ન્યુઝીલેન્ડનું બજાર ભારત માટે એક વિશાળ તક છે, GTRI રિપોર્ટ નવા રસ્તા ખોલે છે
ભારત-ન્યૂઝીલેન્ડ મુક્ત વેપાર કરાર: અમેરિકાના ઊંચા ટેરિફના દબાણ વચ્ચે, ભારત તેની વૈશ્વિક વેપાર વ્યૂહરચનામાં પરિવર્તન તરફ આગળ વધી રહ્યું છે. અમેરિકા પરની નિર્ભરતા ઘટાડવા માટે, ભારત ચીન સાથેના સંબંધોને પીગળવા અને તેના વેપાર સંબંધોને ફરીથી સંતુલિત કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યું છે, જ્યારે ચીન, રશિયા અને અન્ય દેશોના બજારો તરફ પણ વળ્યું છે.
જોકે, તાજેતરના અહેવાલો સૂચવે છે કે આ પ્રયાસો છતાં, ચીન સાથે ભારતની વેપાર ખાધ વધી છે. આનું કારણ એ છે કે ચીનથી ભારતની આયાત ઝડપથી વધી રહી છે, જ્યારે ભારતની નિકાસ પ્રમાણમાં નબળી રહી છે.
ચીનની ચિંતાઓ કેવી રીતે વધશે?
દરમિયાન, આર્થિક સંશોધન સંસ્થા, ગ્લોબલ ટ્રેડ રિસર્ચ ઇનિશિયેટિવ (GTRI) ના એક મહત્વપૂર્ણ અહેવાલમાં જણાવાયું છે કે ભારત પાસે ચીનના વૈશ્વિક પ્રભુત્વને પડકારવાની નોંધપાત્ર તક છે, ખાસ કરીને ન્યુઝીલેન્ડ જેવા બજારોમાં.
અહેવાલ મુજબ, 2024-25 નાણાકીય વર્ષમાં, ન્યુઝીલેન્ડે ચીનથી 10 અબજ યુએસ ડોલરથી વધુની આયાત કરી હતી, જ્યારે ભારતમાંથી ફક્ત 711 મિલિયન યુએસ ડોલરની કિંમતની ચીજવસ્તુઓ ખરીદી હતી. આ ન્યુઝીલેન્ડની કુલ આયાત 50 અબજ યુએસ ડોલરની આસપાસ હોવા છતાં છે.
FTA થી કયા ક્ષેત્રોને ફાયદો થઈ શકે છે?
GTRI કહે છે કે પ્રસ્તાવિત ભારત-ન્યુઝીલેન્ડ મુક્ત વેપાર કરાર (FTA) ભારતીય નિકાસકારો માટે અનેક ક્ષેત્રોમાં નોંધપાત્ર તકો ખોલી શકે છે. આમાં કૃષિ અને પ્રોસેસ્ડ ફૂડ પ્રોડક્ટ્સ, પેટ્રોલિયમ પ્રોડક્ટ્સ, ઔદ્યોગિક રસાયણો, ફાર્માસ્યુટિકલ્સ અને આરોગ્યસંભાળ, કાપડ અને વસ્ત્રો, ઇલેક્ટ્રોનિક અને ઇલેક્ટ્રિકલ સાધનો, ઓટોમોટિવ, પરિવહન સાધનો, એરોસ્પેસ, ઉચ્ચ-મૂલ્ય ઉત્પાદન અને ફર્નિચરનો સમાવેશ થાય છે.
GTRI ના સ્થાપક અજય શ્રીવાસ્તવના મતે, ઘણા ક્ષેત્રોમાં મર્યાદિત ચીની સ્પર્ધા હોવા છતાં, ભારતની નિકાસ ફક્ત US$100,000 થી US$500,000 સુધી મર્યાદિત છે. આ સૂચવે છે કે આ બજાર સ્થાપિત સપ્લાયર્સથી સંતૃપ્ત નથી, પરંતુ મોટાભાગે અપ્રાપિત રહે છે.
ચીનનો “પવન” કેવી રીતે ફૂંકાશે?
ઉદાહરણ તરીકે, ભારત રિફાઇન્ડ પેટ્રોલિયમ ઉત્પાદનોના વિશ્વના સૌથી મોટા નિકાસકારોમાંનો એક છે, જેની વૈશ્વિક નિકાસ આશરે US$69.2 બિલિયન છે. ન્યુઝીલેન્ડ વાર્ષિક આશરે US$6.1 બિલિયનના પેટ્રોલિયમ ઉત્પાદનોની આયાત કરે છે.
આમ છતાં, ન્યુઝીલેન્ડ ભારતમાંથી માત્ર US$2.3 મિલિયન મૂલ્યના પેટ્રોલિયમ ઉત્પાદનોની આયાત કરે છે, જ્યારે આ આંકડો ચીનથી US$181 મિલિયન સુધી પહોંચે છે. નિષ્ણાતો માને છે કે ભારત માટે વાસ્તવિક પડકાર FTA ને લક્ષિત નિકાસ પ્રોત્સાહનો, માનક સહયોગ, નિયમનકારી સરળીકરણ અને સુધારેલ લોજિસ્ટિક્સ સપોર્ટ સાથે જોડવાનો છે.
જો આ કરવામાં આવે તો, ભારત ન્યુઝીલેન્ડ જેવા બજારોમાં ચીન પરની તેની નિર્ભરતા ઘટાડી શકશે નહીં પરંતુ વૈશ્વિક વેપારમાં પણ તેની સ્થિતિ મજબૂત કરી શકશે.
