આઠમું પગાર પંચ: જાન્યુઆરી 2025 માં મંજૂર થયું, પરંતુ સૂચના હજુ બાકી છે
દેશભરના ૧ કરોડથી વધુ કેન્દ્ર સરકારના કર્મચારીઓ અને પેન્શનરો આઠમા પગાર પંચની રચનાની આતુરતાથી રાહ જોઈ રહ્યા છે. કેન્દ્ર સરકારે જાન્યુઆરી ૨૦૨૫માં આયોગની રચનાને મંજૂરી આપી હોવા છતાં, હજુ સુધી સત્તાવાર સૂચના જારી કરવામાં આવી નથી, કે આયોગના અધ્યક્ષ કે સભ્યોની નિમણૂક કરવામાં આવી નથી.
ઔપચારિક રચના હજુ બાકી છે
દિવાળી પહેલા આયોગની રચના થવાની અપેક્ષા હતી, પરંતુ કેન્દ્ર સરકારે સ્પષ્ટતા કરી છે કે આ મુદ્દે રાજ્ય સરકારો સાથે સઘન ચર્ચા ચાલી રહી છે.
નાણા રાજ્યમંત્રી પંકજ ચૌધરીએ રાજ્યસભામાં માહિતી આપી હતી કે આયોગની રચના અંગેની સૂચના હજુ જારી કરવાની બાકી છે, જોકે સરકાર તૈયારી કરી રહી છે.
સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, સૂચના જારી થતાં જ આયોગના અધ્યક્ષ અને સભ્યોની નિમણૂક કરવામાં આવશે. આઠમા પગાર પંચની ઔપચારિક જાહેરાત ૧૬ જાન્યુઆરી, ૨૦૨૫ના રોજ કરવામાં આવી હતી. તેનો પ્રાથમિક ઉદ્દેશ્ય કેન્દ્ર સરકારના કર્મચારીઓના પગાર માળખા, ભથ્થાં અને પેન્શન સિસ્ટમની સમીક્ષા કરવાનો છે.
જોકે, નાણા મંત્રાલયના સૂત્રો કહે છે કે કમિશનની ભલામણો 2026 પહેલાં લાગુ થવાની શક્યતા ઓછી છે, કારણ કે સમીક્ષા પ્રક્રિયા અને રિપોર્ટ તૈયાર કરવામાં સમય લાગી શકે છે.
ફિટમેન્ટ ફેક્ટર સૌથી મહત્વપૂર્ણ રહેશે
ફિટમેન્ટ ફેક્ટર પગાર પંચની ભલામણોમાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે, કારણ કે તે મૂળ પગાર અને પેન્શન બંનેની ગણતરીને અસર કરે છે.
સાતમા પગાર પંચે ફિટમેન્ટ ફેક્ટર 2.57 ગણો નક્કી કર્યો હતો. તે સમયે:
- લઘુત્તમ પગાર: ₹18,000 પ્રતિ મહિને
- લઘુત્તમ પેન્શન: ₹9,000 પ્રતિ મહિને
- DA/DR દર: 58%
હવે એવી અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે કે આઠમા પગાર પંચમાં આ પરિબળમાં વધારો થઈ શકે છે.
જો ફિટમેન્ટ ફેક્ટર વધારીને 1.92 ગણો કરવામાં આવે તો—
- લઘુત્તમ પગાર: ₹34,560
- લઘુત્તમ પેન્શન: ₹17,280.
જો તેમાં 2.08 ગણો વધારો કરવામાં આવે, તો—
- મૂળભૂત પગાર ₹37,440
- પેન્શન દર મહિને ₹18,720 સુધી પહોંચી શકે છે.
નવા કમિશનના અમલીકરણ પછી, DA (મોંઘવારી ભથ્થું) અને DR (મોંઘવારી રાહત) આપમેળે શૂન્ય (0%) થઈ જશે અને પછીથી નવા દરો અનુસાર ફરીથી લાગુ કરવામાં આવશે.
નિર્ણય ક્યારે લેવામાં આવશે?
નાણા મંત્રાલયના અધિકારીઓના જણાવ્યા અનુસાર, આઠમા પગાર પંચ માટે સૂચના 2025 ના અંત સુધીમાં જારી કરવામાં આવે તેવી શક્યતા છે, ત્યારબાદ કમિશન તેની પ્રથમ બેઠક યોજશે. કમિશનને તેનો અહેવાલ તૈયાર કરવા માટે સામાન્ય રીતે 12 થી 18 મહિનાનો સમય આપવામાં આવે છે. તેથી, એવી અપેક્ષા રાખવામાં આવે છે કે તેનો અમલ 1 જાન્યુઆરી, 2026 થી કરવામાં આવશે, જેમ કે અગાઉના પગાર પંચો સાથે કરવામાં આવ્યો હતો.
