Budget 2025
ભારત સરકાર માળખાગત સુવિધાઓને મજબૂત બનાવવા માટે 10 લાખ કરોડ રૂપિયા ખર્ચ કરવા જઈ રહી છે. આ રકમ નવા પ્રોજેક્ટ શરૂ કરવા અથવા જૂના પ્રોજેક્ટ્સના વિસ્તરણ માટે હશે. છેવટે, ભારત સરકાર આ માટે આટલી મોટી રકમ ક્યાંથી લાવશે? આનો જવાબ આપવા માટે, નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે બજેટ ભાષણમાં જ આ જાહેરાત કરી છે.
નાણામંત્રીએ બજેટ ભાષણ દરમિયાન કહ્યું હતું કે સરકાર આ માટે સરકારી સંપત્તિનું મુદ્રીકરણ કરશે. આનો અર્થ એ થયો કે સરકાર પસંદ કરેલી સરકારી સંપત્તિઓને સંપૂર્ણપણે વેચીને અથવા તેમાં પોતાનો કેટલોક હિસ્સો વેચીને પૈસા કમાશે. સરકારી કંપનીની મિલકત ભાડે આપીને અથવા ડિસઇન્વેસ્ટમેન્ટ કરીને નાણાં એકત્ર કરવા એ પણ મુદ્રીકરણ હેઠળ આવે છે. આ માટે, સામાન્ય રીતે એવી સરકારી મિલકતો પસંદ કરવામાં આવે છે જે અપેક્ષા કરતા ઓછો નફો આપે છે અથવા સંપૂર્ણપણે નકામી પડી રહે છે.
2021 પછી ભારત સરકાર દ્વારા હાથ ધરવામાં આવનારી સંપત્તિ મુદ્રીકરણની આ બીજી મોટી પહેલ છે. 2021 માં પણ, ભારત સરકાર દ્વારા સંપત્તિ મુદ્રીકરણ પહેલ ખૂબ સફળ રહી. આના કારણે સરકારી તિજોરીમાં મોટી રકમ જમા થઈ અને વપરાયેલી સરકારી મિલકતોનો યોગ્ય ઉપયોગ થયો. ભારત સરકારે આમાંથી આશરે 6 લાખ કરોડ રૂપિયાની આવક મેળવી. આના કારણે, ભારત સરકારની તિજોરીમાં માળખાગત પ્રોજેક્ટ્સ અને કલ્યાણકારી યોજનાઓ માટે સારી રકમ આવી.
ભારત સરકારે સંપત્તિ મુદ્રીકરણ માટે 2025-2030 સુધીનો પાંચ વર્ષનો સમયગાળો નક્કી કર્યો છે. જો કોઈ કાયદો કે નિયમન આ પ્રક્રિયામાં અવરોધ બનશે તો સરકાર સંપત્તિ મુદ્રીકરણ માટે તેમાં પણ સુધારો કરશે. પ્રથમ તબક્કામાં, મુદ્રીકરણ માટે સંપત્તિ ઓળખવાની પ્રક્રિયા થશે. પછી, તેમની યાદી તૈયાર કર્યા પછી, હરાજી અથવા અન્ય પ્રક્રિયાઓનો ઉપયોગ મુદ્રીકરણ માટે કરવામાં આવશે.
