Gold Loan
ગોલ્ડ લોનનો નિયમ બદલાયો: 30 સપ્ટેમ્બર સુધીમાં, બેંકો દ્વારા સોનાના ગીરવે મુકવામાં આવેલી લોન રૂ. 1.4 લાખ કરોડ સુધી પહોંચી ગઈ છે, જે વાર્ષિક ધોરણે 51 ટકાનો વધારો દર્શાવે છે.
ગોલ્ડ લોનનો નિયમ બદલાયો: ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI) એ ગોલ્ડ લોન આપવાની સિસ્ટમમાં કેટલાક મહત્વપૂર્ણ તથ્યોની ઓળખ કરી છે, જેના પછી આ ક્ષેત્રમાં મોટા ફેરફારો થયા છે. ટાઈમ્સ ઓફ ઈન્ડિયાના અહેવાલ મુજબ, ધિરાણકર્તાઓ હવે નિયમનકારી સમસ્યાઓથી બચવા પરંપરાગત બુલેટ રિપેમેન્ટ વિકલ્પોમાંથી EMI અને ટર્મ લોન તરફ આગળ વધી રહ્યા છે.
RBIને ગોલ્ડ લોન આપવામાં અનિયમિતતા મળી
30 સપ્ટેમ્બરના રોજ, RBIએ સોનાના ઘરેણા અને જ્વેલરી સામે લોન આપવામાં અનિયમિતતા અંગે માહિતી આપી હતી. તેમાં લોન સોર્સિંગ, મૂલ્યાંકન પ્રક્રિયાઓ, અંતિમ વપરાશના ભંડોળની દેખરેખ, હરાજીની પારદર્શિતા અને લોન-ટુ-વેલ્યુ (LTV) ગુણોત્તર ધોરણોનું પાલન શામેલ છે.
અહેવાલમાં જણાવાયું છે કે સેન્ટ્રલ બેંકે સંભવિત ભૂલોની ચેતવણી ઉપરાંત આંશિક ચૂકવણી અને લોન રોલઓવરની પ્રથાની પણ ટીકા કરી છે. એક વરિષ્ઠ બેંકિંગ અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે, આરબીઆઈના આદેશથી તે સ્પષ્ટ છે કે તે ઇચ્છે છે કે ધિરાણકર્તાઓ લોન લેનારની પુન: ચુકવણી ક્ષમતાઓની સંપૂર્ણ તપાસ કરે અને માત્ર કોલેટરલ (સંપત્તિ) પર નિર્ભર ન રહે.
વર્તમાન ગોલ્ડ લોન મોડલ શું છે?
હાલમાં, ગોલ્ડ લોન મુખ્યત્વે બુલેટ રિપેમેન્ટ મોડલને અનુસરીને કરવામાં આવે છે. અહીં લોન લેનાર લોનના અંતે સંપૂર્ણ મુદ્દલ અને વ્યાજ ચૂકવે છે. વૈકલ્પિક રીતે કાર્યકાળ દરમિયાન આંશિક ચુકવણી સ્વીકારવામાં આવે છે. જો કે, જોખમ ઘટાડવા માટે, RBI તાત્કાલિક EMI-આધારિત ચુકવણી વિકલ્પો પર ભાર મૂકે છે.
ગોલ્ડ લોન સેક્ટરમાં તાજેતરમાં જબરદસ્ત વૃદ્ધિ જોવા મળી છે, જે સોનાના વધતા ભાવ અને અસુરક્ષિત ધિરાણની મર્યાદિત ઍક્સેસને કારણે છે. CRISIL અનુસાર, આ વર્ષે એપ્રિલથી ઓગસ્ટ વચ્ચે, સોના સામે બેંકો દ્વારા આપવામાં આવેલી છૂટક લોનમાં 37 ટકાનો વધારો થયો છે. રિપોર્ટ અનુસાર, ગોલ્ડ લોન પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરતી NBFCએ નાણાકીય વર્ષ 2024-25ના પ્રથમ ત્રિમાસિક ગાળામાં મેનેજમેન્ટ હેઠળની તેની સંપત્તિમાં 11 ટકાનો વધારો કર્યો છે.
TOI અનુસાર, Geffion Capitalના પાર્ટનર પ્રકાશ અગ્રવાલે ચેતવણી આપી છે કે સોનાના ભાવમાં સંભવિત કરેક્શન સારી બાબત નથી, કારણ કે કોલેટરલ વેલ્યુમાં ઘટાડો થવાથી રિફાઇનાન્સ જેવા પડકારો આવી શકે છે અને જો આવું થશે તો પુનઃચુકવણી ક્ષમતા દબાણ હેઠળ આવશે.
રિપોર્ટમાં એવું પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે 30 સપ્ટેમ્બર સુધી બેંકો દ્વારા સોનાના ગીરવે મુકવામાં આવેલી લોન 1.4 લાખ કરોડ રૂપિયા સુધી પહોંચી ગઈ છે, જે વાર્ષિક ધોરણે 51 ટકાનો વધારો દર્શાવે છે. વૈજ્ઞાનિકો માને છે કે જો આરબીઆઈ નિયમોને કડક બનાવે છે, તો આ વૃદ્ધિ અટકી શકે છે અથવા ધીમી પડી શકે છે કારણ કે ધિરાણકર્તાઓ વધુ જોખમથી દૂર રહેવા અંગે સાવચેત રહે છે.
