Chaiti Chhath Puja: જો તમે પહેલીવાર ચૈતી છઠનું વ્રત રાખી રહ્યા છો, તો આ બાબતોનું ધ્યાન રાખો, પૂજા સામગ્રી નોંધી લો
ચૈતી છઠ પૂજા સમાગરી: આ વર્ષે ચૈતી છઠનો મહાન તહેવાર 1 થી 4 એપ્રિલ દરમિયાન ઉજવવામાં આવશે. પૂજા દરમિયાન, તે મહત્વપૂર્ણ છે કે તેનાથી સંબંધિત નિયમોનું સંપૂર્ણ પાલન કરવામાં આવે. ચાલો આ વિશે વિગતવાર જણાવીએ.
Chaiti Chhath Puja: ચૈત્ર છઠનો મહાન તહેવાર નવરાત્રીના ચોથા દિવસે એટલે કે ચૈત્ર મહિનાના શુક્લ પક્ષમાં આવતી ચતુર્થી તિથિથી શરૂ થાય છે અને આ તહેવાર સપ્તમી તિથિના પારણા સાથે સમાપ્ત થાય છે. છઠ પૂજાનો તહેવાર મુખ્યત્વે ઉત્તર ભારતમાં ઝારખંડ, બિહાર અને પૂર્વી ઉત્તર પ્રદેશના કેટલાક જિલ્લાઓમાં ઉજવવામાં આવે છે. છઠ પૂજા એ બિહારનો મુખ્ય તહેવાર છે. ચૈત્ર છઠ ઉત્સવની વિધિઓ કાર્તિક છઠ પૂજા જેવી જ છે. બંને છઠ પૂજામાં, ભક્તો 36 કલાક સુધી પાણી વગર ઉપવાસ કરવાની પ્રતિજ્ઞા લે છે. આ સંદર્ભમાં, ચાલો જાણીએ કે જો કોઈ પહેલી વાર છઠ પૂજાનો ઉપવાસ કરી રહ્યું છે, તો તેણે કઈ બાબતો અને નિયમોનું ધ્યાન રાખવું જોઈએ. ચાલો છઠ પૂજાની સામગ્રી અને આ વ્રત સંબંધિત નિયમો વિશે વિગતવાર જાણીએ.
ચૈતી છઠ પૂજા ક્યારે છે?
છઠનો મહાન તહેવાર નહાયે ખાયે શરૂ થાય છે. આ પછી, આ મહાન ઉત્સવ ખરણા અને પછી બીજા દિવસે સંધ્યા અર્ઘ્ય અને તેના પછીના દિવસે ઉષા અર્ઘ્ય સાથે સમાપ્ત થાય છે. આ વર્ષે ચૈત્ર છઠ મંગળવાર, ૧ એપ્રિલ ૨૦૨૫ થી શરૂ થઈ રહી છે, નહાઈ ખાય ૧ એપ્રિલના રોજ છે અને બીજો દિવસ ખરણા બુધવાર, ૨ એપ્રિલ ૨૦૨૫ ના રોજ છે. ૩ એપ્રિલના રોજ, ઉપવાસીઓ અસ્ત થતા સૂર્યને અર્ધ્ય અર્પણ કરશે. શુક્રવાર, ૪ એપ્રિલ ૨૦૨૫ ના રોજ, ઉગતા સૂર્યને અર્ધ્ય અર્પણ કરવામાં આવશે અને તે જ દિવસે પ્રસાદ ગ્રહણ કરીને મહાવ્રત ભંગ કરવામાં આવશે.
છઠ પૂજા ના નિયમ
- પ્રથમ વખત છઠ પૂજા કરી રહ્યાં છો તો ધ્યાન રાખો કે આ પૂજા માં સ્વચ્છતા ખૂબ જ મહત્વ ધરાવે છે, તેથી તેને જાળવવું જરૂરી છે.
- છઠ પૂજા નો વ્રત કરી રહ્યા છો તો આ વાતને સુનિશ્ચિત કરો કે દરેક નિયમનો કડક રીતે પાલન કરો.
- છઠ પૂજા દરમિયાન ઘરના તમામ સભ્યો સાત્વિક ખોરાક પસંદ કરે. ન્હાય-ખાય ના દિવસે લઈને ઉગતા સૂર્યને અર્ઘ્ય આપતા સુધી લહસુણ અને ડુંગળીનો સેવન ન કરવો.
- વ્રત રાખનાર વ્યક્તિ જ છઠનો પ્રસાદ બનાવે છે. જો નહિ બનાવી રહ્યા છો તો તેમાં કોઈ ન કોઈ મદદ જરૂરથી કરો.
- પ્રસાદ બનાવતી વખતે સ્વચ્છતા અને શુદ્ધતા પર ખાસ ધ્યાન આપો. આ યાદ રાખો કે છઠ પૂજા સાથે જોડાયેલા બધા પ્રસાદો મીઠીનો ચુલ્હા પર જ બનાવવામાં આવશે.
- છઠ પૂજા દરમિયાન એકત્રિત કપડાં પહેરવા જોઈએ, જો સાડી પહેરાઈ છે તો તેમાં કોઈ કચાઈ, છટાઈ અથવા ફોલ નો કામ ન થાય.
- એટલું જ નહીં, પૂજા દરમિયાન પહેરવામાં આવેલા કપડામાં સુઈનો ઉપયોગ ન કરવો.
- પૂજા માટે બાંસથી બનેલ સૂપ અને ટોકરીનો ઉપયોગ કરો. વ્રતિએ પૂજા દરમિયાન જમીન પર ચટાઈ બિછાવીને સુવું પડશે.
ચૈતી છઠ પૂજા સામગ્રી
થાળી, દીવો, ખાજા, ગોળ, આદુનો છોડ
ચોખા, લોટ, પાણી, મધ, ગંગાજળ, ચંદન
સિંદૂર, અગરબત્તી, કુમકુમ, કપૂર, માટીના દીવા
વાંસ અથવા પિત્તળની ટોપલી, દૂધ અને પાણી માટે ગ્લાસ
મોસમી ફળો, દોરો, સોપારી, ફૂલો અને માળા
સૂર્યને જળ ચઢાવવા માટે તાંબાનો કળશ, મોટી ટોપલી
પ્રસાદની સામગ્રી
ચમચી, કઢાઈ, હળદર, નાસપતી,
શેરડી, પાન, દૂધ, તેલ અને વાટ, નારિયેળ
કસ્ટર્ડ એપલ, દૂધ આધારિત મીઠાઈઓ, મોટું લીંબુ
પાણીનો શેનસ્ટનટ, શક્કરિયા, મૂળા, રીંગણ, કેળા, ઘઉં,
