2028 પહેલા સ્માર્ટફોન અને લેપટોપ કેમ સસ્તા નહીં થાય?
છેલ્લા કેટલાક સમયથી, એવા અહેવાલો સામે આવી રહ્યા છે કે સ્માર્ટફોન, લેપટોપ અને અન્ય ઇલેક્ટ્રોનિક ઉપકરણોના ભાવ ટૂંક સમયમાં વધી શકે છે. હવે, એક તાજેતરના વિશ્લેષણમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે સ્માર્ટફોન અને પીસી ઉદ્યોગ છેલ્લા 26 વર્ષમાં સૌથી મોટો ભાવ વધારો જોઈ શકે છે.
જો તમે 2026 માં નવો સ્માર્ટફોન અથવા લેપટોપ ખરીદવાનું આયોજન કરી રહ્યા છો, તો તમારે પહેલા કરતાં વધુ કિંમત ચૂકવવી પડી શકે છે. આનું સૌથી મોટું કારણ મેમરી ચિપ્સની તીવ્ર અછત છે, જેનો સામનો લગભગ દરેક મોટી ટેક કંપની કરી રહી છે. આ સમજૂતીમાં, ચાલો સમજીએ કે આ કટોકટી કેવી રીતે શરૂ થઈ અને તે હવે આટલી ગંભીર કેમ બની ગઈ છે.
મેમરી ચિપ્સ કેમ વધુ મોંઘી થઈ રહી છે?
આ વર્ષના ઓગસ્ટમાં, યુએસએ ચીન પર નવા ટેરિફ લાદ્યા હતા, જેના કારણે ઘણા ઇલેક્ટ્રોનિક ઘટકોની આયાત વધુ મોંઘી થઈ હતી. આનાથી રોકાણકારો અને કંપનીઓમાં અનિશ્ચિતતા વધી અને નવા પ્રોજેક્ટ્સ પર રોક લાગી.
આ પછી, ડિસેમ્બરની શરૂઆતમાં, મેમરી ઉદ્યોગની દિગ્ગજ કંપની માઇક્રોને જાહેરાત કરી હતી કે તે ગ્રાહક બજાર માટે રેમ અને સ્ટોરેજ ચિપ્સનું ઉત્પાદન ઘટાડશે અને સંપૂર્ણપણે AI ડેટા સેન્ટરો માટે મેમરી ચિપ્સ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરશે.
આ નિર્ણયથી સેમસંગ અને એસકે હાયનિક્સ કન્ઝ્યુમર મેમરી માર્કેટમાં એકમાત્ર મુખ્ય સપ્લાયર્સ રહ્યા, જે બંને એકસાથે કન્ઝ્યુમર રેમ અને હાઇ-બેન્ડવિડ્થ મેમરી (HBM) ચિપ્સનું ઉત્પાદન કરે છે. જ્યારે કિંગ્સ્ટન જેવી કંપનીઓ પણ અસ્તિત્વમાં છે, તેઓ પણ આ મુખ્ય સપ્લાયર્સ પર આધાર રાખે છે.
આ પહેલી વાર નથી જ્યારે મેમરીની અછત આવી હોય.
મેમરી ચિપ ઉદ્યોગે પહેલા પણ સમાન ચક્રનો અનુભવ કર્યો છે. આ ક્ષેત્ર સતત ઓવરસપ્લાય અને સપ્લાયની અછત વચ્ચે ડોલતું રહ્યું છે.
- 2012-13માં પહેલી મોટી અછત જોવા મળી હતી.
- 2018-19માં સપ્લાય ફરી કડક બન્યો.
- 2021-22માં પરિસ્થિતિમાં થોડો સુધારો થયો.
હવે, માંગ ફરી એકવાર ઝડપથી વધી રહી છે, પરંતુ સપ્લાય ગતિ જાળવી શકતો નથી. પરિણામે, મેમરી ચિપના ભાવ ઝડપથી વધી રહ્યા છે.
આમાં AI કેટલી મોટી ભૂમિકા ભજવે છે?
મોટાભાગના નિષ્ણાતો માને છે કે AI તેજી વર્તમાન કટોકટી પાછળનું સૌથી મોટું કારણ છે. છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં, AI કંપનીઓએ ડેટા સેન્ટરો પર અબજો ડોલર ખર્ચ્યા છે.
હાઇ-એન્ડ AI GPU માટે 1TB સુધી હાઇ-બેન્ડવિડ્થ મેમરી (HBM) ની જરૂર પડે છે, અને દરેક ડેટા સેન્ટરમાં હજારો GPU ઇન્સ્ટોલ કરેલા હોય છે. ઓક્ટોબરમાં, OpenAI એ તેના ડેટા સેન્ટરો માટે HBM સપ્લાય માટે સેમસંગ અને SK Hynix સાથે કરારો પર હસ્તાક્ષર કર્યા.
આને ધ્યાનમાં રાખીને, માઇક્રોન જેવી કંપનીઓ ગ્રાહક બજાર છોડીને સંપૂર્ણપણે AI ડેટા સેન્ટર સેગમેન્ટ તરફ વળી રહી છે, જે વધુ નફો અને લાંબા ગાળાના કરારો ઓફર કરે છે.
આનાથી સામાન્ય ગ્રાહકો પર કેવી અસર પડશે?
મેમરી ચિપ્સની અછત ફક્ત ફ્લેગશિપ ફોન સુધી મર્યાદિત રહેશે નહીં. પરિણામે,:
- સ્માર્ટફોન
- લેપટોપ અને ટેબ્લેટ
- સ્માર્ટ ટીવી
- ગેમિંગ કન્સોલ
- IoT અને સ્માર્ટ ઉપકરણો
બધા વધુ મોંઘા થઈ શકે છે. કેટલીક કંપનીઓએ ખર્ચ ઘટાડવા માટે તેમના ફોનમાં RAM ઘટાડવાનું પસંદ કર્યું છે.
વધુમાં, સર્વર્સ, ક્લાઉડ સેવાઓ અને ડેટા પ્રોસેસિંગ પર આધારિત વ્યવસાયોના ખર્ચમાં પણ વધારો થશે. આ સોફ્ટવેર અપડેટ્સ, ડિજિટલ સેવાઓ અને સાયબર સુરક્ષા પ્રોજેક્ટ્સની ગતિને અસર કરી શકે છે.
હાલમાં મેમરી ચિપ્સની સૌથી વધુ માંગ ક્યાં છે?
AI ડેટા સેન્ટર્સ હાલમાં સૌથી વધુ મેમરીનો ઉપયોગ કરી રહ્યા છે. વધુમાં,:
- 5G અને આગામી 6G ટેકનોલોજી
- એજ કમ્પ્યુટિંગ
- IoT ઉપકરણો
- સ્વાયત્ત વાહનો
- તબીબી અને ઔદ્યોગિક ઉપકરણો
- મેમરી ચિપ્સની માંગ પણ નોંધપાત્ર રીતે વધારી રહ્યા છે.
કંપનીઓ આને સંબોધવા માટે શું કરી રહી છે?
કંપનીઓ પર દબાણ એટલું તીવ્ર છે કે ગૂગલે તાજેતરમાં તેના એક એક્ઝિક્યુટિવને કાઢી મૂક્યા છે કારણ કે તે ચિપ સપ્લાય સુરક્ષિત કરી શકી નથી. કંપની હવે કોરિયામાં નવી સપ્લાય ચેનલો શોધી રહી છે.
તાઇવાનની કંપની ASUS પોતાના DRAM બનાવવાની શક્યતા પર વિચાર કરી રહી છે અને આવતા વર્ષે નવો પ્લાન્ટ ખોલી શકે છે.
સેમસંગ પણ આ કટોકટીથી મુક્ત નથી. અહેવાલો અનુસાર, Galaxy S26 શ્રેણીની કિંમતમાં વધારો થયો છે, અને કંપની ખર્ચને નિયંત્રણમાં રાખવા માટે કેટલીક સુવિધાઓમાં ઘટાડો કરી રહી છે.
Xiaomi એ પણ ચિપ ખર્ચમાં વધારો થવાને કારણે તેના ઉત્પાદનોના ભાવ વધારવાનું શરૂ કર્યું છે. અન્ય કંપનીઓએ પણ સંકેત આપ્યો છે કે તેમના આગામી ઉપકરણો વધુ મોંઘા હશે.
પરિસ્થિતિ ક્યારે સામાન્ય થશે?
હાલમાં, રાહતની આશા ઓછી છે. મોટાભાગના અહેવાલો અનુસાર, આ કટોકટી આગામી 2-3 વર્ષ સુધી ટકી શકે છે, અને 2028 પહેલાં સ્થિતિ સામાન્ય થવાની શક્યતા ઓછી છે.
જોકે નવા ચિપ પ્લાન્ટ સ્થાપવાની યોજનાઓ ચાલી રહી છે, પરંતુ તેમને મોટા પાયે ઉત્પાદન શરૂ કરવામાં ઘણો સમય લાગશે. ત્યાં સુધી, ગ્રાહકોએ મોંઘા ઉપકરણો માટે તૈયાર રહેવું પડશે.
