Donald Trump: વેપારથી તાઇવાન સુધી: શું અમેરિકા-ચીન સંબંધો બદલાશે?
અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ ગુરુવારે દક્ષિણ કોરિયામાં ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગ સાથે મુલાકાત કરશે. આ મુલાકાત એશિયા પેસિફિક ઇકોનોમિક કોઓપરેશન (APEC) સમિટ દરમિયાન થશે.
ગુરુવાર ટ્રમ્પના એશિયા પ્રવાસનો અંતિમ દિવસ છે, અને તેમના બીજા કાર્યકાળમાં શી જિનપિંગ સાથેની આ તેમની પહેલી મુલાકાત હશે. બંને નેતાઓ છેલ્લી વાર લગભગ છ વર્ષ પહેલાં મળ્યા હતા.
ટ્રમ્પે કહ્યું, “આપણે ઘણી બધી વાતો કરવી છે.”
દક્ષિણ કોરિયા પહોંચતા પહેલા ટ્રમ્પે કહ્યું,
“રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગ અને મારી વચ્ચે ચર્ચા કરવા માટે ઘણી બધી વાતો છે. મને આશા છે કે અમારી મુલાકાત સકારાત્મક રહેશે અને એક વ્યાપક કરાર તરફ આગળ વધશે.”
નિષ્ણાતોના મતે, બંને નેતાઓની વાતચીત ચાર મુખ્ય વિષયો પર કેન્દ્રિત રહેશે: વેપાર, દુર્લભ પૃથ્વી સામગ્રી, રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધ અને તાઇવાન-હોંગકોંગ મુદ્દો.
1. વેપાર અને ટેરિફ વિવાદો
- મીટિંગનો સૌથી મહત્વપૂર્ણ મુદ્દો યુએસ-ચીન વેપાર સંબંધો હશે.
- ટ્રમ્પે તાજેતરમાં 1 નવેમ્બરથી ચીની ઉત્પાદનો પર 100% ટેરિફ લાદવાની ધમકી આપી હતી.
- દુર્લભ પૃથ્વી અને અન્ય ટેકનોલોજી ઉત્પાદનોની નિકાસ પર ચીનના કડક પ્રતિબંધોના જવાબમાં આ પગલું લેવામાં આવ્યું હતું.
- ચીનના વડા પ્રધાન લી કેકિયાંગે જણાવ્યું હતું કે “દુર્લભ પૃથ્વીના નિયમોમાં વેપાર ન કરવો જોઈએ.”
- ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્ર ઇચ્છે છે કે ચીન અમેરિકન ખેડૂતોને રાહત આપવા માટે અમેરિકન સોયાબીનની ખરીદીમાં વધારો કરે.
ટ્રમ્પ ફેન્ટાનાઇલની દાણચોરી રોકવા માટે ચીન પર પણ દબાણ કરી શકે છે.
2. દુર્લભ પૃથ્વી સામગ્રી પર નિયંત્રણો
- દુર્લભ પૃથ્વી સામગ્રી પણ ચર્ચાનો મુખ્ય વિષય રહેશે.
- ચીને તાજેતરમાં આ સામગ્રી અને સંબંધિત તકનીકો પર નિકાસ નિયંત્રણો કડક કર્યા છે.
- સ્માર્ટફોન, ઇલેક્ટ્રિક વાહનો અને ફાઇટર જેટ માટે આ સામગ્રી મહત્વપૂર્ણ છે.
- દુર્લભ પૃથ્વીના વૈશ્વિક ઉત્પાદન અને શુદ્ધિકરણ પર ચીનનો લગભગ એકાધિકાર છે.
અમેરિકાએ વૈકલ્પિક વિકલ્પો તરીકે ઓસ્ટ્રેલિયા અને થાઇલેન્ડ સાથે કરાર કર્યા છે, પરંતુ ટ્રમ્પ આ મુદ્દા પર સીધી શી જિનપિંગ સાથે ચર્ચા કરવા માંગે છે.
૩. રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધ પર વલણ
- રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચે ચાલી રહેલ યુદ્ધ પણ એજન્ડામાં છે.
- ટ્રમ્પ ઇચ્છે છે કે ચીન આ સંઘર્ષને સમાપ્ત કરવા માટે અમેરિકાના પ્રયાસોમાં સહયોગ કરે.
- જોકે, ચીન રશિયા પર તાજેતરમાં લાદવામાં આવેલા અમેરિકાના આર્થિક પ્રતિબંધોનો વિરોધ કરે છે.
- અમેરિકા ઇચ્છે છે કે બેઇજિંગ રશિયા માટે આર્થિક અને તકનીકી સહાય ઘટાડે.
૪. તાઇવાન અને હોંગકોંગ પર ચર્ચા
- આ બેઠકમાં તાઇવાન અને હોંગકોંગના મુદ્દાઓ પર પણ ચર્ચા થવાની શક્યતા છે.
- અમેરિકા તાઇવાનને શસ્ત્રો પૂરા પાડે છે, જેનાથી ચીન અસ્વસ્થ છે.
- ટ્રમ્પે જણાવ્યું છે કે તેઓ માનતા નથી કે “ચીન નજીકના ભવિષ્યમાં તાઇવાન પર હુમલો કરશે.”
- આ ઉપરાંત, હોંગકોંગના લોકશાહી તરફી ઉદ્યોગપતિ જીમી લાઇની મુક્તિ પર પણ ચર્ચા થઈ શકે છે.
- લાઇ છેલ્લા ત્રણ વર્ષથી રાજદ્રોહના આરોપમાં જેલમાં છે, અને અમેરિકા સતત તેમની મુક્તિની માંગ કરી રહ્યું છે.
રાજદ્વારી સંતુલનનો પ્રયાસ
ટ્રમ્પ અને શી જિનપિંગ વચ્ચેની આ મુલાકાત એવા સમયે થઈ રહી છે જ્યારે અમેરિકા-ચીન સંબંધો તણાવપૂર્ણ છે –
વેપાર યુદ્ધો, ટેકનોલોજી પ્રતિબંધો અને એશિયામાં વ્યૂહાત્મક સ્પર્ધાએ બંને દેશો વચ્ચે જટિલ પરિસ્થિતિનું નિર્માણ કર્યું છે.
