Investment: ભારતીય રોકાણકારો વૈશ્વિક સ્તરે સ્થળાંતર કરી રહ્યા છે, વિદેશી બજારોમાં રોકાણ ઝડપથી વધી રહ્યું છે.
ભારતીય રોકાણકારો ઝડપથી તેમના રોકાણ પોર્ટફોલિયોનું વિસ્તરણ અને વૈવિધ્યીકરણ કરી રહ્યા છે. ભારતીય રોકાણકારો હજુ પણ બેંક ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટ, સ્થાનિક ઇક્વિટી, સોનું અથવા બોન્ડ સુધી મર્યાદિત છે તે ધારણા ઝડપથી બદલાઈ રહી છે. સ્થાનિક રોકાણકારો હવે ભારતની બહાર અને વિદેશી બજારોમાં પણ સક્રિયપણે રોકાણ કરી રહ્યા છે.
ભારતીય રોકાણકારો હવે ફક્ત એક કે બે શેરબજાર સુધી મર્યાદિત નથી. યુએસ ઇક્વિટી, ઇન્ડેક્સ અને ક્ષેત્ર-આધારિત ETF, તેમજ ખાનગી બજારની તકોમાં તેમની ભાગીદારી સતત વધી રહી છે. આ પરિવર્તન રોકાણ વ્યૂહરચનાઓની વધતી જતી પરિપક્વતા અને જોખમ પ્રત્યે સંતુલિત અભિગમ તરફના પરિવર્તનને પ્રતિબિંબિત કરે છે.
વેસ્ટેડ ફાઇનાન્સના “હાઉ ઇન્ડિયા ઇન્વેસ્ટ્સ ગ્લોબલી 2025” રિપોર્ટ અનુસાર, ભારતીય રોકાણકારો હવે પોર્ટફોલિયો બાંધકામ માટે વધુ વ્યવસ્થિત અને વૈશ્વિક અભિગમ અપનાવી રહ્યા છે. રિપોર્ટમાં જણાવાયું છે કે સંશોધન સાધનો, ડિજિટલ રોકાણ પ્લેટફોર્મ અને રોકાણ શિક્ષણની સરળ ઍક્સેસથી આ પરિવર્તનને વેગ મળ્યો છે.
રિપોર્ટ અનુસાર, આ વલણ દિલ્હી અને મુંબઈ જેવા મુખ્ય મહાનગરો સુધી મર્યાદિત નથી. ટાયર-2 અને ટાયર-3 શહેરોના રોકાણકારો પણ હવે વૈશ્વિક બજારોમાં તકો શોધી રહ્યા છે, જે દેશમાં રોકાણ સંસ્કૃતિના વ્યાપક વિસ્તરણને પ્રતિબિંબિત કરે છે.
મજબૂત સ્થાનિક બજારની હાજરી હોવા છતાં, રૂપિયામાં સતત ઘટાડો એ ભારતીય રોકાણકારોના વિદેશી બજારો તરફ વળવાનું એક મુખ્ય કારણ છે. અહેવાલમાં જણાવાયું છે કે રૂપિયાની નબળાઈ લાંબા ગાળે સ્થાનિક વળતર પર અસર કરી શકે છે, જેના કારણે રોકાણકારો વિદેશી સંપત્તિઓને વધુ સારા હેજ તરીકે જુએ છે.
માહિતી અનુસાર, વિદેશી ઇક્વિટી અને દેવામાં ભારતીય રોકાણ નાણાકીય વર્ષ 2018-19માં US$422 મિલિયનથી વધીને નાણાકીય વર્ષ 2024-25માં લગભગ US$1.7 બિલિયન થયું છે, જે આ સમયગાળા દરમિયાન વિદેશી રોકાણમાં લગભગ ચાર ગણો વધારો દર્શાવે છે.
તેનાથી વિપરીત, ભારતીય શેરબજાર તાજેતરમાં પ્રમાણમાં સુસ્ત રહ્યું છે. રૂપિયાની નબળાઈને કારણે વિદેશી રોકાણકારો ભારતીય બજારમાંથી સતત પાછી ખેંચી રહ્યા છે. આવા વાતાવરણમાં, વૈશ્વિક વૈવિધ્યકરણ તરફ સ્થાનિક રોકાણકારોના પગલાને એક વ્યૂહાત્મક પગલા તરીકે જોવામાં આવી રહ્યું છે.
