મને ભરપૂર ઊંઘ આવે છે પણ મને થાક કેમ લાગે છે? શા માટે તે શોધો
આજકાલ, મોટાભાગના લોકો ફિટનેસ બેન્ડ અથવા સ્માર્ટવોચનો ઉપયોગ કરીને તેમના ઊંઘના સ્કોર્સ તપાસે છે. પરંતુ ક્યારેક, ભલે તેમના ઊંઘના સ્કોર્સ સારા દેખાય, પણ તેઓ જાગ્યા પછી પણ ભારે લાગે છે અને ઉર્જાનો અભાવ અનુભવે છે.
નિષ્ણાતો માને છે કે આ ગાઢ ઊંઘના અભાવને કારણે હોઈ શકે છે – ઊંઘનો સૌથી મહત્વપૂર્ણ ભાગ જે શરીર અને મનને સાચો આરામ આપે છે.
ગાઢ ઊંઘ શું છે?
ગાઢ ઊંઘ, જેને ધીમી-તરંગ ઊંઘ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તે ઊંઘનો સૌથી ઊંડો અને સૌથી પુનઃસ્થાપન તબક્કો છે. આ સમય દરમિયાન, શરીર અને મગજ બંને સંપૂર્ણપણે સમારકામ અને પુનઃસ્થાપિત થાય છે.
આ તે સમય છે જ્યારે:
- ચયાપચય શ્રેષ્ઠ રીતે કાર્ય કરે છે,
- હોર્મોન્સ સંતુલિત થાય છે,
- અને રોગપ્રતિકારક શક્તિ મજબૂત થાય છે.
આ કારણોસર, ગાઢ ઊંઘ શારીરિક સ્વાસ્થ્ય અને માનસિક સ્થિરતા બંને માટે જરૂરી માનવામાં આવે છે.
ઉણપના સંકેતો શું છે?
નિષ્ણાતો કહે છે કે જો ગાઢ ઊંઘ અપૂરતી હોય, તો શરીરમાં ભૂખ-ઉત્તેજક હોર્મોન (ઘ્રેલિન) નું સ્તર વધે છે, જેના કારણે વારંવાર તૃષ્ણાઓ થાય છે.
સતત ઊંડી ઊંઘનો અભાવ નીચેની સમસ્યાઓ સાથે જોડાયેલો છે:
- ડિપ્રેશન અને મૂડ સ્વિંગ,
- નબળી રોગપ્રતિકારક શક્તિ,
- સતત થાક અને ઉર્જાનો અભાવ.
બાળકો માટે આ તબક્કો વધુ મહત્વપૂર્ણ છે, કારણ કે આ સમય દરમિયાન વિકાસ અને શિક્ષણ સૌથી વધુ સક્રિય હોય છે.
કેવી રીતે ઓળખવું કે ઊંડી ઊંઘ અપૂરતી છે
જો તમે સવારે થાકેલા, સુસ્ત મન, અથવા દિવસભર જાગૃત રહેવા માટે કેફીન અથવા ઉર્જા પીણાં પર આધાર રાખતા હોવ, તો આ ઊંડી ઊંઘના અભાવનો સંકેત હોઈ શકે છે.
વધુમાં:
- ચીડિયાપણું,
- માનસિક અસ્થિરતા,
- અને સતત થાકની લાગણી પણ આ તરફ નિર્દેશ કરે છે.
ઊંડી ઊંઘ સુધારવાની રીતો
ઊંઘની સ્વચ્છતામાં સુધારો:
- સૂતા પહેલા મોબાઇલ ફોન, ટીવી અને અન્ય સ્ક્રીનોથી દૂર રહો.
- બેડરૂમ ઠંડુ, શાંત અને અંધારું રાખો.
- રાત્રે કેફીન અથવા આલ્કોહોલ ટાળો.
તણાવ ઓછો કરો:
દિવસનો તણાવ મન અને શરીર બંનેને સતર્ક રાખે છે, જેના કારણે ઊંડી ઊંઘમાં પડવું મુશ્કેલ બને છે. ધ્યાન, ઊંડા શ્વાસ લેવા અથવા હળવી કસરત મદદરૂપ થઈ શકે છે.
વહેલા સૂવાની આદત પાડો:
શરીરની જૈવિક ઘડિયાળ મુજબ, ઊંઘના શરૂઆતના તબક્કામાં ગાઢ ઊંઘ સૌથી વધુ જોવા મળે છે. જો તમે મોડા સૂઈ જાઓ તો આ તબક્કો ચૂકી શકાય છે. તેથી, થાક લાગે કે તરત જ સૂઈ જવું ફાયદાકારક છે.
સ્વાસ્થ્ય તપાસ કરાવો:
જો તમને સવારે સતત થાક લાગે કે ઊંઘ ન આવે, તો તે સ્લીપ એપનિયા જેવી સ્થિતિની નિશાની હોઈ શકે છે, જે વારંવાર ઊંઘમાં વિક્ષેપ દ્વારા વર્ગીકૃત થયેલ છે. ડૉક્ટરની સલાહ લો.
દવાઓનો વિચાર કરો:
કેટલીક દવાઓ, જેમ કે બીટા બ્લોકર્સ (બ્લડ પ્રેશર અથવા માઇગ્રેન માટે) અથવા ચોક્કસ એન્ટીડિપ્રેસન્ટ્સ, ગાઢ ઊંઘને અસર કરી શકે છે. આવા કિસ્સાઓમાં ડૉક્ટરની સલાહ લો.
