ભારતનો સોનાનો ભંડાર 880 ટન પર પહોંચ્યો, જે 10 વર્ષમાં 58% નો વધારો દર્શાવે છે.
વૈશ્વિક ભૂરાજકીય તણાવ, આર્થિક અસ્થિરતા અને ફુગાવાના દબાણને કારણે સોનાના ભાવ રેકોર્ડ સ્તરે પહોંચી ગયા છે. ૨૦૨૩-૨૪ નાણાકીય વર્ષમાં સોનું પ્રતિ ૧૦ ગ્રામ આશરે ₹૭૦,૦૦૦ ના ભાવે વેચાઈ રહ્યું હતું, પરંતુ ૨૦૨૫માં તેની કિંમત પ્રતિ ૧૦ ગ્રામ ₹૧,૦૫,૦૦૦ ને વટાવી ગઈ છે.
રોકાણકારોનો વધતો રસ, તેમજ વિવિધ દેશો દ્વારા સોનાના ભંડારમાં ઝડપી વધારો, આ ઉછાળા પાછળના મુખ્ય પરિબળો છે.
ભારતના સોનાના ભંડારમાં ઝડપથી વધારો
ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI) સતત તેના સોનાના ભંડારમાં વધારો કરી રહી છે.
- ૮ ઓક્ટોબર, ૨૦૨૫ સુધીમાં ભારતનો કુલ સોનાનો ભંડાર ૮૮૦ ટન સુધી પહોંચી ગયો છે.
- આ સોનાનો એક ભાગ નાગપુર અને મુંબઈમાં સંગ્રહિત છે, જ્યારે કેટલોક ભાગ રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈંગ્લેન્ડ અને બેંક ફોર ઇન્ટરનેશનલ સેટલમેન્ટ્સમાં રાખવામાં આવ્યો છે.
છેલ્લા દસ વર્ષમાં ભારતે ૫૮% નો વધારો નોંધાવ્યો છે.
- ૨૦૧૫માં સોનાનો ભંડાર: ૫૫૭.૭ ટન
- ૨૦૨૫માં સોનાનો ભંડાર: ૮૮૦ ટન
વૈશ્વિક પરિસ્થિતિઓને ધ્યાનમાં રાખીને, ભારતે તેની આર્થિક સુરક્ષાને મજબૂત બનાવવા માટે, ખાસ કરીને ૨૦૨૨ પછી, વ્યૂહાત્મક રીતે તેની સોનાની ખરીદીમાં વધારો કર્યો છે.
ચીન પણ આક્રમક સ્થિતિમાં
ભારતની જેમ, ચીને પણ તેના સોનાના ભંડારમાં વધારો કરવાની ગતિ ઝડપી બનાવી છે.
- જાન્યુઆરી અને સપ્ટેમ્બર ૨૦૨૫ વચ્ચે, ચીને ૩૯.૨ ટન સોનું ખરીદ્યું.
- ૮ ઓક્ટોબર, ૨૦૨૫ સુધીમાં, ચીનનો કુલ ભંડાર ૨,૨૯૮.૫ ટન સુધી પહોંચી ગયો.
- સરેરાશ, ચીન દર મહિને તેના ભંડારમાં ૨ થી ૫ ટન સોનું ઉમેરી રહ્યું છે, જોકે સપ્ટેમ્બરમાં આ ખરીદી ઘટીને માત્ર ૦.૪ ટન થઈ ગઈ છે.
સોનું દેશોની આર્થિક વ્યૂહરચનાનો ભાગ કેમ બન્યું છે?
- ડોલર પર નિર્ભરતા ઘટાડવાના પ્રયાસો
- નાણાકીય સ્થિરતાને મજબૂત બનાવવાની જરૂરિયાત
- ભૌગોલિક રાજકીય જોખમો વચ્ચે સલામત સંપત્તિની શોધ
- ફુગાવા હેજ
આમ, દેશો દ્વારા સોનાના ભંડારમાં ઝડપી વધારો અને રોકાણકારો દ્વારા વધતી ખરીદી બંને સોનાના ભાવમાં સતત વધારો કરી રહ્યા છે.
