RBI
લોકોના હાથમાં પૈસાના અભાવે વપરાશ ઘટી રહ્યો છે. આ કારણે ગ્રાહક બજારમાં કોઈ ઉત્સાહ નથી. આવી સ્થિતિમાં કંપનીઓનો નફો ઘટી રહ્યો છે. આનાથી શેરબજાર પ્રભાવિત થઈ રહ્યું છે. આના કારણે વિદેશી રોકાણકારો પૈસા ઉપાડી રહ્યા છે અને ભાગી રહ્યા છે અને ડોલર સામે રૂપિયો નબળો પડી રહ્યો છે. આના કારણે એકંદરે ભારતીય અર્થતંત્ર મુશ્કેલીમાં મુકાઈ રહ્યું છે. આ બધા પડકારોનો સામનો કરવા માટે, રિઝર્વ બેંકે એક જ તલવારથી અનેક પ્રહારો કરવાનો નિર્ણય લીધો છે. રિઝર્વ બેંક લિક્વિડિટી વધારવા માટે બજારમાં 1.5 લાખ કરોડ રૂપિયા મોકલવા જઈ રહી છે. આખરે, આનાથી લોકોના હાથમાં પૈસા આવશે અને વપરાશ વધશે. પછી કંપનીઓના નફામાં વધારો થવાને કારણે શેરબજારમાં તેજી આવશે અને સમગ્ર ભારતીય અર્થતંત્રને તેનો લાભ મળશે.
સોમવારે, રિઝર્વ બેંકે કોરોના પછી બજારમાં લિક્વિડિટી વધારવાની સૌથી મોટી યોજનાની જાહેરાત કરી. આ અંતર્ગત, એક તરફ, સરકારી બોન્ડ પાછા ખરીદીને, તે મની માર્કેટમાં નાણાંનો પ્રવાહ સુનિશ્ચિત કરશે, તો બીજી તરફ, ડોલર વેચીને, તે સતત નબળા પડી રહેલા રૂપિયાને કટોકટીમાંથી બચાવવાનો પ્રયાસ કરશે. રિઝર્વ બેંકના આ પગલાને ફેબ્રુઆરીમાં રેપો રેટમાં સંભવિત ઘટાડાના દૃષ્ટિકોણથી પણ જોવામાં આવી રહ્યું છે. તેનો ઉદ્દેશ્ય ભારતની નાણાકીય વ્યવસ્થાને મજબૂત બનાવવાનો અને બજારમાં નાણાકીય પરિભ્રમણને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે.
લિક્વિડિટી વધારવા માટે, રિઝર્વ બેંક ત્રણ તબક્કામાં બજારમાં 60,000 કરોડ રૂપિયાના બોન્ડ બાયબેક કરશે. આ માટે ૩૦ જાન્યુઆરી, ૧૩ ફેબ્રુઆરી અને ૨૦ ફેબ્રુઆરીની તારીખો નક્કી કરવામાં આવી છે. આ ઉપરાંત, 7 ફેબ્રુઆરીએ, તે 56 દિવસના ચલ દરે 50 હજાર કરોડ રૂપિયાના રેપોની હરાજી કરશે. આ ઉપરાંત, આગામી છ મહિનામાં પાંચ અબજ ડોલરના રૂપિયા અને ડોલરનું વિનિમય થશે. તાજેતરમાં, ખાનગી બેંકોના વડાઓ સાથેની બેઠકમાં, રિઝર્વ બેંકના ગવર્નર સંજય મલ્હોત્રાએ નાણાકીય સ્થિરતા જાળવવા અને નાણાકીય સમાવેશ વધારવા પર ભાર મૂક્યો હતો.
