8th pay commission
કેન્દ્ર સરકારે તાજેતરમાં 8મા પગાર પંચની રચનાને મંજૂરી આપી છે, આનાથી માત્ર લઘુત્તમ પગાર અને પેન્શનમાં વધારો થશે નહીં પરંતુ ગ્રેચ્યુઇટી પર પણ અસર પડશે. 7મા પગાર પંચ હેઠળ, પગાર વધારા માટે 2.57 નો ફિટમેન્ટ ફેક્ટર લાગુ કરવામાં આવ્યો હતો. જ્યારે 8મા પગાર પંચ માટે, યુનિયન 2.86 ફિટમેન્ટ ફેક્ટરની માંગ કરી રહ્યું છે. જો તેને મંજૂરી મળી જાય, તો લઘુત્તમ વેતન ૧૮,૦૦૦ રૂપિયાથી વધીને ૫૧,૪૮૦ રૂપિયા થઈ શકે છે. આવી સ્થિતિમાં, ગ્રેચ્યુઇટી કેટલી વધશે અને તેની ગણતરી કેવી રીતે કરવામાં આવશે, તે એક નિશ્ચિત ફોર્મ્યુલા પર આધારિત હશે. આજે અમે તમને ગ્રેચ્યુઇટીની ગણતરી કરવાની પદ્ધતિ અને કેટલા વર્ષમાં ગ્રેચ્યુઇટી તરીકે કેટલી રકમ મળી શકે છે તે જણાવીશું.
ગ્રેચ્યુઇટી શું છે?
ગ્રેચ્યુઇટીની ગણતરી સમજતા પહેલા, તે શું છે તે જાણવું ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. આ એક એવી રકમ છે જે સરકાર અથવા કંપની દ્વારા તેના કર્મચારીઓને તેમની સેવાઓના બદલામાં આપવામાં આવે છે. આ પેમેન્ટ ઓફ ગ્રેચ્યુઇટી એક્ટ, ૧૯૭૨ હેઠળ આવે છે. આ રકમ ફક્ત તે કર્મચારીઓને આપવામાં આવે છે જે ઓછામાં ઓછા પાંચ વર્ષ કે તેથી વધુ સમયથી કામ કરી રહ્યા છે. જોકે, જો કોઈ કર્મચારી અકસ્માત કે બીમારીને કારણે અપંગ થઈ જાય, તો તેને પાંચ વર્ષ પૂરા થાય તે પહેલાં જ ગ્રેચ્યુઈટી મળી શકે છે. ગ્રેચ્યુઇટીની રકમ તમારા છેલ્લા પગાર અને તમારી સેવાના સમયગાળા પર આધાર રાખે છે.
ગ્રેચ્યુઇટીની ગણતરી માટેનું ફોર્મ્યુલા
- ગ્રેચ્યુઇટીની ગણતરી કરવા માટે, તમે ગ્રેચ્યુઇટી કેલ્ક્યુલેટર નામના ટૂલનો ઉપયોગ કરી શકો છો. આ ઉપરાંત, તમે તેને જાણવા માટે એક ફોર્મ્યુલાને અનુસરી શકો છો, જે નીચે મુજબ છે:
- (૧૫ * તમારો છેલ્લો પગાર * સેવાનો સમયગાળો) / ૨૬
- ઉદાહરણ તરીકે: જો તમે XYZ કંપનીમાં 15 વર્ષ કામ કર્યું હોય અને તમારો છેલ્લો પગાર 30,000 રૂપિયા હતો, તો:
ગ્રેચ્યુઇટી = ૧૫ * ૩૦,૦૦૦ * ૧૫ / ૨૬ = ૨,૫૯,૬૧૫ રૂપિયા
ચાલો તમને જણાવી દઈએ કે તમારા અંતિમ પગારમાં તમારો મૂળ પગાર, મોંઘવારી ભથ્થું અને કમિશન શામેલ છે. ગ્રેચ્યુઇટી એક્ટ મુજબ, ગ્રેચ્યુઇટીની મહત્તમ રકમ 20 લાખ રૂપિયા છે. આનાથી વધુ રકમને એક્સ-ગ્રેશિયા ગણવામાં આવે છે.
નીચે આપેલ કોષ્ટક ક્લિયરટેક્સ દ્વારા આપવામાં આવેલા પગાર વધારાના અંદાજના આધારે ગ્રેચ્યુઇટીની વિગતો આપે છે. જોકે, આ ફક્ત એક અંદાજ છે અને વાસ્તવિક ગણતરી નથી, કારણ કે 8મા પગાર પંચ હેઠળ પગાર નક્કી કરવા માટેનું ફોર્મ્યુલા હજુ સુધી જાહેર કરવામાં આવ્યું નથી.
નિવૃત્તિ ગ્રેચ્યુઇટી
આ માટે ઓછામાં ઓછી 5 વર્ષની સેવા હોવી જોઈએ. નિવૃત્તિ ગ્રેચ્યુઇટીની ગણતરી નિવૃત્તિના દિવસે મૂળ પગાર અને મોંઘવારી ભથ્થા (DA) ના આધારે કરવામાં આવે છે. આમાં, દર છ મહિનાની પૂર્ણ સેવા માટે મૂળ પગાર અને ડીએનો 1/4 ભાગ આપવામાં આવે છે. ગ્રેચ્યુઇટીની રકમ પર કોઈ લઘુત્તમ મર્યાદા નથી, જો કોઈ વ્યક્તિ 33 વર્ષ કે તેથી વધુ સમય માટે કામ કરે છે તો નિવૃત્તિ ગ્રેચ્યુઇટી મૂળ પગાર અને DA ના 16 ગણી હશે, પરંતુ તે મહત્તમ 20 લાખ રૂપિયા સુધી જ જઈ શકે છે.
મૃત્યુ ગ્રેચ્યુઇટી
આ એક સામટી રકમનો લાભ છે જે કર્મચારીના નોમિની અથવા પરિવારના સભ્યને આપવામાં આવે છે જો તે સેવા દરમિયાન મૃત્યુ પામે છે. મૃતક કર્મચારીની લઘુત્તમ સેવા અવધિ અંગે કોઈ ચોક્કસ શરત નથી. તેની યોગ્યતા આ રીતે નક્કી થાય છે.
ચાર્ટ
સેવા ગ્રેચ્યુઇટી
જો કોઈની નોકરી 10 વર્ષથી ઓછી હોય, તો તેને ગ્રેચ્યુઇટી પણ મળશે. જોકે, સ્વીકાર્ય રકમ અડધા મહિનાના મૂળ પગાર, છેલ્લા ચૂકવેલ પગાર અને ડીએ પર આધારિત હશે, જેની ગણતરી નોકરી દરમિયાન દર 6 મહિને કરવામાં આવશે. આ એકમ રકમની ચુકવણી નિવૃત્તિ ગ્રેચ્યુટીથી અલગ છે.
