Crude Oil: જુલાઈમાં ભારતની તેલ આયાતમાં 9%નો ઘટાડો
ભારત, જે વિશ્વનો ત્રીજો સૌથી મોટો તેલ આયાતકાર અને ગ્રાહક છે, તે તાજેતરમાં તેના ક્રૂડ ઓઇલ વપરાશ અને આયાત માટે સમાચારમાં છે. પશ્ચિમી દેશોએ રશિયા પર પ્રતિબંધો લાદ્યા પછી, ભારત છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં રશિયન તેલનો મોટો ખરીદદાર તરીકે ઉભરી આવ્યો હતો. ભારત ખાસ કરીને યુરોપના દેશો માટે એક મહત્વપૂર્ણ સપ્લાયર સાબિત થયું. પરંતુ હવે સરકારી આંકડાઓ એક અલગ ચિત્ર બતાવી રહ્યા છે.
જુલાઈ 2024 માં ભારતની ક્રૂડ ઓઇલ આયાત ફેબ્રુઆરી પછીના સૌથી નીચા સ્તરે આવી ગઈ. મહિના-દર-મહિનાના આધારે, તેમાં લગભગ 8.7% ઘટાડો થયો અને કુલ આયાત ઘટીને 18.56 મિલિયન મેટ્રિક ટન થઈ ગઈ. વાર્ષિક ધોરણે પણ લગભગ 4.3% ઘટાડો થયો છે.
આ ઉપરાંત, જુલાઈમાં ક્રૂડ ઓઇલ ઉત્પાદનોની આયાત પણ 12.8% ઘટીને 4.31 મિલિયન ટન થઈ ગઈ. તે જ સમયે, પેટ્રોલિયમ ઉત્પાદનોની નિકાસ પણ થોડી નબળી રહી અને 2.1% ઘટીને 5.02 મિલિયન ટન થઈ ગઈ.
ઇંધણનો સ્થાનિક વપરાશ પણ ધીમો પડ્યો છે. પેટ્રોલિયમ મંત્રાલયના ડેટા અનુસાર, જુલાઈમાં ઇંધણનો વપરાશ પાછલા મહિનાની તુલનામાં 4.3% ઘટીને 19.43 મિલિયન ટન થયો છે.
વેપાર પર અમેરિકાનું દબાણ વધ્યું
તેલ વેપારની સાથે, ભારત-અમેરિકા વેપાર સંબંધોને પણ અસર થઈ રહી છે. વોશિંગ્ટન પહેલાથી જ ભારતમાંથી આયાત થતી ઘણી વસ્તુઓ પર 25% ડ્યુટી લાદી ચૂક્યું છે અને 27 ઓગસ્ટથી તેને વધારીને 50% કરવાની યોજના ધરાવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે રશિયા પાસેથી ભારતની ભારે તેલ ખરીદીને ધ્યાનમાં રાખીને આ પગલું લેવામાં આવ્યું છે. આ અંગે પ્રતિક્રિયા આપતા કેન્દ્રીય વાણિજ્ય મંત્રી પીયૂષ ગોયલે કહ્યું કે ભારત તેના વેપાર સંબંધો અંગે “ખુલ્લા મન” સાથે આગળ વધશે.