GST કાઉન્સિલના નિર્ણયો: રોજિંદા સામાન અને દવાઓ પર ટેક્સ ઘટાડ્યો, વીમો કરમુક્ત કર્યો
બુધવારે યોજાયેલી GST કાઉન્સિલની બેઠકમાં કર માળખામાં ઘણા મહત્વપૂર્ણ નિર્ણયો લેવામાં આવ્યા હતા. હવે 12% અને 28% ના સ્લેબ નાબૂદ કરવામાં આવ્યા છે અને ફક્ત 5% અને 18% ના બે સ્લેબ બાકી રહેશે. સાબુ, બિસ્કિટ, કોફી, માખણ જેવી રોજિંદા વસ્તુઓ પર કર ઘટાડવામાં આવ્યો છે. તે જ સમયે, આરોગ્ય અને જીવન વીમા પ્રીમિયમ સંપૂર્ણપણે કરમુક્ત કરવામાં આવ્યા છે. વૈભવી અને પાપ વસ્તુઓ પર હવે 40% કર લાગશે.
નવા દર ક્યારે લાગુ થશે?
સુધારેલા GST દર 22 સપ્ટેમ્બર 2025 થી અમલમાં આવશે. જોકે, તમાકુ ઉત્પાદનો પરના વર્તમાન દરો હાલમાં ચાલુ રહેશે અને આ માટે નવા દરો પછીથી જાહેર કરવામાં આવશે.
કઈ વસ્તુઓ પર મોટી રાહત મળશે?
કાઉન્સિલે ઘણી રોજિંદા વસ્તુઓ પર GST 18% થી ઘટાડીને 5% કર્યો છે. આમાં ટોયલેટ સાબુ, શેમ્પૂ, ટૂથબ્રશ, શેવિંગ ક્રીમ, હેર ઓઇલ અને ફેસ પાવડરનો સમાવેશ થાય છે.
ખાદ્ય ચીજોમાં પણ મોટી રાહત આપવામાં આવી છે. રોટલી અને પરાઠા પરનો GST સંપૂર્ણપણે દૂર કરવામાં આવ્યો છે. પ્રી-પેકેજ્ડ નમકીન, ભુજિયા અને મિશ્રણ પર હવે ૧૨% ને બદલે ૫% કર લાગશે. માખણ, ઘી, ચીઝ અને ડેરી સ્પ્રેડ પર પણ જીએસટી ૫% કરવામાં આવ્યો છે.
દવાઓ પર શું અસર થશે?
બધી દવાઓ પર જીએસટી ૧૨% થી ઘટાડીને ૫% કરવામાં આવ્યો છે. ૩૩ જીવનરક્ષક દવાઓ પર ખાસ રાહત આપવામાં આવી છે, જેના પર હવે કોઈ કર લાગશે નહીં. કેન્સર જેવા ગંભીર રોગોની સારવારમાં વપરાતી ૩ મહત્વપૂર્ણ દવાઓ પર જીએસટી પણ ૫% થી ઘટાડીને શૂન્ય કરવામાં આવ્યો છે.
આ ઉપરાંત, મેડિકલ, સર્જિકલ, વેટરનરી અને ડાયગ્નોસ્ટિક ઉપકરણો પર જીએસટી ૧૨% થી ઘટાડીને ૫% કરવામાં આવ્યો છે.
ટુ અને થ્રી-વ્હીલર પર ટેક્સ
પેટ્રોલ, સીએનજી અને એલએનજી કાર (૧૨૦૦ સીસીથી ઓછું એન્જિન અને ૪ મીટર સુધીની લંબાઈ) પર હવે ૧૮% જીએસટી લાગશે. ડીઝલ અને ડીઝલ હાઇબ્રિડ કાર (૧૫૦૦ સીસી સુધીનું એન્જિન અને ૪ મીટર સુધીની લંબાઈ) પરનો GST પણ ૨૮% થી ઘટાડીને ૧૮% કરવામાં આવ્યો છે.
ટુ-વ્હીલર પર હવે ૨૮% ને બદલે ૧૮% GST વસૂલવામાં આવશે. આનાથી ખાસ કરીને ૩૫૦ સીસી સુધીની એન્જિન ક્ષમતા ધરાવતા મોડેલોને ફાયદો થશે.
વીમા પર રાહત
જીવન અને આરોગ્ય વીમા પ્રીમિયમ પરનો GST સંપૂર્ણપણે દૂર કરવામાં આવ્યો છે. અગાઉ તેના પર ૧૮% કર વસૂલવામાં આવતો હતો. આ લાંબા સમયથી ચાલતી માંગણી પૂર્ણ થતાં, એવી અપેક્ષા છે કે હવે વધુ લોકો વીમા કવરેજ લઈ શકશે.