ભારત વિશ્વની ત્રીજી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા બનવાના માર્ગે
ભારતનું અર્થતંત્ર ઝડપથી વિકસી રહ્યું છે અને વૈશ્વિક સ્તરે મજબૂત સ્થાન સ્થાપિત કરી રહ્યું છે. આ વર્ષના મે મહિનામાં, નીતિ આયોગના સીઈઓ બીવીઆર સુબ્રમણ્યમે જાહેરાત કરી હતી કે ભારત વિશ્વનું ચોથું સૌથી મોટું અર્થતંત્ર બની ગયું છે, જે જાપાન, યુનાઇટેડ કિંગડમ, ફ્રાન્સ અને ઇટાલી જેવા દેશોના કદને વટાવી ગયું છે.
આગામી વર્ષે વૃદ્ધિ ચાલુ રહેશે
આઈએમએફ (આંતરરાષ્ટ્રીય નાણાકીય ભંડોળ) નો અંદાજ છે કે ભારતનો વિકાસ દર 2026 માં ચાલુ રહેશે, અને ભારત યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ, ચીન અને જર્મની પછી ચોથું સૌથી મોટું અર્થતંત્ર રહેશે.
રોકાણ બેંક મોર્ગન સ્ટેનલીએ અંદાજ લગાવ્યો છે કે ભારત 2028 સુધીમાં જાપાનને પાછળ છોડીને વિશ્વનું ત્રીજું સૌથી મોટું અર્થતંત્ર બની શકે છે. ભારતનો જીડીપી 2035 સુધીમાં બમણો થઈને $10.6 ટ્રિલિયન થવાનો અંદાજ છે.
ગ્લોબલ રેટિંગ એજન્સી મૂડીઝે પણ ભારતીય અર્થતંત્રના વિકાસમાં વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો છે. તેણે 2025 માં 7 ટકા અને 2026 માં 6.4 ટકા GDP વૃદ્ધિનો અંદાજ લગાવ્યો છે. એજન્સી અનુસાર, આગામી વર્ષોમાં ભારત G-20 દેશોમાં સૌથી ઝડપથી વિકસતો દેશ રહેશે.
ભારતના અર્થતંત્રની રચનાને ત્રણ મુદ્દાઓમાં સમજો
અર્થશાસ્ત્રી અને પ્રોફેસર આલોક પુરાણિકના મતે—
- દેશની વસ્તીના લગભગ 5 ટકા લોકો સૌથી સમૃદ્ધ વર્ગ છે, જેને તેઓ “ભારતનું અમેરિકા” કહે છે.
- 350-400 મિલિયન મધ્યમ વર્ગની વસ્તી “ભારતનું મલેશિયા” છે.
- બાકીના 800 મિલિયન નાગરિકો ઓછી આવક ધરાવતા જૂથના છે, જેમને સરકાર મોટી સંખ્યામાં લાભો પૂરા પાડે છે.
આ વર્ગ ધીમે ધીમે સારી આર્થિક પરિસ્થિતિ તરફ આગળ વધી રહ્યો છે, પરંતુ તેમાં સમય લાગશે.
તે સ્પષ્ટ છે કે ભારતમાં આવકની અસમાનતા એક મોટો પડકાર છે અને રોજગારીની તકોનું સંતુલન કરવું જરૂરી છે.
વસ્તી એક તાકાત બની રહી છે
પ્રોફેસર પુરાણિક કહે છે કે ભારતની મોટી વસ્તી હવે બજાર વિસ્તરણ અને વપરાશ દ્વારા એક તાકાત સાબિત થઈ રહી છે. વિશાળ ગ્રાહક બજારને કારણે, વિશ્વની ઘણી અગ્રણી કંપનીઓ ભારત તરફ વળી રહી છે અને ઉત્પાદનમાં રોકાણ વધારી રહી છે.
એપલ જેવી કંપનીઓ ભારતને વૈશ્વિક ઉત્પાદન કેન્દ્ર તરીકે વિકસાવી રહી છે. તેથી, આગામી થોડા વર્ષોમાં ભારતની વૈશ્વિક આર્થિક સ્થિતિ વધુ મજબૂત બની શકે છે.
કયા ક્ષેત્રો પર વધુ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં આવશે?
ઉત્પાદનની સાથે, અન્ય ઘણા ક્ષેત્રો પણ ભારતના આર્થિક વિકાસના એન્જિન બની શકે છે—
- પર્યટન
- મેડિકેર અને આરોગ્યસંભાળ
- શિક્ષણ
- મનોરંજન ઉદ્યોગ
- આઇટી અને સેવા ક્ષેત્ર
આ ક્ષેત્રો નોંધપાત્ર રોકાણ અને તકો પ્રદાન કરે છે, જે અર્થતંત્રના વિકાસને વેગ આપી શકે છે.
