Delhi Air Pollution: આરોગ્ય કટોકટી ક્યારે અને કેવી રીતે જાહેર કરવામાં આવે છે?

દિલ્હીની હવા ફરી ખતરનાક: રાજધાનીમાં જાહેર આરોગ્ય કટોકટીનો ભય સતાવી રહ્યો છે.

દિલ્હીની હવાની ગુણવત્તા આ દિવસોમાં અત્યંત ખરાબ સ્તરે પહોંચી ગઈ છે. ઘણા વિસ્તારોમાં, હવા ગુણવત્તા સૂચકાંક (AQI) 400 થી ઉપર નોંધાયેલો છે, જે જીવન માટે જોખમી માનવામાં આવે છે. ઝેરી શિયાળાના ધુમ્મસે શહેરને ઘેરી લીધું છે, જેનાથી લાખો લોકો માટે ગંભીર આરોગ્ય જોખમો ઉભા થયા છે. AIIMS ના ડોકટરોએ ચેતવણી આપી છે કે આ પ્રદૂષણ “જન્મથી લઈને જીવનના અંત સુધી” માનવ સ્વાસ્થ્યને અસર કરી શકે છે. હોસ્પિટલોમાં દર્દીઓની વધતી સંખ્યા આનો સ્પષ્ટ સંકેત છે – સાપ્તાહિક OPD માં ભારે ભીડ જોવા મળી રહી છે.

આરોગ્ય કટોકટી શું છે?

આરોગ્ય કટોકટી એ એવી પરિસ્થિતિ છે જ્યારે કોઈ ખતરો અથવા આપત્તિ સામાન્ય આરોગ્ય પ્રણાલીને ડૂબી જાય છે અને પરિસ્થિતિને નિયંત્રિત કરવા માટે તાત્કાલિક અને વિશેષ પગલાં લેવાની જરૂર પડે છે. WHO ના મતે, આ પરિસ્થિતિ ત્યારે ઊભી થાય છે જ્યારે:

સમસ્યા અચાનક, ગંભીર અથવા અસામાન્ય હોય

આરોગ્ય માળખાગત સુવિધાઓ તેને સામાન્ય રીતે સંભાળવામાં અસમર્થ હોય

જાહેર આરોગ્ય પર વ્યાપક અસરો સ્પષ્ટ હોય છે

સરળ શબ્દોમાં કહીએ તો, આરોગ્ય કટોકટી ત્યારે જાહેર કરવામાં આવે છે જ્યારે સરકાર સ્વીકારે છે કે પરિસ્થિતિ સામાન્ય મર્યાદાથી આગળ વધી ગઈ છે અને તાત્કાલિક હસ્તક્ષેપ જરૂરી છે.

સરકાર ક્યારે આરોગ્ય કટોકટી જાહેર કરે છે?

સરકાર સામાન્ય પરિસ્થિતિઓમાં તેને જાહેર કરતી નથી. જાહેર થાય તે પહેલાં નીચેની એક અથવા વધુ પરિસ્થિતિઓ સ્પષ્ટપણે સ્પષ્ટ થાય છે:

ચેપ અથવા ખતરો ઝડપથી ફેલાઈ રહ્યો છે

હોસ્પિટલોમાં દર્દીઓની સંખ્યા અચાનક વધી રહી છે

સામાન્ય તબીબી સેવાઓ પ્રભાવિત થઈ રહી છે

લોકોના જીવન માટે સીધો ખતરો છે

પ્રદૂષણ ખતરનાક સ્તરે પહોંચે છે

આવા સંજોગોમાં, સરકાર સ્વીકારે છે કે જાહેર આરોગ્ય માટે ખાસ અને કડક પગલાં જરૂરી છે.

જ્યારે આરોગ્ય કટોકટી જાહેર કરવામાં આવે છે ત્યારે સરકાર શું કરે છે?

હોસ્પિટલોમાં વધારાના પથારી અને સુવિધાઓની જોગવાઈ

તબીબી સ્ટાફ, એમ્બ્યુલન્સ અને કટોકટી સંસાધનોમાં વધારો

શાળાઓ, ઓફિસો અથવા બજારો માટે કામચલાઉ સૂચનાઓ

લોકોને ઘરની અંદર રહેવાની સલાહ આપવી

આવશ્યક દવાઓ અને તબીબી સાધનોની ઝડપી ઉપલબ્ધતા

પ્રદૂષણ સંબંધિત ઘટનાઓના કિસ્સામાં ચોક્કસ પ્રવૃત્તિઓ પર પ્રતિબંધો

ટૂંકમાં, જ્યારે આરોગ્ય સંકટ સમગ્ર પ્રદેશની સામાન્ય આરોગ્ય વ્યવસ્થાને વિક્ષેપિત કરે છે અને વ્યાપક અસરોનું કારણ બને છે ત્યારે આરોગ્ય કટોકટી જાહેર કરવામાં આવે છે.