Grahan Sutak Kal : સુતકના નિયમોનું પાલન કેમ જરૂરી છે ?
Grahan Sutak Kal: સૂતક કાળ એ સૂર્ય ગ્રહણ અથવા ચંદ્ર ગ્રહણ પહેલા માનવામાં આવતો અશુદ્ધ કે અશુભ સમય હોય છે, જેમાં ઘણી બાબતો કરવી મનાઈ હોય છે. સૂર્ય ગ્રહણથી 12 કલાક અને ચંદ્ર ગ્રહણથી 9 કલાક પહેલા સૂતક કાળ શરૂ થાય છે.
Grahan Sutak Kal: હિન્દુ ધર્મમાં સૂતક કાળની અવધિનું વિશેષ મહત્વ છે અને જુના સમયમાં થી આજ સુધી સૂતક કાળનાં નિયમોનું પાલન કરવામાં આવે છે. જ્યોતિષ અને ધાર્મિક દૃષ્ટિકોણથી સૂતકની અવધિને અશુભ અને અશુદ્ધ માનવામાં આવે છે. સામાન્ય અર્થમાં, સૂતક કાળ એ એવી અવધિ છે જે સૂર્ય કે ચંદ્ર ગ્રહણના પહેલા અને ગ્રહણ દરમિયાન ગણાય છે.
ધાર્મિક દૃષ્ટિકોણથી આ સમય ખાવા-પીવા, પૂજા-પાઠ, શુભ કાર્ય કરવા જેવા ઘણા કામો કરવાનું ન હોવાનું માનવામાં આવે છે. જ્યારે જ્યોતિષ દૃષ્ટિએ સૂતક કાળનો નકારાત્મક પ્રભાવ ગ્રહો, નક્ષત્રો અને રાશિઓ પર પણ પડે છે. તેથી જ્યોતિષ શાસ્ત્રમાં આ સમય દરમિયાન સાવચેત રહેવાની અને સતર્ક રહેવાની સલાહ આપવામાં આવે છે.
ગ્રહણમાં સૂતકની ગણતરી કેવી રીતે થાય છે?
સૂતક કાળ ક્યારે લાગશે તેની ગણતરી ગ્રહણની તારીખ અને સમયના આધારે કરવામાં આવે છે. જ્યોતિષાચાર્ય મુજબ, સૌપ્રથમ સૂર્ય અને ચંદ્ર ગ્રહણની તારીખ અને સમય જાણી લેવી જરૂરી છે.
-
સૂર્યગ્રહણના 12 કલાક પહેલાં સૂતક કાળ શરૂ થાય છે અને ગ્રહણ પૂરું થાય ત્યાં સુધી ચાલે છે.
-
ચંદ્રગ્રહણના 9 કલાક પહેલાં સૂતક કાળ શરૂ થાય છે અને ગ્રહણ પૂરું થવાથી સૂતક કાળ પણ આપોઆપ સમાપ્ત થઈ જાય છે.
આ રીતે, જેમજ જેમ ગ્રહણ પૂરો થાય છે, તેટલાં સાથે સૂતકની અવધિ પણ સમાપ્ત થઇ જાય છે.
સૂતક માનવું કેમ જરૂરી છે?
ધર્મશાસ્ત્રોમાં ગ્રહણના સમયને ખૂબ અશુભ માનવામાં આવે છે. ધાર્મિક માન્યતા છે કે આ સમયે દેવ પણ પીડામાં રહેતા હોય છે. એ જ કારણ છે કે ગ્રહણની અવધિ શરૂ થતાં જ મંદિરના દરવાજા બંધ કરી દેવામાં આવે છે અને પૂજા પઠન પર પ્રતિબંધ લગાડવામાં આવે છે. પરંતુ સવાલ એ છે કે સુતકના નિયમોનું પાલન કેમ જરૂરી છે અને ન માનવાથી કેવા દૂષ્પ્રભાવ થઈ શકે છે? ચાલો જાણીએ –
સૂતક કાળનું પાલન વ્યક્તિની ધાર્મિક શુદ્ધતાને જાળવવું છે. સુતકનો સમય ધ્યાન, મૌન અને આત્મ ચિંતન માટે યોગ્ય માનવામાં આવ્યો છે. સુતકના નિયમોનું પાલન ધાર્મિક, સામાજિક અને વૈજ્ઞાનિક દૃષ્ટિએ પણ જરૂરી છે.
સૂતકના નિયમોનું પાલન કરવાથી નકારાત્મક ઊર્જા અને સંક્રમણથી બચાવ થાય છે. વૈજ્ઞાનિક દૃષ્ટિએ માનવામાં આવે છે કે ગ્રહણના સમયે સૂર્ય અને ચંદ્રના કિરણોમાં પરિવર્તન થાય છે, જેના કારણે પૃથ્વી પર બેક્ટેરિયાના વધારાના પ્રમાણ થાય છે. આ માટે જૂના સમયમાં ગ્રહણ દરમિયાન ખાવા-પીવાના સામાનમાં તુલસીનું પાન નાખવાની પરંપરા છે. આ સમયગાળામાં ખોરાક બનાવવાનું અને અને ખાવાની મનાઈ છે.
ગર્ભવતી મહિલાઓને પણ ગ્રહણ દરમિયાન ખાસ નિયમોનું પાલન કરવું પડે છે, જેથી ગર્ભમાં રહેલા બાળકને કોઈ નુકસાન ન થાય. સુતક કાળના નિયમોનું પાલન અશુદ્ધિઓથી દૂર રાખે છે. આ નિયમો અમલમાં લાવવા સજીવ પ્રકૃતિ, સમય અને ઊર્જા સાથે સમન્વય જાળવવાનો માર્ગ શીખવે છે અને મુશ્કેલીઓથી બચાવે છે.
