ઈન્દોર સૌથી સ્વચ્છ શહેરઃ વર્ષ 2014માં ઈન્દોર સ્વચ્છતા રેન્કિંગમાં 149મા ક્રમે હતું. પરંતુ ત્રણ વર્ષમાં ગુણાત્મક સુધારા સાથે ઈન્દોર પ્રથમ સ્થાને આવી ગયું. ત્યારબાદ ઈન્દોરે સ્વચ્છતામાં દેશના નંબર વન શહેર મૈસૂરને હરાવ્યું હતું.
- ઈન્દોર સતત સાતમી વખત સ્વચ્છતામાં નંબર વન આવ્યું છે, પરંતુ આઠ વર્ષ પહેલા સ્થિતિ તેનાથી વિપરીત હતી. ઈન્દોરમાં બધે કચરો ફેલાયો હતો. કોર્પોરેશનના અધિકારીઓને કોર્ટનો ઠપકો સહન કરવો પડ્યો હતો. કોર્ટે ઈન્દોરના શહેરી પંચાયત વિસ્તાર રાઉના સ્વચ્છતા મોડલને અનુસરવાનું કહેવું હતું, પરંતુ ધીમે ધીમે ઈન્દોરે સ્વચ્છતામાં સુધારો કર્યો અને વર્ષ 2017માં પ્રથમ વખત સ્વચ્છતામાં નંબર વન આવ્યું.
- વર્ષ 2014માં સ્વચ્છતા રેન્કિંગમાં ઈન્દોર 149મા ક્રમે હતું. પરંતુ ત્રણ વર્ષમાં ગુણાત્મક સુધારા સાથે ઈન્દોર પ્રથમ સ્થાને આવી ગયું. ત્યારબાદ ઈન્દોરે સ્વચ્છતામાં દેશના નંબર વન શહેર મૈસૂરને હરાવ્યું હતું. સ્વચ્છતાના સાત વર્ષની સફળતાની ગાથા કંઈક આવી છે.
પ્રથમ વર્ષ: શહેરમાંથી કચરા પેટીઓ ગાયબ થઈ ગઈ
- વર્ષ 2017માં તત્કાલિન મેયર માલિની ગૌરે શહેરની સ્વચ્છતા વ્યવસ્થા સુધારવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો. તેમની સાથે ભોપાલ મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન કમિશનરમાંથી બદલી કરાયેલા મનીષ સિંહ પણ જોડાયા હતા. તેમણે સૌપ્રથમ ઈન્દોરને ખુલ્લામાં શૌચથી મુક્ત બનાવવા પર ભાર મૂક્યો હતો.
- વિવિધ સ્થળોએ શૌચાલય બાંધો. આ પછી શહેરના કેટલાક વોર્ડમાં ડોર ટુ ડોર ગાર્બેજ કલેક્શન સિસ્ટમ લાગુ કરવામાં આવી હતી. કચરો ભેગો કરતી A2Z કંપનીનો કોન્ટ્રાક્ટ રદ કરી સફાઈ કામદારોએ વ્યવસ્થા સંભાળી લીધી હતી. ત્યારબાદ સમગ્ર વોર્ડમાં ડોર ટુ ડોર ગાર્બેજ કલેક્શન શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું અને શહેરમાંથી કચરાપેટીઓ દૂર કરવામાં આવી હતી. શહેર સ્વચ્છ રહેવા લાગ્યું અને વર્ષ 2017ના સ્વચ્છતા રેન્કિંગમાં ઇન્દોર પ્રથમ સ્થાને હતું.
બીજું વર્ષ: ડોર ટુ ડોર ગાર્બેજ કલેક્શનમાં સુધારો થયો છે
- વર્ષ 2018માં ડોર ટુ ડોર ગાર્બેજ કલેક્શનને વધુ મજબૂત બનાવવામાં આવ્યું હતું. શહેરમાં સો ટકા ભીનો અને સૂકો કચરો એકઠો કરીને ટ્રેન્ચિંગ ગ્રાઉન્ડમાં જવાનું શરૂ કર્યું હતું. શહેરવાસીઓની જાગૃતિના કારણે જ આ શક્ય બન્યું છે. ચોઈથરામ મંડીમાં બાયો સીએનજી પ્લાન્ટ લગાવવામાં આવ્યો હતો. શહેરમાં કચરામાંથી ખાતર બનાવવાનું શરૂ થયું. જેમાં રહીશો પણ આગળ આવ્યા હતા.
ત્રીજું વર્ષ: ટ્રેન્ચિંગ ગ્રાઉન્ડ કચરાના પર્વતોથી મુક્ત
- વર્ષ 2019 માં, ઈન્દોરે રસ્તાઓની સફાઈ કરીને શહેરના તમામ ભાગોને સ્વચ્છ રાખવાના પ્રયાસો શરૂ કર્યા. મશીનો વડે રસ્તા સાફ કરવા લાગ્યા. વાતાવરણમાંથી ધૂળ ગાયબ થઈ ગઈ અને પ્રદૂષણમાં પણ ઘટાડો થયો. શહેરને રખડતા પશુઓથી મુક્ત કરવામાં આવ્યું હતું. આ વર્ષે કોર્પોરેશને ટ્રેન્ચિંગ ગ્રાઉન્ડ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું અને તેને કચરાના ડુંગરમાંથી મુક્ત કરવામાં આવ્યો. ત્યાં એક બગીચો બનાવવામાં આવ્યો અને લોકો ફોટોશૂટ માટે ત્યાં જવા લાગ્યા.
ચોથું વર્ષ: કોરોના યુગમાં પણ સ્વચ્છતા જાળવવામાં આવી
- વર્ષ 2020માં સમગ્ર દેશ કોરોનાની ઝપેટમાં હતો. ઇન્દોર પણ આનાથી અસ્પૃશ્ય નહોતું, પરંતુ શહેરની સ્વચ્છતા વ્યવસ્થામાં ખલેલ પડી ન હતી. શહેરમાં નિયમિત સફાઈ કરવામાં આવી હતી. શહેરવાસીઓએ સ્વચ્છતા અંગે સારો અભિપ્રાય આપ્યો હતો. આ કેનાલને ગંદકી મુક્ત કરવા અભિયાન શરૂ કરાયું હતું. આ પછી ઈન્દોર સતત ત્રીજી વખત સ્વચ્છતામાં નંબર વન બન્યું.
પાંચમું વર્ષ: નાળા સુકાઈને મેદાનો બની ગયા
- વર્ષ 2021 માં, ઇન્દોરે થ્રી આર મોડલ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું. શહેરને સુશોભિત કરવા માટે નકામા વસ્તુઓનો ઉપયોગ થવા લાગ્યો. રસોડામાં રંગોળી દેખાવા લાગી. શેરીઓમાં રંગોળીઓ શણગારવામાં આવી હતી. આ વર્ષે શહેરમાં બ્યુટીફિકેશન પર ધ્યાન આપવામાં આવ્યું છે. શહેરની દિવાલો પર ચિત્રો દેખાવા લાગ્યા. નાળા સુકાઈને મેદાનો બની ગયા. ત્યાં સ્પર્ધાઓ થવા લાગી. ઈન્દોરને વોટર પ્લાનમાં ફાઈવ સ્ટાર રેટિંગ મળ્યું છે. શહેર સ્વચ્છતામાં પાંચમી વખત પ્રથમ ક્રમે રહ્યું છે.
છઠ્ઠું વર્ષ: સફાઈમાંથી કમાણી
- વર્ષ 2022માં સ્વચ્છતામાંથી કમાણી પર ફોકસ કરવામાં આવ્યું હતું. 500 ટન ક્ષમતાનો બાયો સીએનજી પ્લાન્ટ ટ્રેન્ચિંગ ગ્રાઉન્ડ પર શરૂ થયો. કચરામાંથી ઉત્પન્ન થતા ગેસ પર સિટી બસો દોડવા લાગી. શહેરમાં વાયુ પ્રદુષણ અટકાવવા અભિયાન હાથ ધરવામાં આવ્યું હતું. શહેરમાં સિંગલ યુઝ પ્લાસ્ટિક પર ફોકસ કરવામાં આવ્યું હતું. શહેરમાં દસ સીવરેજ ટ્રીટમેન્ટ પ્લાન્ટ શરૂ થયા.
સાતમું વર્ષ: વાયુ પ્રદૂષણ ઘટ્યું
- ગયા વર્ષે શહેરમાં ઘણી મોટી ઘટનાઓ બની હતી. માઈગ્રન્ટ કોન્ફરન્સ, સ્માર્ટ સિટી કોન્ફરન્સ, જી-20 મીટીંગના કારણે શહેરનું બ્યુટીફીકેશન થયું હતું. તેનો ફાયદો સ્વચ્છતા રેન્કિંગમાં જોવા મળ્યો. બકલાને સાફ કરવાનું અભિયાન ચાલુ રાખ્યું. વાયુ પ્રદૂષણ ઘટાડવાની ઝુંબેશને ફળ મળ્યું અને શહેરનું વાતાવરણ સારું બન્યું. સુરત શહેરે અમને સખત સ્પર્ધા આપી, પરંતુ તેમ છતાં ઇન્દોર સાતમી વખત પ્રથમ સ્થાને રહ્યું.
