Cancer: ભારતીય વૈજ્ઞાનિકોએ કેન્સરની સારવારને વ્યક્તિગત બનાવવા માટે AI ફ્રેમવર્ક વિકસાવ્યું
ભારતીય વૈજ્ઞાનિકોએ કેન્સરની સારવારને વધુ વ્યક્તિગત બનાવવા તરફ નોંધપાત્ર પ્રગતિ કરી છે. તાજેતરના સંશોધનોએ એક કૃત્રિમ બુદ્ધિ (AI) માળખું વિકસાવ્યું છે જે કેન્સર કોષોમાં થતી જટિલ પ્રવૃત્તિઓનું વિશ્લેષણ કરી શકે છે જેથી દર્દીના શરીરમાં ગાંઠના વિકાસને શું કારણભૂત બનાવે છે અને કઈ ખતરનાક પ્રક્રિયાઓ સક્રિય છે તે જાણી શકાય.
પરંપરાગત પદ્ધતિઓ હવે પૂરતી નથી. અત્યાર સુધી, ડોકટરો મુખ્યત્વે કેન્સરનું મૂલ્યાંકન તેના કદ, ફેલાવો અને તબક્કાના આધારે કરતા હતા, પરંતુ એક જ તબક્કાના બે દર્દીઓના પરિણામો ઘણીવાર અલગ અલગ હોય છે. આનું કારણ એ છે કે લાક્ષણિક સ્ટેજીંગ સિસ્ટમ્સ ગાંઠોમાં થતી પરમાણુ પ્રક્રિયાઓને ઓળખવામાં નિષ્ફળ જાય છે. નવી AI ટેકનોલોજી આ અંતરને સંબોધે છે અને કેન્સરને તેના પરમાણુ વ્યક્તિત્વના આધારે સમજે છે, ફક્ત તેના કદ અથવા ફેલાવાના આધારે નહીં.
SN બોઝ નેશનલ સેન્ટર ફોર બેઝિક સાયન્સ અને અશોકા યુનિવર્સિટીની એક ટીમે OncoMark નામનું AI માળખું વિકસાવ્યું છે. આ પહેલી ટેકનોલોજી છે જે મેટાસ્ટેસિસ, રોગપ્રતિકારક શક્તિ ચોરી, જનીન અસ્થિરતા અને ઉપચાર પ્રતિકાર જેવા કેન્સરના હોલમાર્કને સચોટ રીતે ઓળખી શકે છે. આ સંશોધનનું નેતૃત્વ ડૉ. શુભાશિષ હલદાર અને ડૉ. દેબાયન ગુપ્તા દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું.
સંશોધકોએ 14 પ્રકારના કેન્સરમાંથી મેળવેલા 3.1 મિલિયન કોષોમાંથી ડેટા AI માં ફીડ કર્યો. ઓન્કોમાર્કે આ ડેટા પર પ્રક્રિયા કરીને સ્યુડો-બાયોપ્સી બનાવી હતી જે દર્શાવે છે કે કઈ જૈવિક પ્રક્રિયાઓ કયા ગાંઠોને ચલાવી રહી છે. આ પહેલી વાર છે જ્યારે વૈજ્ઞાનિકો પરમાણુ સ્તરે જોઈ શક્યા છે કે કેન્સરના તબક્કાઓ પ્રગતિ સાથે હોલમાર્ક પ્રવૃત્તિઓ કેવી રીતે બદલાય છે.
ઓન્કોમાર્કે આંતરિક પરીક્ષણમાં 99 ટકાથી વધુ ચોકસાઈ પ્રાપ્ત કરી. પાંચ સ્વતંત્ર જૂથોમાં તેની ચોકસાઈ પણ 96 ટકાથી ઉપર રહી. 20,000 વાસ્તવિક દર્દીઓના નમૂનાઓ પર માન્યતા પછી, સંશોધકોએ તેને વ્યાપકપણે ઉપયોગી જાહેર કર્યું.
નવી ટેકનોલોજીના ઘણા ફાયદા છે. તે દર્દીમાં કયા હોલમાર્ક સક્રિય છે તે ઓળખી શકે છે, જે કેન્સરના મૂળ કારણને સીધી રીતે લક્ષ્ય બનાવતી દવાઓ અથવા ઉપચારની પસંદગીને મંજૂરી આપે છે. તે એવા ગાંઠોને પણ ઓળખી શકે છે જે ઓછા ખતરનાક લાગે છે પરંતુ ઝડપથી વધી રહ્યા છે. આવા કિસ્સાઓમાં, સમયસર હસ્તક્ષેપ દર્દીના જીવનને બચાવી શકે છે.
નિષ્ણાતોના મતે, આ AI સિસ્ટમ એવા દર્દીઓને મદદ કરશે જેમનું કેન્સર પરંપરાગત સ્ટેજીંગ સિસ્ટમ હેઠળ હળવું દેખાય છે પરંતુ વાસ્તવમાં વધુ આક્રમક છે. કોમ્યુનિકેશન્સ બાયોલોજી (નેચર પબ્લિશિંગ ગ્રુપ) માં પ્રકાશિત આ સંશોધનને ભારતમાં કેન્સર સંશોધનમાં નોંધપાત્ર સિદ્ધિ માનવામાં આવી રહી છે. ભવિષ્યમાં, તે લક્ષિત ઉપચાર અને વ્યક્તિગત દવાને આકાર આપવામાં મહત્વપૂર્ણ સાબિત થઈ શકે છે.
