Chanakya Niti: આવા લોકો આખી જિંદગી ગરીબીમાં રહે છે, ક્યારેય સફળતાનો સ્વાદ ચાખી શકતા નથી.
Chanakya Niti: આચાર્ય ચાણક્ય અનુસાર, જો કોઈ વ્યક્તિ પોતાના જીવનમાં મહેનતુ ન હોય તો તેની પ્રગતિ અશક્ય છે. ખોટી જગ્યાએ રહેવાથી પણ વ્યક્તિને જીવનમાં પ્રગતિ થતી અટકાવે છે. આ માટે વ્યક્તિએ હંમેશા મહેનતુ રહેવું જોઈએ. ઉપરાંત, દરિદ્ર્યનારાયણની સેવા કરવી જોઈએ.
Chanakya Niti: આચાર્ય ચાણક્યની નીતિઓ આજે પણ સમગ્ર વિશ્વમાં પ્રાસંગિક છે. તેમના દ્વારા રચિત નીતિ શાસ્ત્રનું પાલન કરીને, સૌથી સામાન્ય વ્યક્તિ પણ પોતાના જીવનમાં સફળ થઈ શકે છે. વ્યક્તિ પોતાના કારકિર્દી અને વ્યવસાયમાં ચાણક્યની નીતિઓને લાગુ કરી શકે છે. આચાર્ય ચાણક્યએ તેમની રચના નીતિ શાસ્ત્રમાં તમામ વિષયો અથવા મુદ્દાઓ પર ધ્યાન આપ્યું છે.
આચાર્ય ચાણક્યની રચના નીતિ શાસ્ત્ર મુજબ 3 પ્રકારના લોકો જીવનભર ગરીબ રહે છે. લાખો કોશિશો બાદ પણ એ વ્યક્તિ સફળતા મેળવવામાં નિષ્ફળ રહે છે અને તેને દાર-દર ઠોકરો ખાવા પડે છે. આવા લોકો પોતાના કર્મો થી જીવનભર દુખી અને પરેશાન રહે છે. આવો જાણીશું કોણ છે એવા લોકો:
આચાર્ય ચાણક્ય કોણ છે?
આચાર્ય ચાણક્ય, જેમને વિશ્વનુગપ્ત અને કૌટિલ્ય તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, એ ભારતીય ઐતિહાસિક શખ્સિયત હતા જેમણે ભારતીય રાજનીતિ, નીતિ અને અર્થશાસ્ત્ર પર ઘણું યોગદાન આપ્યું. તેમને અખંડ ભારતની સ્થાપના માટે મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા નિભાવી હતી. તેમના માર્ગદર્શન અને ઋણથી ચંદ્રગુપ્ત મૌર્યએ મૌર્ય સમ્રાજ્યની સ્થાપના કરી હતી.
આચાર્ય ચાણક્યને “ભારતનો કૌટિલ્ય” પણ કહેવાય છે. તેમણે ‘નીતિશાસ્ત્ર’ અને ‘અર્થશાસ્ત્ર’ જેવા મહાન ગ્રંથો લખ્યા, જેમણે આજના સમયમાં પણ અભ્યાસ માટે માર્ગદર્શન આપ્યું છે. તેમની નોંધપાત્ર નીતિઓ અને અભ્યાસનો વિસ્તાર માત્ર ભારતીય સંસ્કૃતિમાં જ નહીં, પરંતુ વૈશ્વિક સ્તરે પણ ખુબ મહત્વ ધરાવે છે.
મૂર્ખશિષ્યોપદેશેન દુષ્ટાસ્ત્રીભરણેન ચ।
દુઃખિતે સંપ્રયોગેણ પંડિતોપ્યવસિદતિ।।
નીતિ શાસ્ત્રના પ્રથમ અધ્યાયના ચોથી શ્લોકમાં આચાર્ય ચાણક્યે જીવનભર ગરીબ રહેતા લોકો વિશે ચર્ચા કરી છે. આચાર્ય ચાણક્ય મુજબ, જે ગુરુ મૂર્ખો ને ઉપદેશ આપે છે, તે સદાય દુખી રહે છે. તેમને જીવનમાં કદી સુખ ન મળતું નથી. મૂર્ખ શિષ્ય પોતાના જ્ઞાનનો ઉપયોગ કરીને ગુરુને દુખ આપે છે.
વિભિચારી લોકો પણ જીવનમાં કદી સુખી નથી. આવા લોકોનો જીવન બીમારીઓમાં ગુજરે છે. બીમારીઓથી બચવા માટે તેમને મોટું ધન ખર્ચવું પડે છે. તેથી વિભિચારી લોકો પણ જીવનભર દુખી રહે છે. આ માટે વ્યક્તિએ પવિત્ર આચરણ જાળવવું જોઈએ અને પોતાની મર્યાદાનું સદાય ધ્યાન રાખવું જોઈએ. સંસ્કૃત શાસ્ત્રોમાં જણાવાયું છે કે વિભિચાર કરનારાઓના વંશનો પતન અવશ્ય થાય છે.
આચાર્ય ચાણક્ય આગળ કહે છે કે દુષ્ટ કર્મો કરનારાઓના સંગઠન સાથે રહેતા લોકો પણ જીવનભર દુખી રહે છે. એવા લોકો માત્ર પોતે જ નહીં, પરંતુ પોતાના પરિચિતોને પણ સંકટમાં નાખે છે. સંકટમાંથી બહાર નિકળવા માટે પૈસા ખર્ચવા પડે છે. આ કારણે એ લોકો કદી ધનિક નથી બની શકતા અને માનસિક તણાવમાં પણ ગ્રસ્ત રહે છે. આ માટે કદી દુષ્ટ લોકોના સંગ સાથે નહીં રહેવું જોઈએ. એવા લોકોથી દૂર રહેવું જ શ્રેષ્ઠ છે.
