online fraud, : આ દિવસોમાં, ઓનલાઈન છેતરપિંડી અને નકલી કોલના ઘણા કિસ્સાઓ પ્રકાશમાં આવી રહ્યા છે. વધતા જતા ફેક કોલને રોકવા માટે કેન્દ્ર સરકારે ચક્ષુ પોર્ટલ શરૂ કર્યું છે. આ કેન્દ્ર સરકારની સંચાર સાથી પહેલનો એક ભાગ છે, જેને દૂરસંચાર વિભાગ દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવ્યો છે. આ પોર્ટ દ્વારા યુઝર્સ ફ્રોડ કોલ અને મેસેજની ફરિયાદ કરી શકે છે. અગાઉ ટેલિકોમ રેગ્યુલેટર TRAI એ પણ ટેલિકોમ કંપનીઓને નકલી કોલને રોકવા માટે કોલર નેમ પ્રેઝન્ટેશન (CNAP) સેવા દાખલ કરવા જણાવ્યું છે.
સંચાર સાથી પહેલ હેઠળ વિકસિત ચક્ષુ પોર્ટલ, સંચાર સાથી સાથે સંકલિત ડિજિટલ ઇન્ટેલિજન્સ પ્લેટફોર્મ (DIP) છે. હિતધારકો આ પોર્ટલ પર નોંધાયેલા નંબરો, સંદેશાઓ વગેરે પર ઝડપી કાર્યવાહી કરી શકશે. કેન્દ્રીય આઈટી અને સંચાર મંત્રી પીયૂષ ગોયલે કહ્યું કે ચક્ષુ પોર્ટલ સરકારને ઓનલાઈન છેતરપિંડી સામે લડવામાં મદદ કરશે.
કેન્દ્રીય મંત્રીએ કહ્યું કે છેલ્લા 9 મહિનામાં સરકારે લોકોને લગભગ 1,000 રૂપિયાની છેતરપિંડીથી બચાવ્યા છે અને છેતરપિંડીભર્યા વ્યવહારો સાથે જોડાયેલા લગભગ 1,008 બેંક ખાતાઓ ફ્રીઝ કરવામાં આવ્યા છે. ચક્ષુ પોર્ટલ દ્વારા, વપરાશકર્તાઓ નકલી કૉલ્સ માટે ઉપયોગમાં લેવાતા મોબાઇલ નંબર, સંદેશાઓ વગેરેની જાણ કરી શકશે, જેથી સરકાર તેમની સામે પગલાં લઈ શકે.
ચક્ષુ પોર્ટલ શું છે અને તેનો ઉપયોગ કેવી રીતે કરવો?
કેન્દ્ર સરકારની સંચાર સાથી પહેલ તરીકે શરૂ કરાયેલ ચક્ષુ પોર્ટલ દ્વારા વપરાશકર્તાઓ કપટપૂર્ણ સંચારની જાણ કરી શકશે. આ કોમ્યુનિકેશન ફેક કોલ્સ, એસએમએસ, ઈ-મેલ વગેરે દ્વારા થઈ શકે છે. આ સિવાય યુઝર્સ બેંક એકાઉન્ટ, પેમેન્ટ વોલેટ, સિમ કાર્ડ સંબંધિત ફરિયાદ કરી શકે છે.
ચક્ષુ પોર્ટલનો ઉપયોગ કરવા માટે પહેલા sancharsaathi.gov.in પર જાઓ.
.અહીં Citizen Centric Services હેઠળ આપવામાં આવેલ Chakshu વિકલ્પ પર ક્લિક કરો.
.આ પછી આપેલ ડિસ્ક્લેમર વાંચો અને જાણ કરવા આગળ વધો.
.આગળના પેજ પર તમારે એક ફોર્મ ભરવાનું રહેશે, જ્યાં માધ્યમ, શ્રેણી, છેતરપિંડીનો સમય વગેરે ભરવાનું રહેશે.
.આ પછી તમારે તમારી અંગત માહિતી ભરવી પડશે અને OTP દાખલ કરવો પડશે.
.આ કર્યા પછી, નકલી સંદેશાવ્યવહારની ફરિયાદ નોંધવામાં આવશે.
તમે ચક્ષુ પોર્ટ પર આ બાબતોની ફરિયાદ કરી શકો છો.
.જો તમને તમારા મોબાઈલ નંબર પર કોઈ અજાણ્યો મોબાઈલ નંબર મળ્યો હોય, તો તમે તેની જાણ પણ અહીં કરી શકો છો.
.ખોવાયેલા કે ચોરાયેલા મોબાઈલ હેન્ડસેટને બ્લોક કરવા અને શોધવા માટે.
.મોબાઇલ હેન્ડસેટ નવો છે કે વપરાયેલ છે તેની અધિકૃતતા તપાસવા.
.આંતરરાષ્ટ્રીય નંબરો પરથી આવતા છેતરપિંડીના કોલની જાણ કરવા.
.લાઇસન્સ ધરાવતા વાયરલાઇન ઇન્ટરનેટ સેવા પ્રદાતાઓને તપાસવા.
.ટેલિકોમ્યુનિકેશન વિભાગે ચક્ષુ શબ્દ સંસ્કૃતમાંથી લીધો છે, જેનો અર્થ આંખ થાય છે. આ પોર્ટલ યુઝર્સ માટે આંખની જેમ કામ કરશે, જેના દ્વારા ઘણી વસ્તુઓ પર નજર રાખી શકાશે. ટેલિકોમ્યુનિકેશન વિભાગનું આ ડિજિટલ ઇન્ટેલિજન્સ પોર્ટલ વપરાશકર્તાઓ દ્વારા કરવામાં આવેલી ફરિયાદોને કેન્દ્રીય એજન્સી, બેંકો અને અન્ય નાણાકીય સંસ્થાઓ સાથે શેર કરે છે. ચક્ષુ અને ડિજિટલ ઈન્ટેલિજન્સ .પ્રોગ્રામ હેઠળ સરકાર ઓનલાઈન છેતરપિંડી ઘટાડવાનો પ્રયાસ કરશે.
કેન્દ્રીય IT મંત્રી અશ્વિની વૈષ્ણવે વપરાશકર્તાઓને ખાતરી આપી છે કે આ ચક્ષુ પોર્ટલ દ્વારા નોંધાયેલા નંબરોની સંપૂર્ણ તપાસ કરવામાં આવશે અને જરૂરી પગલાં લેવામાં આવશે. સરકાર ગુનેગારો દ્વારા લૂંટવામાં આવેલા નાણાંની વસૂલાત કરવા અને બેંક ખાતાઓ ફ્રીઝ કરવા માટે રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા જેવી દેશની નાણાકીય સંસ્થાઓ સાથે કામ કરી રહી છે.
