Pm modi : 2014ની લોકસભા ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસના નેતા મણિશંકર ઐયરે કથિત રીતે નરેન્દ્ર મોદીને ‘ચાયવાલા’ કહ્યા હતા અને કોંગ્રેસના સંમેલનમાં તેમને ચા વેચવાની સલાહ આપી હતી. તેમના આ નિવેદને રાજકારણમાં ખળભળાટ મચાવી દીધો અને ચૂંટણીની દિશા બદલી નાખી. આ નિવેદન બાદ ભાજપે દેશભરમાં ચા પર ચર્ચા અભિયાન શરૂ કર્યું. આ સાથે જ એવી વાત ફેલાઈ કે કોંગ્રેસ ગરીબ પરિવારના ચા વેચનારને વડાપ્રધાન તરીકે જોઈ શકતી નથી. આગળ શું થયું તે બધા જાણે છે. ભાજપે પહેલીવાર 282 સીટો જીતી અને પીએમ મોદી વડાપ્રધાન બન્યા. 2019ની લોકસભા ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસે ‘ચોકીદાર ચોર હૈ’ ના નારા લગાવ્યા હતા. રાહુલ ગાંધી તેમની ચૂંટણી રેલીઓમાં આ સૂત્રનું પુનરાવર્તન કરતા રહ્યા. તેના જવાબમાં ભાજપે ‘હું ચોકીદાર છું’ અભિયાન શરૂ કર્યું. સામાન્ય લોકો પણ ‘મેં ભી ચોકીદાર’ ના નારા સાથે કેપ અને શર્ટ પહેરેલા જોવા મળ્યા હતા. મે 2019ના ચૂંટણી પરિણામો પણ ઇતિહાસમાં નોંધાયા છે. 303 બેઠકો જીતીને ભાજપ ફરી કેન્દ્રમાં સત્તા પર આવી અને નરેન્દ્ર મોદી બીજી વખત દેશના વડાપ્રધાન બન્યા. બિહારના નેતા લાલુ યાદવે 2024ની ચૂંટણીમાં નરેન્દ્ર મોદીને આ તક આપી છે.
પ્રચારની તૈયારી હતી અને લાલુ યાદવે તક આપી.
લાલુ યાદવે ઈન્ડિયા એલાયન્સની જનવિશ્વાસ રેલીમાં નરેન્દ્ર મોદી પર આકરા પ્રહારો કર્યા હતા. લાલુ યાદવે કહ્યું ઇ મોદી શું છે? શું મોદી કોઈ વસ્તુ છે? આ નરેન્દ્ર મોદી વંશવાદ પર પ્રહારો કરી રહ્યા છે. અરે ભાઈ, મને કહો, તમને કોઈ સંતાન નથી. જે લોકોને વધુ બાળકો છે તેઓને તે કહે છે કે પરિવારવાદ છે, લોકો પરિવાર માટે લડી રહ્યા છે. તમારું કુટુંબ નથી અને તમે હિન્દુ પણ નથી. આ રેલીમાં લાલુ યાદવે નરેન્દ્ર મોદીના હિંદુ હોવા પર પણ સવાલો ઉઠાવ્યા હતા, પરંતુ ભાજપે તેમાંથી પરિવારવાદ પકડ્યો હતો. પાર્ટીએ આ પ્રચાર માટે રાહુલ ગાંધી અને કોંગ્રેસના નિવેદનોની રાહ જોઈ ન હતી. આ નિવેદન પછી તરત જ ભાજપના મંત્રીઓ અને સાંસદોની પ્રચાર મશીનરી સક્રિય થઈ ગઈ અને આગામી 24 કલાકમાં ‘મોદી કા પરિવાર’ અભિયાન શરૂ થઈ ગયું. નરેન્દ્ર મોદીએ પોતાની રેલીઓમાં પરિવારનો મુદ્દો પણ ઉઠાવ્યો હતો. સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર ભારતીય જનતા પાર્ટી આ પ્રચાર માટે પહેલેથી જ તૈયાર હતી, તે માત્ર તકની રાહ જોઈ રહી હતી. છેલ્લા 10 વર્ષમાં તેના મિત્રો અને ભાઈ-બહેનો બાદ ઓગસ્ટમાં તેનું સરનામું તેના પરિવારના સભ્યો સુધી પહોંચ્યું હતું. લાલ કિલ્લા પરથી, તેમણે તેમના ‘પરિવારના સભ્યો’ સાથે રાષ્ટ્રને સંબોધિત કર્યું. આ દ્વારા પીએમ મોદીએ નવી ઓળખ સાથે સામાન્ય લોકોના ઘરોમાં પ્રવેશ કર્યો છે.
ગુજરાતમાં પણ નરેન્દ્ર મોદીએ ભૂલનો ફાયદો ઉઠાવ્યો હતો.
2007ની ગુજરાત વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસના નેતા સોનિયા ગાંધીએ તેમના ભાષણમાં ભૂલ કરી હતી. ગુજરાત રમખાણોનો ઉલ્લેખ કરીને તેમણે નરેન્દ્ર મોદીને મોતના વેપારી ગણાવ્યા હતા. આ પછી ગુજરાતમાં ચૂંટણીનો માહોલ બદલાઈ ગયો. નરેન્દ્ર મોદીએ મોતના સોદાગરને ગુજરાતની ઓળખ સાથે જોડ્યો અને કોંગ્રેસ બેકફૂટ પર આવી ગઈ. મતદાન પહેલા જંગી લડાઈમાં રહેલી કોંગ્રેસ 59 સીટો પર સમેટાઈ ગઈ હતી અને નરેન્દ્ર મોદી 117 સીટો જીતીને ફરી મુખ્યમંત્રી બન્યા હતા. ભાજપના પ્રચારની અસર વિપક્ષો પર ભારે પડી રહી છે. ભાજપે મણિશંકર ઐયરના ‘ચાયવાલા’ અને ‘નીચ’ના નિવેદનને પણ ચૂંટણીનો મુદ્દો બનાવ્યો હતો. આની અસર એ થઈ કે તે ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસ 44 બેઠકો પર ઘટી ગઈ. 2019માં પણ ભાજપે ચોકીદાર ચોર હૈ અભિયાન બાદ 21 બેઠકો મેળવી હતી. આ વખતે ભાજપ 370નો લક્ષ્યાંક રાખીને ચૂંટણી લડી રહી છે.
નરેન્દ્ર મોદી ભાષણમાં થયેલી ભૂલોનો ફાયદો કેમ ઉઠાવે છે?
નિષ્ણાતો માને છે કે નરેન્દ્ર મોદીની એક વિશેષતા છે, તેમની છબી ક્યારેય ભ્રષ્ટાચારથી કલંકિત થઈ નથી. ચૂંટણીના રાજકારણમાં પ્રવેશતા પહેલા પણ તેમના પર કોઈ ગંભીર અંગત આક્ષેપો કરવામાં આવ્યા ન હતા. જ્યારે તેઓ ગુજરાતના સીએમ બન્યા ત્યારે ગોધરા રમખાણોની ગરમી તેમના સુધી પહોંચી હતી, જેમાં તેઓ ક્લીન બહાર આવ્યા હતા. મુખ્યમંત્રી તરીકેના તેમના કાર્યકાળ દરમિયાન તેઓ વિકસિત ગુજરાત એટલે કે ગુજરાત મોડલની સ્થાપના કરવામાં સફળ રહ્યા હતા. લોકોમાં સંદેશો ગયો કે પ્રામાણિક વ્યક્તિ પણ વિકાસના માપદંડો સુધી જીવી શકે છે. 12 વર્ષ સુધી મુખ્યમંત્રી અને 10 વર્ષ સુધી વડાપ્રધાન તરીકેના તેમના કાર્યકાળ દરમિયાન વિપક્ષ તેમને ભ્રષ્ટાચાર જેવા મુદ્દાઓ પર ઘેરી શક્યા નથી. બીજી તરફ તેમની વિરુદ્ધ બોલનાર નેતાઓ ભત્રીજાવાદ અને ભ્રષ્ટાચારના આરોપમાં જેલમાં પણ ગયા છે. વિપક્ષી નેતાઓની લાંબી યાદી છે જેમની સામે ભ્રષ્ટાચારની તપાસ ચાલી રહી છે. જનતામાં નરેન્દ્ર મોદીની છબી તેમને વિશ્વસનીય બનાવે છે.
