Air, water purifiers: એર પ્યુરિફાયર પર GST ઘટાડવા માટે દબાણ વધી રહ્યું છે
દેશના ઘણા ભાગોમાં, હવાની ગુણવત્તા એટલી હદે બગડી ગઈ છે કે શ્વાસ લેવામાં તકલીફ પડી રહી છે. ખાસ કરીને દિલ્હી-એનસીઆરમાં, હવાની ગુણવત્તા સૂચકાંક ખતરનાક સ્તરે છે. દરમિયાન, ઘણા વિસ્તારોમાં, લોકોને હજુ પણ સલામત અને સ્વચ્છ પીવાના પાણીની પહોંચનો અભાવ છે. આવી પરિસ્થિતિઓમાં, હવા શુદ્ધિકરણ અને પાણી શુદ્ધિકરણ હવે વૈભવી નથી, પરંતુ જરૂરિયાત છે. આ હોવા છતાં, હાલમાં તેમના પર 18% GST લાગે છે, જેના કારણે તે સામાન્ય લોકો માટે પોસાય તેમ નથી.
બિઝનેસ સ્ટાન્ડર્ડના એક અહેવાલ મુજબ, હવે આશા છે કે સરકાર આ કરનો બોજ ઘટાડી શકે છે. આગામી GST કાઉન્સિલની બેઠકમાં હવા અને પાણી શુદ્ધિકરણ પર GST દર ઘટાડીને 5% કરવા પર વિચારણા થઈ શકે છે. જો આવું થાય, તો આ ઉત્પાદનોના ભાવમાં નોંધપાત્ર ઘટાડો થઈ શકે છે, જેનાથી વધુ લોકો સ્વચ્છ હવા અને સ્વચ્છ પાણીનો લાભ મેળવી શકશે.
કરમાં ફેરફાર શા માટે જરૂરી માનવામાં આવે છે
હાલમાં, હવા અને પાણી શુદ્ધિકરણ પર 18% GST લાગે છે અને તેને સામાન્ય ગ્રાહક માલ તરીકે વર્ગીકૃત કરવામાં આવે છે. જો કે, વર્તમાન પરિસ્થિતિમાં, પ્રદૂષિત હવા અને દૂષિત પાણી ગંભીર આરોગ્ય સંકટ બની ગયું છે. તેથી, GST કાઉન્સિલ આ આવશ્યક ચીજવસ્તુઓ પરનો કર ઘટાડવાનું વિચારી શકે છે. એવો અંદાજ છે કે જો GST દર ઘટાડીને 5% કરવામાં આવે છે, તો બજાર કિંમતો લગભગ 10 થી 15% ઘટી શકે છે, જેનાથી ઓછી અને મધ્યમ આવક ધરાવતા પરિવારો માટે પણ પ્યુરિફાયર ખરીદવાનું સરળ બનશે.
GST કાઉન્સિલ ક્યારે મળશે?
GST કાઉન્સિલની આગામી બેઠક ક્યારે યોજાશે તે હજુ સ્પષ્ટ નથી. નાણા મંત્રાલયે આ બાબતને લગતા પ્રશ્નોના સત્તાવાર રીતે જવાબ આપ્યા નથી. કાઉન્સિલની છેલ્લી બેઠક સપ્ટેમ્બરમાં યોજાઈ હતી, જે તેની 56મી બેઠક હતી. પ્યુરિફાયર પરના કરમાં કોઈ ફેરફાર કરવામાં આવ્યા ન હતા.
દિલ્હી હાઈકોર્ટનું દબાણ
24 ડિસેમ્બરે, દિલ્હી હાઈકોર્ટે કેન્દ્ર સરકારને શક્ય તેટલી વહેલી તકે GST કાઉન્સિલની બેઠક બોલાવવાનો નિર્દેશ આપ્યો હતો. દિલ્હી-NCRમાં બગડતી હવાની ગુણવત્તાને ટાંકીને, કોર્ટે એર પ્યુરિફાયર પરનો કર ઘટાડવા માટે ગંભીરતાથી વિચારણા કરવા હાકલ કરી હતી. કેન્દ્ર સરકારનું પ્રતિનિધિત્વ કરતા વધારાના સોલિસિટર જનરલ એન. વેંકટરામને કોર્ટને જણાવ્યું હતું કે આવો નિર્ણય અન્ય ઘણા ઉત્પાદનો માટે એક મિસાલ સ્થાપિત કરી શકે છે, જોકે સરકાર આ મુદ્દા પર વિચાર કરી રહી છે.
રાજકીય અને સંસદીય દબાણ પણ વધ્યું
નવેમ્બરમાં, દિલ્હીના ભૂતપૂર્વ મુખ્યમંત્રી અરવિંદ કેજરીવાલે કેન્દ્ર સરકારને હવા અને પાણી શુદ્ધિકરણ પરનો GST સંપૂર્ણપણે નાબૂદ કરવાની અપીલ કરી હતી. ઉદ્યોગ સંગઠનોએ પણ કર ઘટાડવાની માંગ કરી છે. ડિસેમ્બરમાં, એક સંસદીય સ્થાયી સમિતિએ ભલામણ કરી હતી કે શુદ્ધિકરણ અને તેના ભાગો પરનો GST ઘટાડવામાં આવે અથવા નાબૂદ કરવામાં આવે. સમિતિએ જણાવ્યું હતું કે સ્વચ્છ હવા અને સલામત પાણી માટે પ્રયત્નશીલ લોકોને દંડ ન કરવો જોઈએ.
