્થિરતાને કારણે જે અન્ય ગંભીર મુદ્દો ઉભો થયો છે તે છે ક્રૂડ ઓઈલના ભાવમાં વધારો થવાનો ભય…
કાચા તેલની કિંમતમાં જોરદાર વધારો
ક્રૂડ ઓઈલના ભાવમાં પહેલાથી જ વધારો થતો હતો જે હવે વધુ વધી રહ્યો છે. ગત દિવસોમાં કાચા તેલની કિંમતમાં લગભગ 5 ટકાનો વધારો જોવા મળ્યો હતો અને તેના કારણે ગઈકાલે રાત્રે અમેરિકન શેરબજારમાં ઘટાડો જોવા મળ્યો હતો. જો કે, ક્રૂડ ઓઈલના ભાવ પર અસર થવાની દરેક શક્યતા હતી અને તે થયું. WTI ક્રૂડના ભાવ ગઈકાલે 3.7 ટકા વધ્યા હતા જ્યારે બ્રેન્ટ ક્રૂડના ભાવમાં 4-5 ટકાનો ઉછાળો જોવા મળ્યો હતો.
ઈરાનનું યુદ્ધ ક્રૂડના ભાવને કેમ અસર કરે છે?
વિશ્વના એક તૃતીયાંશ ક્રૂડ ઓઈલનો પુરવઠો ઈરાનથી થાય છે અને તે ઓપેક દેશોનો મહત્વનો સભ્ય છે. વિશ્વને ક્રૂડ ઓઈલ સપ્લાય કરનારા આ દેશો ઈરાનમાં વર્તમાન યુદ્ધની સ્થિતિને કારણે ક્રૂડ ઓઈલ મોંઘુ થશે. ગઈકાલે જ ભાવમાં લગભગ 5 ટકાનો વધારો થયો છે.
કાચા તેલના આજના ભાવ
આજની WTI ક્રૂડની કિંમત પ્રતિ બેરલ $70.11 અને બ્રેન્ટ ક્રૂડની કિંમત પ્રતિ બેરલ $74.84 પર પહોંચી ગઈ છે. ગઈકાલે અમેરિકન બજારોમાં તેની અસર જોવા મળી હતી અને ખાસ કરીને ટેક શેરોમાં તીવ્ર ઘટાડો જોવા મળ્યો હતો જેના કારણે Apple Inc. અને Nvidia જેવી ટેક જાયન્ટ્સ હિટ થઈ હતી અને બંધ થઈ હતી.
કેવી રહેશે ભારતની સ્થિતિ, શું તેને ક્રૂડની ગરમીનો સામનો કરવો પડશે?
2018-19 સુધી, ઈરાન ભારતને ત્રીજો સૌથી મોટો તેલ સપ્લાયર હતો, પરંતુ જૂન 2019 પહેલા, જ્યારે અમેરિકાએ ઈરાનના પરમાણુ કાર્યક્રમને લગતા પ્રતિબંધો લાદ્યા હતા, ત્યારે ભારતે પણ ઈરાન પાસેથી તેલ આયાત કરવાની સ્વતંત્રતા ગુમાવી દીધી હતી, જે પછી વર્ષ 2019 થી જ ઈરાન પાસેથી તેલ લેવાનું બંધ કર્યું. આથી ઈરાન પાસેથી તેલ ન લેનાર ભારતને કદાચ આની સીધી અસર નહીં થાય, પરંતુ વૈશ્વિક તણાવને કારણે તેની અસર થવાની સંભાવના છે, આ સત્ય છે.
દેશમાં પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવમાં ઘટાડાની આશાનું શું થશે?
હકીકતમાં, ભારત વિશ્વનો ત્રીજો સૌથી મોટો તેલ આયાતકાર દેશ છે અને વર્તમાન યુદ્ધને કારણે વૈશ્વિક પુરવઠા શૃંખલામાં વિક્ષેપની અસર ભારતને પણ સહન કરવી પડશે. આ કારણે ક્રૂડ ઓઈલની કિંમતોમાં પણ અચાનક વધારો થયો છે, જેના કારણે દેશમાં પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવમાં ઘટાડો થવાની શક્યતાઓ પર ફરી એકવાર પ્રશ્નાર્થ સર્જાયો છે.
વર્તમાન તણાવમાં પણ ભારત માટે શું સમર્થન છે?
વર્તમાન પરિસ્થિતિમાં પેટ્રોલ, ડીઝલ અને અન્ય ઈંધણના ભાવમાં વધારો થવાનો ખતરો છે, પરંતુ તેની પાછળ ભારતનું સમર્થન છે કે ભારત રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધ પછીથી ક્રૂડ ઓઈલનો ટોચનો સપ્લાયર રહ્યો છે. અહીંથી ભારત તેની જરૂરિયાતના લગભગ 40 ટકા ક્રૂડ ઓઈલની આયાત કરે છે અને તેના પછી ઈરાકનું નામ આવે છે જ્યાંથી ભારત તેની જરૂરિયાતના લગભગ 20 ટકા ક્રૂડ ઓઈલની આયાત કરે છે.